۴ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۳۶
دکارت مشهورترین فکرش را از یک زن وام گرفته بود
دکارت مشهور است به فیلسوف بنیان‌گذار. پدرِ فلسفۀ مدرن. کسی که افکاری کاملاً متمایز از هم‌عصران خود پرورید و پایۀ فکر جدید را ساخت. اما این تصویر از دکارت، ده‌ها سال پس از مرگ او ساخته شده است. در زمان دکارت کسی او را متفکری یکسره متفاوت نمی‌دانست. او تحت تأثیر متفکران عصر خود بود و شاید بیش از همه، ...
۳ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۱۴
نام یالوم برای کتاب‌خوان‌های ایرانی آشناست، روان‌شناسی که کتاب‌هایش گاهی با چند ترجمۀ مختلف به چاپ رسیده و رمان‌هایش نه‌فقط میان روان‌شناسان بلکه میان آن‌هایی که علاقه‌مند به حوزۀ روان‌شناسی و فلسفه هستند طرفدار دارد. از مسائل مهمی که یالوم در خلال زندگی حرفه‌ای و خصوصاً داستان‌هایش به آن پرداخته مسئلۀ ...
۲ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۲۷
فراگیرشدن بیماری‌های روانی تنه به تنۀ فقر و بیکاری می‌زند
امروزه، شاید بیش از هر دوران دیگری، بیماری‌های روانی به مشکلی فراگیر در تمام طبقات اجتماعی بدل شده‌اند. انواع و اقسام بیماری‌های روانی با نام‌های گوناگون و داروهای جورواجور اطراف ما را فرا گرفته‌اند. با این اوصاف اگر این بیماری‌های روانی زادۀ سیستم انزواگر و بیگانه‌سازِ اقتصادی و اجتماعی باشد چه باید ...
۱ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۳۵
شکاکان به «جزم‌اندیش‌ها» مدیون‌اند
پیرهون، شکاک کلاسیک یونان، آن‌قدر در همه‌چیز شک می‌کرد که همیشه باید کسی همراهش بود تا مراقبش باشد. تا او می‌خواست فکر کند «آیا این ارابه وجود دارد یا نه؟»، ممکن بود همان ارابه او را زیر بگیرد. البته پیرهون نمایندۀ افراطی‌ترین نوع شکاکیت است. شکاکان معتدل‌تری هستند که به برخی چیزها یقین دارند؛ اما گاه ...
۱ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۲۰
انقلاب ارتباطیِ جدیدی که با اینترنت و شبکه‌های اجتماعی رخ داد، جهتِ عکس مسیری را پیمود که رادیو و تلویزیون در آن گام برمی‌داشتند. شبکه‌های اجتماعی سلسله‌مراتب بالا به پایینِ روایت‌های سیاسیِ «ملی» را وارونه کرد و به مردم امکان داد تا قصۀ خودشان از سیاست را بسازند. شبکه‌های اجتماعی فرصتی است برای هر ...
۱ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۲۶
«ایدۀ کنترل» همچنان اطراف اینترنت پرسه می‌زند
زمانی فضای مجازی و فضای واقعی جهان‌هایی موازی بودند که یکی اصلی و دیگری فرعی تلقی می‌شد. ایدۀ کنترل فضای مجازی در چنین بستری شکل گرفت تا مانع آسیب‌های امر فرعی برای امر اصلی شود. اما رفته‌رفته این دو جهان به شکل نامحسوسی در هم ادغام شده‌اند تا جهانی را بسازند که اکنون در آن زندگی می‌کنیم، جهانی که ...
۱ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۲۶
مخاطب فرهنگ به مصرف‌کنندۀ فرهنگ تبديل شده است
تعمیم قالب اقتصادیِ بازار به همۀ شئون زندگیْ افراد را به کنشگرانی اقتصادی تبدیل می‌کند که در تمام حوزه‌های زندگیِ خود رفتار اقتصادی را پیش می‌گیرند. جورج مونبیو، نویسندۀ کتاب پرفروش «چطور در این مخمصه گرفتار شدیم: سیاست، برابری، طبیعت» می‌گوید: «نئولیبرالیسمْ رقابت را مشخصۀ تعریف‌کنندۀ روابط بشری می‌بیند»،...
