کمتر بدان پروندۀ کتاب: «توهم معرفت: چرا هرگز به‌تنهایی فکر نمی‌کنیم؟» پروندۀ کتاب «توهم معرفت: چرا هرگز به‌تنهایی فکر نمی‌کنیم؟» نوشتۀ استیون اسلومان و فیلیپ فرنباخ وقتی هواپیما از زمین جدا می‌شود، معمولاً مسافران به این فکر می‌افتند که چطور این اتفاق افتاد. اما پس از چند ثانیه، حیرتِ خودشان را فراموش می‌کنند. در استفاده از گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ هم همین اتفاق می‌افتد. در عصری که همه فکر می‌کنند علامۀ دهرند، کمتر کسی می‌داند حتی یک زیپ چطور باز و بسته می‌شود. اسلومان و فرنباخ در کتاب «توهم معرفت» نشان می‌دهند که جهان دائماً پیچیده می‌شود و مردم نمی‌دانند که از آنچه دارد اتفاق می‌افتد بی‌خبرند.

روان‌سیاست: نئولیبرالیسم و فناوری‌های جدید قدرت نئولیبرالیسم یعنی سرمایه‌داری لایک‌ها سرمایه‌داری در عصر نئولیبرال فهمید، به‌جای سخت‌گیری، باید اغواگر باشد اورول آیندۀ غرب را جامعه‌ای انضباطی می‌دانست. اما دنیا در سال ۱۹۸۴، شباهت چندانی به پیش‌بینی‌های ضدآرمان‌شهری او نداشت. اپل به‌تازگی مکینتاش را عرضه کرده بود و رایانه‌ها که نویدبخش آزادی و دسترسی همگانی بودند با سرعت پیشرفت می‌کردند. بعد نوبت اینترنت، گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی رسید. خبری از جامعۀ انضباطی نبود. اما فیلسوف عجیب‌وغریب و منزوی آلمانی، بیونگ‌چول هان، می‌گوید فریب نخورید. حالا تک تک ما انسان‌ها، برادر بزرگ‌تر شده‌ایم.

فلسفۀ میانسالی اگر می‌خواهید حال یک میانسال را بفهمید، شوپنهاور بخوانید چه آدم موفقی باشید و چه آدمی شکست‌خورده، در میانسالی با بحرانی معنایی مواجه می‌شوید در مقایسه با جوان‌ها و سالمندان، میانسال‌ها با شدت بیشتری از زندگی‌شان ناراضی‌اند. احساس می‌کنند به چیزهایی که می‌خواسته‌اند نرسیده‌اند و چیزهایی که به آن رسیده‌اند هم دیگر رنگ و بویی برایشان ندارد. کارشان ملال‌آور و تکراری است و زندگی روزمره‌شان خسته‌کننده و غم‌بار. به این حالت بحران میانسالی گفته می‌شود. موضوعی که فلاسفه هنوز آنچنان که باید و شاید به آن توجه نکرده‌اند.

هدیه بدهیم یا نه؟ هدیه‌ات غافلگیرم نکرد آیا هدیه‌دادن، این رسم باستانی انسانی، صرفاً راهی برای تسلط بوده است؟ هدیه‌گرفتن خوشایند است، مخصوصاً وقتی درباره‌اش خیال‌بافی می‌کنیم. چون در واقعیت، خیلی وقت‌ها هدیه‌ای که گرفته‌ایم چندان خوشحالمان نمی‌کند. یا با سلیقه‌مان جور نیست، یا احساس نیازی به آن نمی‌کنیم. ماجرا وقتی بدتر می‌شود که منت‌ها و انتظارات هدیه‌دهنده برای قدردانی را هم اضافه کنید. شاید اصلاً بهتر باشد این رسم را کنار بگذاریم، یا حداقل شیوۀ رایجش را. شاید بشود تجارب، رفتارها یا احساسات را هدیه داد و خریدن جوراب و طلا را به خود آدم‌ها واگذاشت.

صنعت درمان و خطر تباه شدن کودکان ما دوران کودکی دارد به نوعی بیماری روانی تبدیل می‌شود کودکان دارند یاد می‌گیرند که برای حرف‌زدن دربارۀ حالشان از کلمات روان‌شناختی استفاده کنند بچه‌ها آزمایشگاه تشخیص‌های پزشکی پدر و مادرند. اگر ساکت و آرام باشند، به افسردگی و ناتوانی در تعامل متهم می‌شوند، اگر شور و شر زیادی به پا کنند، برچسبِ بیش‌فعالی می‌خورند. اگر نگران امتحانشان باشند «امتحان‌هراس» می‌شوند و اگر نگران نباشند «اختلال تمرکز حواس» در انتظارشان است. دوران کودکی طی این سال‌ها به طور بی‌سابقه‌ای پزشکینه شده است. اما آیا واقعاً این فرایند کودکان را توانمند می‌کند یا ناتوان؟

از گوجه تا نژادپرستی چگونه برگه‌های فهرست‌نویسی هرج و مرج دنیا را سامان دادند؟ کارل لینه، گیاه‌شناس و پدر علم طبقه‌بندی گیاهان، مخترع برگه‌های فهرست‌نویسی هم هست قبل از اینکه جست‌وجوی کامپیوتری در مخزن کتابخانه‌ها رایج شود، اگر می‌خواستید دنبال کتابی بگردید، باید در جعبه‌های چوبی‌ای که در هر کدامشان صدها برگه چیده شده بود، بالا و پایین می‌کردید. شاید برای خودتان هم برگه‌های فهرست‌نویسی تهیه کرده باشید و اطلاعاتتان را روی آن‌ها نظم و ترتیب داده باشید. برخلاف ظاهر خنثی و پیش‌پاافتادۀ آن‌ها، این برگه‌ها تاریخ پرفرازونشیب و خون‌باری داشته‌اند، از نظام طبقه‌بندی علمی مدرن تا نژادپرستی و سازمان‌های اطلاعاتی.