۳۰ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۹
باید به اربابان رایانه‌ای جدید خوشامد بگوییم
تصور ما از آینده خام و محدود است. سی‌سال پیش، امکان تأسیس شرکتی مثل گوگل وجود نداشت. کسی قبل از اختراع وب نمی‌توانست حتی تصوری از شرایط امروزی دنیا داشته باشد. بنابراین آینده‌نگری همیشه مخاطره‌آمیز است. بااین‌حال، نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توان آن‌ها را تا نهایت منطقی‌شان دنبال کرد. اگر دنیای امروز ...
۲۹ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۰۱
پرونده: مخدرها، از میدان جنگ تا پس‌کوچه‌های اینترنت
مواد مخدر چیست؟ خب، شاید نشود پاسخ صاف و پوست‌کنده‌ای به این سؤال داد. ثروتمندان صرفاً برای لذت مصرفش می‌کنند، فقیران برای فرار از تلخی به آن پناه می‌برند؛ بیماران درد را با آن درمان می‌کنند، و سالم‌ها بدنشان را با آن به نابودی می‌کشانند؛ عصبانی‌ها مواد می‌کشند تا آرام شوند، و سربازهای ترسو برای شجاع‌شدن ...
۲۸ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۵۶
نسخۀ صوتی: قدرت چطور از فاجعه سود می‌برد؟
مشهورترین کتاب نائومی کلاین، «دکترین شوک»، روزنامه‌نگاری تحقیقیِ بی‌نظیری است دربارۀ طوفان کاترینا. یکی از بازیگران اصلی آن طوفان، مایکل پنس، به لطفِ انتصابات عجیب و غریبِ ترامپ، امروز برای جهان نامی آشناست. پنس از بزرگترین رهبران چیزی است که کلاین «سرمایه‌داری فاجعه‌مدار» می‌نامد. سرمایه‌داری‌ای که ...
۲۷ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۷
آیا ربات‌ها آزادمان خواهند کرد؟
مارکس گمان می‌کرد پیشرفت تکنولوژی و خودکارشدن فرایند تولید، کارهای طاقت‌فرسا را از دوش انسان‌ها برخواهد داشت و آزادی آن‌ها را بیشتر خواهد کرد. این تصور برای سالهای طولانی بین متفکران انتقادی رواج داشت، اما این خوش‌بینی یک بخش از ماجرا را تصور نکرده بود: انحصار ساخت و مالکیت این ابزارهای تکنولوژیک در ...
۲۶ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۱
مخترع «واقعیت مجازی» می‌گوید همین حالا شبکه‌های اجتماعی‌تان را حذف کنید
وقتی سرچ اینستاگرام را باز می‌کنیم، احتمالاً با انبوهی از پست‌های عجیب‌وغریب مواجه می‌شویم که کلیک بر روی هر کدامشان می‌تواند برایمان جالب و دوست‌داشتنی باشد. اما خیال کنید تاجری فریب‌کار، برای درآمد یا سود بیشتر، پشت دستگاه سرچ اینستاگرام نشسته و دارد پست‌های مشخصی را به‌سمت ما سوق می‌دهد. احتمالاً ...
۲۵ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۰۰
نسخۀ صوتی: حسرت برای گذشته‌ای که هرگز نبوده
نوستالژی حسرتی غم‌بار و توأمان لذت‌بخش برای گذشته است. در فرهنگ مدرن معمولاً نوستالژی را نکوهش می‌کنند و بازگشت به گذشته را نامطلوب یا نادرست می‌شمارند. اما گذشته‌گرایی این روزها دامان خود مدرنیته را نیز گرفته است. زیگمونت باومن در آخرین کتاب خود چهار دسته از نوستالژی‌های مدرن را برشمرده است: «بازگشت ...
۲۵ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۳
هر ملت فهمی کلی از هویت خود دارد. ریشه‌هایش، خصوصیاتش و خاطرات جمعی تلخ و شیرینش. مردم فرانسه نیز چنین‌اند، اما کمتر کشوری در جهان وجود دارد که فهمِ مردمش از «ملتِ» خودشان چنین دستخوش تغییرات مکرر شده باشد. از سلطنت به جمهوری، از امپراطوری تا جنبش‌های ضداستعماری و از دکارت تا دریدا. تصویری از ملتی که ...