۱ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۱۶
الگوهای جدید نادانی و تظاهر به دانایی
کارل تارو گرینفلد می‌گوید در عصر فناوری‌های نوین و رسانه‌های اجتماعی، اطلاعات همیشه و همه جا هست، بی‌وقفه در زندگی‌مان سرازیر می‌شود و ما را تهدید به غرق‌شدن می‌کند. از نظر او همین «ترس از غرق‌شدن» است که پشت این همه اصرار به «ما می‌دانیم» پنهان شده است، زیرا پذیرفتن اینکه دربارۀ موضوع بحث‌هایمان چیزی ...
۳۰ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۲۳:۰۲
پیش از آنکه تاریخِ فرهنگی فراگیر شود و کتاب‌های پرفروشی دربارهٔ نمک و ماسه و پنبه و غیره سر از ویترین کتابفروشی‌ها درآورند، سیدنی مینتز کتابی نوشته بود به اسم «شیرینی و قدرت». کتابی ژرف و فوق‌العاده که با روایتِ سرگذشتِ شکر در جهان سرمایه‌داری، قربانیانِ تاریخ را به قهرمانانِ آن تبدیل کرده بود. سیدنی ...
۲۹ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۲۱
بالاخره هر کسی در زندگی‌اش اشتباهاتی می‌کند. معمولاً بعدها که همه چیز گذشته و تمام شده، وقتی اشتباهاتمان را به یاد می‌آوریم، حس عمیقی از پشیمانی وجودمان را پر می‌کند. «کاش آن کار را نکرده بودم»، «کاش آن حرف را نزده بودم». فهرستی بلندبالا. پشیمانی فقط برای کارهایی که با اختیار انجام داده‌ایم سراغمان ...
۲۸ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۵۳
معمای ساده‌ای که نشان می‌دهد شناختن چیزها چقدر دشوار است
پس از اینکه افلاطون معرفت را تعریف کرد، این تعریف نسبتاً ثابت ماند و تغییر زیادی نکرد. درست هم به نظر می‌رسید؛ برای معرفت‌داشتن به چیزی، اولاً نباید در آن شک کنید، ثانیاً آن معرفت باید درست باشد و ثالثاً بدانید چرا آن معرفت درست است. اما به‌یک‌باره گتیه ظهور کرد و همه‌چیز را به هم ریخت. او پرسید: «اگر ...
۲۸ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۲۶
فقط چهار نوع کاربر در فیس‌بوک وجود دارد
رفتار کسانی که در اینستاگرام، توئیتر، یا فیس‌بوک دنبالشان می‌کنیم خیلی با هم متفاوت است: برخی هر روز ده تا مطلب می‌گذارند، برخی سالی یک‌بار. یک‌سری دائم در کنج رستوران‌های مشهور در حال غذاخوردن سلفی می‌گیرند، جماعت خاصی اوضاع و احوال جامعه را رصد می‌کنند، عده‌ای هم پست‌های اخلاقی یا غیراخلاقی می‌گذارند....
۲۶ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۲۴
کمک وارونه: چطور کشورهای فقیر کشورهای غنی را توسعه می‌دهند
کشورهای توسعه‌یافته همیشه با ظاهری حق‌به‌جانب از کمک‌های بدون چشم‌داشت خود به کشورهای در حال توسعه گفته‌اند. بسیاری از ما این ادعا را آن‌قدر شنیده‌ایم که بی‌چون و چرا قبولش می‌کنیم. اما پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که کشورهای در حال توسعه به ازای هر ۱ دلاری که دریافت می‌کنند، ۲۴ دلار، اکثراً در قالب فرار ...
