۲۸ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۶
جولیا کریستوا، فمنیست پیشرو یا جاسوس؟
جولیا کریستوا، روشنفکر، روان‌کاو و رمان‌نویس مشهور، به‌تازگی از طرف دولت بلغارستان متهم شده است که در دوران کمونیسم خبرچین کمیتۀ امنیت ملی بوده است؛ سازمانی اطلاعاتی که با کا.گ.ب همکاری می‌کرده است. این اتهام، چه حقیقت داشته باشد چه نه، پروندۀ کاری کریستوا را که اندک اندک در حال فراموشی بود، دوباره ...
۲۷ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۳۴
آیا زندگی در جهانی بدون سرزنش آسان‌تر است؟
پسر بیست‌ساله‌ای را تصور کنید که، در یک درگیری خیابانی، جوان دیگری را به ضرب چاقو کشته است. احتمالاً اولین واکنشتان تأسف‌خوردن به حال جوان کشته‌شده و سرزنش و تقبیح قاتل است. اما اگر داستان زندگی آن قاتل را بدانید چه؟ اگر بفهمید در آن درگیری حق با او بوده است، چطور؟ فرض اصلی ما هنگام سرزنش دیگران این ...
۲۶ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۳
الیف شافاک از فایدۀ رمان در عصر خشم و وحشت می‌گوید
الیف شافاک در فرانسه به دنیا آمد و، پس از طلاق والدینش، همراه مادر به خانۀ مادربزرگش در ترکیه بازگشت. تجربۀ خیابان‌های شلوغ فرانسه و همزمان کوچه‌های آرام و متدین ترکیه در آن سال‌ها آشوبی در الیف به پا کرد. او گرچه از دل غربت به وطن خود بازگشته بود، اما همچنان احساس می‌کرد بی‌خانمان است. تا اینکه در ...
۲۵ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۳۲
پرونده: چه کسی خاطرات جنگ را فراموش می‌کند؟
یکشنبۀ گذشته، یازده نوامبر، مصادف بود با صدمین سالگرد به‌پایان‌رسیدن جنگ نخست جهانی. فرارسیدن این روز آدمی را به سردرگمی مبتلا می‌کند: شهروندِ این دوره‌زمانه شاد است از اینکه روزگار آن ایام به سر آمده، اما خود را دشنام می‌دهد که همنوع آن کسانی است که توانستند آن‌همه وحشیگری را رقم بزنند. یکریز زیر گوش ...
۲۴ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۵۹
نسخۀ صوتی: انتشار اخبار جعلی توییتر کار کیست؟ من و شما
در خیابان‌های توییتر حقیقت مثل یک ماشین قراضه است و اخبار جعلی شبیه ماشینی آخرین مدل. طبیعی است که ماشین‌های آخرین مدل سریع‌تر از «ماشین قراضه» خیابان‌های توییتر را بالا و پایین می‌کنند و توجه بیشتری جلب می‌کنند. طبق یافته‌های علمی دروغ شش برابر سریع‌تر از حقیقت در توییتر بازنشر می‌شود. این شرایط تقصیر ...
۲۳ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۶
رنج روزهای تعطیل برای آدم‌های غمگین
چرا روزهای تعطیل باید خوش بگذرد؟ چه کسی حکم کرده است که جمعه‌ها باید صرف مهمانی و گشت و گذار و تفریح شود؟ اگر آدم تنهایی باشید، یا به هر دلیلی از نظر ذهنی شرایط مناسبی نداشته باشید، احتمالاً ترجیح می‌دهید که وقتی بقیۀ اعضای خانواده می‌روند مهمانی، زیر پتوی خودتان مچاله شوید و به عالم و آدم بد و بیراه ...
۲۲ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۴۰
بسیاری از طرفداران سرمایه‌داری، این نظام را نه صرفاً مکانیزمی اقتصادی، بلکه نوعی اخلاقیات همه‌جایی می‌دانند که در تمام عرصه‌های زندگی باید به اجرا درآید. اما این برداشت کل‌گرایانه از سرمایه‌داری منتقدان سرسختی نیز داشته است که معتقدند حتی اگر نتوان از سرمایه‌داری به‌عنوان نظامی اقتصادی دست کشید، باید ...
