 | ۱ | ۲ |  |
۲۱ خرداد ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۰۵
وقتی کتاب پینکر، «اینک روشنگری»، را بخوانید، احساس می‌کنید یکی از آن متفکرهای دوآتشۀ روشنگری، دو قرن پیش، در یک غار خوابش برده و حالا در عصر ما بیدار شده. او همچنان هوادار خوش‌بینیِ روشنفکرانی است که خیال می‌کردند وقتی علم به اوج خودش برسد، رنج آدمیزاد هم تمام خواهد شد. روزگار گذشت، علم قله‌هایش را ...
۱۷ اسفند ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۳۵
نسخۀ صوتی: بدبینی؛ راه رسیدن به جامعه‌ای خوب
ذهنیت متداولْ جامعۀ خوب را جامعه‌ای می‌داند که اکثریتِ مردمِ آن خوش‌بین باشند. اما آلن دوباتن، که شهرتش بیشتر به تلاش برای واردکردن فلسفه به زندگی روزمره برمی‌گردد، دقیقاً برعکس فکر می‌کند. او معتقد است بدبینیِ عمیقْ عنصر اصلی بقای هر جامعۀ خوبی است. دوباتن می‌گوید در دل بدبینی ایده‌ای نهفته است که ...
۳۰ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۳۴
نسخۀ صوتی: وقتی واژه‌ها جواب نمی‌دهند، باید مُرد
اگر از آریستوفان، طنزپرداز یونانی، می‌پرسیدید سقراط چگونه آدمی است، برایتان فردی را تصویر می‌کرد که چنان از مسائل واقعیِ انسان‌ها دور است که بر «ابرها» راه می‌رود. برای انسان‌های امروزی هم، واژۀ «فیلسوف» تداعی‌کنندۀ لفاظی‌های پرطمطراقی است که جز انتزاعیاتی پوچ چیزی به دیگران نمی‌دهد. واقعاً هم شاید ...
۲۵ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۳۵
نسخۀ صوتی: در عصر اینستاگرام رمانتیک‌بودن نابودتان می‌کند
خیلی‌هایمان می‌دانیم زندگی آدم‌ها به شادی و طراوتِ صفحه‌های اینستاگرامشان نیست. با این‌حال، مگر می‌شود جلوی آرزوها را گرفت؟ مگر بهتر نیست که به‌جای صبح تا شب کار کردن، دور دنیا سفر کنیم و خوش بگذارنیم؟ شاید مسئله همین است. اینکه لذت‌ها را کجا باید پیدا کرد؟ در همراهی با چه کسانی؟ در تقلید از کدام نوع ...
۲۱ دی ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۳۶
نسخۀ صوتی: شکست مقدمۀ پیروزی نیست، مقدمۀ شکستی دیگر است
شنیدن این ضرب‌المثل قدیمی که «هر شکست مقدمۀ پیروزی است» ما را کسل می‌کند؛ یا باورش نمی‌کنیم یا اگر آن را درست بدانیم، فکر می‌کنیم برای نابغه‌هایی است که ناگهان نیروهایی ماورایی به کمکشان آمده. اما کسانی که این ضرب‌المثل را ساخته‌اند از بُن اشتباه می‌کردند. تاریخ انسان‌ها، از آدم ابوالبشر تا کنون، تاریخ ...
۱۹ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۰۵
اونورا اونیل برندۀ جایزۀ یک میلیون دلاری فلسفه شد
فیلسوفان عادت کرده‌اند خلاف عادت حرف بزنند. افراد عادی هم معمولاً پاسخ پرسش فیلسوف‌ها را می‌دانند، البته تا زمانی که به آن فکر نکرده باشند. مثلاً همه فکر می‌کنند «اعتماد در جامعه کمتر از قبل شده»، «ما باید به یکدیگر بیشتر اعتماد کنیم»، یا اینکه «باید اعتماد ازدست‌رفته را دوباره بسازیم». اما اونورا اونیل،...
۴ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۴۳
شکست مقدمۀ پیروزی نیست، مقدمۀ شکستی دیگر است
شنیدن این ضرب‌المثل قدیمی که «هر شکست مقدمۀ پیروزی است» ما را کسل می‌کند؛ یا باورش نمی‌کنیم یا اگر آن را درست بدانیم، فکر می‌کنیم برای نابغه‌هایی است که ناگهان نیروهایی ماورایی به کمکشان آمده. اما کسانی که این ضرب‌المثل را ساخته‌اند از بُن اشتباه می‌کردند. تاریخ انسان‌ها، تاریخ شکست‌هایی یکی پس از دیگری ...