۲۵ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۴۶
آنگ سان سو چی، فعال و کنشگر دموکراسی، که روزگاری به‌خاطر مقاومتِ خاموشش در مقابل یک حزب نظامی بی‌رحم شهرتی جهانی کسب کرد، دوباره سر زبان‌ها افتاده است. البته سو چی این روزها دیگر با مهاتما گاندی و نلسون ماندلا مقایسه نمی‌شود، زیرا هزاران نفر از مردم میانمار از اقلیت قومی روهینگیا در حال گریختن به‌سوی ...
۲۵ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۳۱
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، جاده‌های اندکی در روسیه ساخته شده است. اما به تازگی طرح ساخت بزرگراهی مدرن میان مسکو و سن‌پترزبورگ در دست اقدام است. چندی پیش فاز اول این بزرگراه افتتاح شد، اما باوجوداین، رانندگان روسی ترجیح می‌دهند از همان جادۀ قدیمیِ پرترافیک رفت‌وآمد کنند، زیرا فکر می‌کنند اخذ عوارض، اگرچه ...
۲۴ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۰۰:۱۱
تونی جات: گزیده‌ای از مطالب پراکنده
تونی جات، استاد پرآوازۀ تاریخ و مقاله‌نویس مشهور مجلۀ «نیویورک ریویو آو بوکز» است. او در جوانی پیرویِ پرشور مارکسیسم-صهیونیسم بود، اما بعد از مدتی زندگی در فلسطین اشغالی، ایمانش را به صهیونیسم از دست داد و به یکی از بلندترین صداهای منتقدِ رژیم اسرائیل تبدیل شد. «گذشتۀ ناقص و پس از جنگ»، «تاریخ اروپا ...
۲۲ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۰۵
زندگی را از من بگیر، بستنی را نه
جرج واشنگتن علاقه‌ای جنون‌آمیز به بستنی داشت، توماس جفرسون نیز پیش از آنکه به سیاست روی آورد، در حال یادگیریِ بستنی‌سازی بود. همین مصداق‌ها کافی است برای دانستنِ اهمیت بی‌مثال بستنی در فرهنگ آمریکایی. در هماوردی‌های نظامی ایالات متحده نیز بستنی حضوری همیشگی داشته است. شاید سربازان آمریکایی، با مزه‌مزه‌کردنِ ...
۲۱ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۲۲:۵۰
داستان‌هایی که دربارۀ خودمان تعریف می‌کنیم
داستان‌هایی که آدم‌ها دربارۀ خودشان تعریف می‌کنند، با هم فرق دارد. بعضی‌ها دوست دارند مداوم از موفقیت‌هایشان حرف بزنند، بعضی‌ها همیشه از ناکامی‌هایشان می‌گویند، بعضی اتفاقات خنده‌دار و برخی مصیبت‌ها و مشکلاتشان را دست‌مایۀ داستان‌هایشان می‌کنند. به‌هرحال، این داستان‌ها چیزهایی برای گفتن دارند، نه‌فقط ...
۲۱ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۰۹
کودکان رفتار والدینشان در شبکه‌های اجتماعی را تقلید می‌کنند
اکثر کودکان امروز، طعم به‌اشتراک‌گذاری عکس‌هایشان را در صفحۀ شبکه‌های اجتماعی والدین چشیده‌اند. اما کمتر به این مسئله از نگاه کودکان توجه شده است. ممکن است مادری عکس کودکش را بدون آنکه نیت بدی داشته باشد، در وضعیتی مضحک و نامناسب منتشر کند، ولی این‌کار چندسال بعد، بچه‌اش را خجالت‌زده و غمگین کند. اما ...
۱۹ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۰۸
مرگ‌اندیشی در کوران پیشرفت اقتصادی
نرخ خودکشی در کرۀ جنوبی بسیار بالاست، برخلاف بسیاری از فرهنگ‌ها که مخالفتِ اخلاقی شدیدی با خودکشی دارند، فرهنگ این کشور گویا خودکشی را به‌منزلۀ راهی برای جبران اشتباهات فرد پذیرفته است. شاید این یکی از دلایلی باشد که کتابی ناشناخته در آمریکا که به موضوع مرگ اختصاص داشت، ناگهان در کرۀ جنوبی موجی از توجه ...