۲۴ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۳۵
چند سالی هست که پزشکان توانسته‌اند با تحریک الکتریکی مغز افراد افسرده احساس خوشبختی و آرامش در آن‌ها ایجاد کنند. اما به موازات این پیشرفت هر روز سؤالات بیشتری مطرح می‌شود. آیا این پزشکان هستند که باید میزان تحریک الکتریکی و احساس خوشبختی فرد را مشخص کنند، و یا افرادی که از هر کسی بیشتر میزان نیازشان ...
۲۳ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۲۷
خواندنی‌ها: برنامۀ منچسترسیتی برای سلطه بر جهان؛ مسی، بمون دوست من؛ همراه با مطالبی دیگر
روزهای پایانی جام جهانی فوتبال است اما چیزی از حرارت فوتبال یا حداقل مباحث فوتبالی کم نشده. رونالدو و مسی همچنان مثل گذشته زیر ذره‌بین فنی و اخلاقی قرار دارند و باشگاه‌های بزرگ نیز دوباره سروکله‌شان پیدا شده است تا پس از وقفه‌ای کوتاه تجارت فوتبال را سروشکلی جدید ببخشند. در خواندنی‌های این نوبت مطالبی ...
۲۳ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۴
یونانیان باستان علناً زیبایی را ارزش می‌دانستند؛ به ورزشکاران خوش‌اندام به عنوان نیمه‌خدایان احترام می‌گذاشتند، پسربچه‌های زیبارو را مشهور می‌کردند و حتی گاهی از خون سربازان دشمن، به‌خاطر زیبایی‌شان، می‌گذشتند. فرهنگ خود ما نیز کمتر از فرهنگ یونان زیبایی را پرستش نمی‌کند. در جامعه‌ای که زیبایی موجب ...
۲۲ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۴۸
پرونده: عبور از چرندیاتِ ذهن مدیرها
امروزه، در سراسر جهان، مدیر سازمان‌ها کارمندانشان را به فعالیت‌هایی عجیب ترغیب می‌کنند: پوشیدن یونیفرم‌های دست‌وپاگیر، رفتن به جلسه‌هایی که هیچ فایده‌ای ندارند، یا حتی انجام تمرین‌های آرامش‌بخش. قطعاً هیچ‌کدام از این کارها ربطی به کار سازمانی آن‌ها ندارد. اما کافی است به یکی از این دستورهای چرند رئیس ...
۲۱ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۰۰
هر جامعه‌ای مداوماً با تاریخ خود در حال رفت و برگشت است. اوضاع امروز را با گذشته مقایسه می‌کند، قیمت‌ها را و آدم‌ها را. این دید تاریخی هویت ما را می‌سازد و از خیلی جهات، آینده‌مان را. اما این رابطۀ گذشته و آینده، در برهه‌هایی مداوماً به این نتیجه منتهی می‌شود که چقدر گذشته‌ها بهتر بود از امروز. این ...
۲۰ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۰۰
زندگی و مرگ از دل بی‌نظمی سرچشمه می‌گیرد؟
وقتی یخی را توی لیوان آب می‌اندازید، یخ کم‌کم ذوب می‌شود و آب رفته رفته سرد، تا یک‌جایی که بالاخره دمایشان با هم برابر می‌شود. بالاتر، وقتی بخاری را خاموش می‌کنید، دمای اتاقتان تغییر می‌کند تا با دمای محیط برابر شود. و این قصه ادامه دارد تا لحظه‌ای که همه‌چیز در کیهان دارای دمای برابری می‌شود: روزی ...
۲۰ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۷
ده نوع مزاحم اینترنتی که حتماً سراغمان می‌آیند
تا پیش از اختراع شبکه‌های اجتماعی، نهایت مزاحمت یک فرد ناشناس این بود که زنگ بزند و در گوشی تلفن فوت کند. اما در عصر حاضر نوع جدیدی از انسان ظهور کرده که می‌شود هویتش را با مزاحمت تعریف کرد: ترول‌ها، کاربرانی که به‌اندازۀ مزاحم‌تلفنی‌های دو دهۀ پیش یکدست و صاف و ساده نیستند. برخی‌شان دائم فحش می‌دهند،...