۲۸ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۴۷
در عصر اینستاگرام رمانتیک‌بودن نابودتان می‌کند
خیلی‌هایمان می‌دانیم زندگی آدم‌ها به شادی و طراوتِ صفحه‌های اینستاگرامشان نیست. با این‌حال، مگر می‌شود جلوی آرزوها را گرفت؟ مگر بهتر نیست که به‌جای صبح تا شب کار کردن، دور دنیا سفر کنیم و خوش بگذارنیم؟ شاید مسئله همین است. اینکه لذت‌ها را کجا باید پیدا کرد؟ در همراهی با چه کسانی؟ در تقلید از کدام نوع ...
۲۵ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۰۴
اگر آکوئیناس فیلسوف است، چرا متکلمانِ مسلمان نباشند؟
شرق‌شناسان می‌گویند فلسفۀ اسلامی بعد از ابن‌رشد دیگر پیش نرفت. اما برتراند راسل پایش را فراتر می‌گذارد و می‌گوید: «فلسفۀ عربی تفکری اصیل به شمار نمی‌آید. مردانی همچون ابن‌سینا و ابن‌رشد صرفاً شارح ارسطو بوده‌اند». از طرف دیگر، فارابی و ابن‌سینا هم متکلمان را فیلسوف نمی‌دانستند. ذهن ما پر شده است از ...
۲۱ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۲۵
وقتی واژه‌ها جواب نمی‌دهند، باید مُرد
اگر از آریستوفان، طنزپرداز یونانی، می‌پرسیدید سقراط چگونه آدمی است، برایتان فردی را تصویر می‌کرد که چنان از مسائل واقعیِ انسان‌ها دور است که بر «ابرها» راه می‌رود. برای انسان‌های امروزی هم، واژۀ «فیلسوف» تداعی‌کنندۀ لفاظی‌های پرطمطراقی است که جز انتزاعیاتی پوچ چیزی به دیگران نمی‌دهد. شاید هم این کلماتِ ...
۳۱ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۴۹
وقتی فلسفه به مسلمانان، مسیحیان و یهودیان نیازی یکسان داشت
زمانی بغداد جایی استثنایی بود که محققان را از سراسر جهان اسلام به‌سوی خود می‌کشید. مسلمانان، مسیحیان و یهودیانی که به مابعدالطبیعۀ ارسطو یا نظریه‌های پزشکی جالینوس علاقه داشتند، با هم گفت‌وگو می‌کردند، شروح و تفاسیر رقیب را می‌خواندند و با یکدیگر محاجه می‌کردند. اینکه فلسفه در این دوران، اغلب، نمایندگانِ ...
۱۰ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۱۳
بازی‌ها یکی از بزرگترین رازهای زندگی بشرند. کارهایی در ظاهر بیهوده و بی‌ثمر که حاضریم پول‌های کلانی بابت انجامشان بپردازیم و حتی جان خودمان را به خطر بیاندازیم. کتاب جدید استیون جانسون، تاریخی غریب و خیره‌کننده از بازی‌هاست. از اینکه چطور بازی‌ها منجر به تغییراتی پایدار و واقعی در زندگی ما شده‌اند و ...
۲۸ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۵۲
آیا گوشی‌های هوشمند ارزش‌های اخلاقی ما را دارند تغییر می‌دهند؟
گوشی‌های هوشمند همراه همیشگی زندگیِ ما شده‌اند. بسیاری از ما صبح‌ها بلافاصله بعد از چشم‌بازکردن، سراغ آن‌ها می‌رویم و شب‌ها نیز صفحۀ گوشی‌هایمان آخرین چیزی است که می‌بینیم. باوجوداین، هنوز چیزهای بسیاری است که دربارۀ تأثیرات ظریف این وسایل سحرآمیز بر زندگی‌مان نمی‌دانیم. تحقیقی جدید تأثیر استفاده از ...