۲۱ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۳۵
نسخۀ صوتی: به احتمال زیاد، عجیب‌ترین خل‌بازی‌هایتان را دقیقاً در ۲۹سالگی درمی‌آورید
بیشترین امتیازات در خیلی از مسابقات ورزشی در آخرین دقایق گرفته می‌شوند؛ در روزهای پایانیِ انجام یک پروژه یا نوشتن یک رساله، بیشترین سرعت و انگیزه را از خود نشان می‌دهیم و چند روز مانده به تولدمان، بیش از همیشه دچار بحران‌های معنایی و افسردگی می‌شویم. «پایان‌ها» به شیوه‌های مختلف بر رفتارها و تصمیم‌گیری‌های ...
۲۱ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۳۵
همدردی با خائن: مانیفستی برای مترجمان تازه‌کار
آدم‌ها دو دسته‌اند: مترجمان و خوانندگان متن‌های ترجمه‌شده. بااین‌حال، هنوز فیلسوفانی پیدا می‌شوند که می‌گویند ترجمه امکان‌ناپذیر است. واقعیت این است که استدلال‌کردن برای ناممکن‌بودنِ ترجمه دردی دوا نمی‌کند. چالش اصلی ترجمه بلاتکلیفی است: مترجمان غالباً نمی‌دانند باید تحت‌اللفظی ترجمه کنند، روح معنا ...
۲۰ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۳۵
خبری بد برای آن‌هایی که اسم اطرافیان را فراموش می‌کنند
حتماً پیش آمده که نام افراد دور و برتان را فراموش کنید و، برای مدتی طولانی، بدون اینکه نام طرف مقابلتان را بدانید، با او معاشرت کرده باشید. اما لحظۀ شرم‌آور آن وقتی است که می‌فهمد نامش را نمی‌دانید؛ انگار تشتی آب سرد در یقه‌اش خالی کرده‌اید. تحقیقات جدید می‌گوید فراموش‌شدن تأثیرات مخربی بر انسان‌ها ...
۱۹ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۰۲
هشدار: فضایی‌ها هم شاید نئولیبرال باشند
یک مؤسسۀ خصوصی در آمریکا، چهل سال است که با تلسکوپ‌های رادیویی به امواج کهکشانی گوش می‌دهد تا شاید بتواند فضایی‌ها را پیدا کند. چندماه پیش یکی از محققان مؤسسه در مراسمی اعلام کرد که چه بسا فضایی‌ها هم مثل ما فقط دارند گوش می‌دهند، بنابراین ما باید خودمان فعالانه به فضا سیگنال بفرستیم. جنجالی به راه ...
۱۸ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۳۲
مقاله‌ای که ماه‌هاست گوشۀ دسکتاپ چشمک می‌زند اما حوصلۀ تمام کردنش را نداریم؛ پروژه‌ای که زمان تحویلش گذشته اما به‌جای تکمیلش ترجیح می‌دهیم سریال ببینیم؛ جلسه‌ای که باید با کارفرمایمان بگذاریم اما هر روز به عقب می‌اندازیم: ذهن ما تمایلِ بی‌پایانی به اهمال‌کاری دارد، تمایل به عقب‌انداختن چیزهایی که می‌دانیم ...
۱۵ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۳
هاروکی موراکامی: برای رسیدن به روشنایی، باید از تاریکی گذر کنید
هاروکی موراکامی هفتادساله است. هر روز، چهار صبح بیدار می‌شود، پنج‌شش ساعت می‌نویسد و سپس نُه کیلومتر می‌دود. تنها یکی از رمان‌هایش، در اولین سال انتشار، ۳.۵ میلیون نسخه فروش رفته. خودش خبر ندارد چرا این‌همه مردم دوستش دارند، اما می‌داند محبوبیتش بی‌ربط به عجیب‌بودن اتفاقات قصه‌هایش نیست: ماهی‌هایی که ...