۱۹ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۵۳
فیلسوفان همیشه داستان گفته‌اند، اما از نوعی دیگر
در سنت دانشگاهیِ عصر ما، آنچه می‌خواهد فلسفه را از هر دانش دیگری جدا کند استدلال عقلانی است. اما وقتی به آثار بزرگترین فیلسوفان جهان سرک می‌کشیم، چیز دیگری فاش می‌شود: فلسفه از اساس به شعر و داستان آمیخته شده، تاحدی که گاه نمی‌توان فرق فیلسوف و شاعر را فهمید: «تمثیل غار» افلاطون قصه‌ای خیالی است، و ...
۱۷ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۵۱
مطالعۀ دین‌داری در ژاپن برخی از بنیادی‌ترین پیش‌فرض‌های ما دربارۀ دین را به چالش می‌کشد. پژوهش‌های جامعه‌شناسی دین در ژاپن نشان می‌دهد بیش از هشتاد درصد این مردم به هیچ دینی اعتقاد ندارند. در عین‌حال بیش از هفتاد درصد از آن‌ها خود را پیروی آیین شینتو قلمداد می‌کنند و نزدیک به هفتاد درصد از پیروان آیین ...
۱۶ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۳۴
بالینخو؛ نسلی که مسئولیت سرش نمی‌شود
تنش میان جوانان چینی و پدر و مادرهایشان هیچ‌وقت به اندازۀ امروز علنی و تسکین‌ناپذیر نبوده است. چین، پس از پشت سر گذشتن دوران انقلاب فرهنگی، در سراشیبی تند نوعی سرمایه‌داری گانگستری افتاد که شعارش این بود: «بخور تا خورده نشی». پدر و مادرهای چینی با تجربۀ تلخی که در این گذار پشت سر گذاشتند، از بچه‌هایشان ...
۱۵ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۵۶
پرونده: جلیقۀ ضدگلولۀ نئولیبرالیسم
امروزه واژهٔ نئولیبرالیسم به ابزاری برای لفاظی‌های سیاسی بدل شده، اما واقعیت این است که این واژه بیانگر ایدئولوژی زمانهٔ ماست، ایدئولوژی‌ای که منطق بازار را مقدس شمرده و هر آنچه مایهٔ انسان‌بودن ماست را کنار می‌گذارد. زمانی بود که صحبت از رئیس‌جمهوری ترامپ احمقانه می‌نمود، همین‌طور بود سخن‌گفتن از فراگیرشدن ...
۱۴ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۱۴
نسخۀ صوتی: گوشتان را برای شنیدن حرف‌های روتخر برِگْمان تیز کنید
روتخر برِگْمان، جوان ۲۸ سالهای است که کتابش،«آرمان‌شهر برای واقع‌بین‌ها»، غوغایی در هلند به پا کرده است. راه‌حل‌های او تقریباً ساده‌اند و جانانه علیهِ روندهای موجود موضع گرفته‌اند: درآمد پایۀ همگانی، هفتۀ کاری ۱۵ ساعته و مرزهای باز. اگر به نظرتان همۀ این‌ها بیش از اندازه خیالی است، باید گفت که برگمان ...
۱۳ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۳۵
آزمایش‌های خیالیِ ما چه ربطی به واقعیت دارند؟
دانشمندان وقتی می‌خواهند نظریه‌ای را ثابت کنند، اول آن را در ذهن خود مجسم می‌کنند. اغلب اوقات هم، تجسمشان با واقعیت جور درمی‌آید. مثلاً آینشتاین، قبل از ارائۀ نظریۀ نسبیت، خودش را در حال سقوط از یک بلندی تصور کرد و فهمید که انسان‌ها در حال سقوط وزنشان را احساس نمی‌کنند. واقعاً اگر این تخیل‌ها واقعیت ...