۲۲ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۰۳:۵۹
بدبینی؛ راه رسیدن به جامعه‌ای خوب
ذهنیت متداولْ جامعۀ خوب را جامعه‌ای می‌داند که اکثریتِ مردمِ آن خوش‌بین باشند. اما آلن دوباتن، که شهرتش بیشتر به تلاش برای واردکردن فلسفه به زندگی روزمره برمی‌گردد، دقیقاً برعکس فکر می‌کند. او معتقد است بدبینیِ عمیقْ عنصر اصلی بقای هر جامعۀ خوبی است. دوباتن می‌گوید در دل بدبینی ایده‌ای نهفته است که ...
۹ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۵:۳۷
چگونه تعادل زندگی دیجیتالی‌مان را حفظ کنیم؟
حتما در رفت‌وآمدهای روزانه در خیابان، مترو یا اتوبوس با افرادی مواجه شده‌اید که مات‌ومبهوت به صفحه گوشی هوشمند خود خیره شده‌اند و فارغ از اینکه چه اتفاقی در اطراف رخ می‌دهد تلگرام‌بازی می‌کنند یا در شبکه‌های اجتماعی پرسه می‌زنند. به‌راستی آیا افسار دستگاه‌های دیجیتالی دستِ ماست یا اینکه آن‌ها بر زندگی ...
۸ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۳۱
بچه‌ها از افسانه‌های تخیلی بیشتر از داستان‌های واقعی یاد می‌گیرند
برای مدت‌ها بازی‌کردن کودکان با موجودات تخیلی، فرازمینی و جادویی هم برای والدین و هم برای محققان دغدغۀ فکری بوده است. آن‌ها فکر می‌کردند که این خیال‌پردازی‌ها در خوش‌بینانه‌ترین حالت فقط برای سرگرمی و تخلیۀ انرژی است و هیچ هدف خاصی پشت سرشان نیست. یا در حالت بدبینانه تصور می‌کردند که خیال‌پردازی‌های ...
۲۵ ارديبهشت ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۱۴
نویسندۀ محبوب کانادایی، نائومی کلاین، که پس از نوشتن کتاب‌های «بی‌نشان» و «دکترین شوک» با استقبال فراوانی مواجه شد، با بیشترین سرعت ممکن، کتابی می‌نویسد به نام « نه کافی نیست». کلاین برای نوشتن هر کتابش حداقل پنج سال وقت می‌گذارد، اما این روزها احساس کرده است که باید هرچه زودتر کتابی بنویسد و ترامپ ...
۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۱۸
بازی‌های تمام‌نشدنی «بُکش‌بُکش» در فلسفۀ اخلاق
آیا پدر و مادر باید با قایقِ نجات سراغ لنجی بروند که پنج کودک بر آن سوارند یا سراغ لنج دیگری که فرزند خودشان در آن است؟ آیا یک پزشک درحالی‌که می‌داند اگر بیماری بمیرد و اعضایش اهدا شود جان پنج انسان دیگر نجات خواهد یافت، باید اجازه دهد که بیمارش جان بدهد؟ این پرسش‌ها آزمایش‌های فکری نامیده می‌شوند. ...
۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۰۶
بزنگاه‌های حساسِ زندگیْ شخصیتِ آدمی را می‌سازند
ساده‌ترین رویکرد به «زندگی‌نامه» این است که از زمان تولد شروع کنیم، به نقطۀ مرگ برسیم و هرچه را هم بین این دو رویداد هست ثبت و ضبط کنیم. توجیه این رویکرد این است که طول زندگی یک ماجرای خطی است. اما آیا همۀ لحظات زندگیْ با یکدیگر برابرند؟ کندیس میلارد، ستون نویس گاردین، می‌گوید در زندگی لحظه‌هایی وجود ...
۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۲۲
من دانشمندم و به فکت‌ها باور ندارم
دانشمندان هیچ‌چیز را «اثبات» نمی‌کنند. آنچه انجام می‌دهند جمع‌آوری شواهدی است که گاهی پشتیبان پیش‌گویی‌هایشان است و گاه نیست. گاهی می‌شود که اعمالی را بارها و بارها انجام می‌دهند و هر بار که نتیجۀ یکسانی می‌گیرند، نتیجه را فکت می‌نامند. اما ما می‌توانیم بر این مطلب احتجاج کنیم که یافته‌های هر آزمون ...
| ۱ | ۲ | |