۱۴ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۳۰
نسخۀ صوتی: چرا جهاد را انتخاب می‌کنند؟
چه چیز جوانان مسلمانی را که در اروپا زندگی می‌کنند جذب جهاد می‌کند؟ سعاد مخنت برای یافتن جواب این سؤال ماجراجویی خطرناکی را آغاز کرد. او، که خود به‌عنوان روزنامه‌نگاری مسلمان در آلمان کار می‌کرد، بارها آن بیگانگی و خشمی که همتایانش را به جهاد می‌کشاند چشیده بود. اما تصمیم گرفت، به‌جای پیوستن به آن‌ها،...
۱۴ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۷
آیا بالاخره روزی همه‌چیز درست می‌شود؟ نه. با این واقعیت کنار بیایید!
سال ۲۰۱۴، برای لی سیلز، مجری معروف شبکۀ ای.بی.سی، بدترین سال زندگی‌اش بود. بیماری خودش، بعد عمل‌های جراحی پسر کوچکش، و نهایتاً از هم پاشیدن زندگی زناشویی بیست‌ساله‌اش. و با این وضعیت، هر شب جلوی دوربین تلویزیون ظاهر می‌شد تا دربارۀ مرگ، گروگان‌گیری و فقر بحث کند. اینجا بود که تصمیم گرفت برود دنبال آدم‌هایی ...
۱۳ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۷
ترامپ چگونه به بازارِ نفرت رونق می‌بخشد؟
تاریخ سرشار است از جنگ‌هایی که خون افراد بی‌شماری را هدر داده است. اغلب این درگیری‌ها به این خاطر شکل می‌گیرند که یکی از طرف‌ها افراد آن سوی میدان نبرد را «انسان» به حساب نمی‌آورد و افسانه‌هایی سر هم می‌کند تا حجم انبوهی از خشونت را توجیه کند. کتاب جدید یان هیوز توضیح می‌دهد که چگونه جنگ‌طلبانِ نفرت‌افروزی ...
۱۲ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۶
بازگشت دین: چرا جوامع دوباره به ایمان رو آورده‌اند؟
سال ۱۹۶۱، یوری گاگارین به فضا رفت و از آن بالا پیامی به زمین فرستاد: «خدایی وجود ندارد». آن ایام، هر گامی که علم به جلو برمی‌داشت، دین ده‌ها قدم عقب می‌نشست. مؤمنان آیندۀ جامعه‌شان را تهی از دین و ایمان می‌دیدند: «همگی سکولار خواهیم شد». اما وقتی به اوضاع امروز جهان نگاه می‌کنیم، گویا اوضاع وارونه شده ...
۱۱ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۰۰
پرونده: چگونه همدلی ما را از مشکلات اصلی غافل می‌کند؟
همدلیْ ویژگی ذاتی ما انسان‌هاست. اما همان‌طور که توان جسمی محدودی داریم، قدرت روحی‌مان نیز در «همدلی» با دیگران حدّواندازۀ خودش را دارد: ما ظرفیت اندکی برای احساس رنج دیگران داریم و دوست داریم با کسانی همذات‌پنداری کنیم که ما را یاد خودمان می‌اندازند. اما چنانچه ندانیم بر چه اساسی باید دلسوزی‌مان را ...
۱۰ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۰۹
نسخۀ صوتی: کسی استعداد ذاتی ندارد، اگر هم داشته باشد، چه بدتر
آیا می‌توانید نقاشی پرترۀ خودتان را بکشید؟ خیلی از ما اگر دست به چنین آزمایشی بزنیم، حاصل کارمان با خط‌خطی‌های بچه‌ها تفاوت چندانی ندارد. چه‌بسا به یاد بیاوریم که در دوران مدرسه هم هیچ‌وقت نقاشی‌مان خوب نبوده است، و احتمالاً به این نتیجه می‌رسیم که خب، استعدادش را ندارم! این دقیقاً نتیجه‌گیری‌ای است ...
۹ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۱۳
چه شد که آسمان را از دست دادیم؟
روزگاری، وقتی انسان به آسمان نگاه می‌کرد، شوری معنوی او را فرامی‌گرفت. آسمان جایگاه خدایانی بود که از نقایص بشری پاکیزه بودند. ارسطو وقتی نجوم درس می‌داد، می‌گفت آنچه افلاک را به چرخش و گردش درمی‌آورد عشق است. اما از دورانی که آپولو به فضا فرستاده شد، و فضانوردان و خلبانان از بالا به زمین نگاه انداختند،...
