چرخشِ جهانشهری در جامعهشناسیِ عشق و خانواده
برای توضیح دگرگونیهای ژرف خانواده در عصر جهانیشدن باید از مرزهای ملی عبور کرد
چهارشنبه ۷ مهر ۱۳۹۵ ۰۸:۳۸
با گسترشِ سریعِ سرمایهداری جهانی، «عشق از راهدور» و «خانوادههای جهانگستر» دیگر پدیدههایی در حاشیۀ جریان اصلی نیستند. اینها مدتهاست که در قلبِ «جامعۀ اکثریت» ریشه دواندهاند. عشقِ جهانشهری و خانوادۀ جهانگستر، تجسمِ تخاصمهای دنیا هستند، مثلاً برای زوجی دوملیتی، تنشهای سیاسی میان کشورهای متبوعشان میتواند به معارضههای شخصی تبدیل شود؛ و در خانوادههای مهاجر، تنشهای میان مرکز و پیرامون، میانِ غرب و «مابقی»، ممکن است رنجش، خشم یا خصومتِ علنی پیش بیاورد. چه با استعمارگر و استثمارشده مواجه باشیم، چه با خشونت علیه اقلیتها، یا کشورگشایی در قلمروی کشورهای همسایه، بههرحال، در عشق و خانوادۀ جهانشهری، امرِ شخصی لاجرم سیاسی است، و امرِ سیاسی لاجرم شخصی است.
تخمین زمان مطالعه : ۳ دقيقه
همه میدانند که جهانیسازی، تغییراتِ شگرفی در اقتصاد و سیاست و بازارِ کار رقم زده است. اما عشق و صمیمیت و خانواده در عصرِ جهانی چطور؟ اینجا شاهد چه دگرگونیهایی هستیم؟ موضوعِ کتابِ قبلیِ ما، «آشوبِ بهنجارِ عشق»، چه بود؟ مسئلۀ «آشوبِ جهانیِ عشق» چیست؟
با افزایشِ همخانگی، تکسرپرستی، طلاق و تکهمسریهای متوالی، با شمارِ فزایندۀ پدیدههایی مثلِ خانوادههای چندتکه، زوجهای همجنس، و زن و شوهرهای سابق، با همزیستی، دورزیستی، دورزیستیِ باهم و خانوادههای فراملی، با رَحِمهای اجارهای، تولیدمثلِ مشارکتی با تخمک و اسپرمِ اهدایی، و... خلاصه، با تنوعِ روزافزونِ سبکزندگیها، گویا پرسشهای ساده نیز رنگوبویِ تازهای گرفتهاند و پاسخهای قدیمی دیگر جوابگو نیستند. مثلاً یک «زوج» چیست اگر بنا به سندِ ازدواج، رابطۀ جنسی یا زندگیِ کنارِ هم تعریف نشود؟ ژانکلاود کافمن، جامعهشناسِ فرانسوی (۱۹۹۲)، پاسخی بهواقع مُدرن داده است: یک «زوج» زمانی وجود دارد که دو نفر یک ماشین لباسشویی بخرند؛ چون در آن لحظه از حدِ رُمانس فراتر رفتهاند. اموراتِ زندگیِ مشترکِ روزمره، و همراه آن سلسلهای از گرفتاریها، چانهزنیها و تقابلها آغاز میشوند. کدام لباسها «کثیف» هستند؟ چه کسی لباسهای چه کسی را میشوید؟ اتو کردن لباسها اتلاف وقت است؟ و از این قبیل.
البته در این منظومۀ عشقهای «بافاصله»، معیارِ «دو آدم، یک ماشینِ لباسشویی» جواب نمیدهد. رویکردِ کافمن، هرقدر هم خلاقانه باشد، درگیرِ دگرگونیهایی نمیشود که جهانیسازی در عشق و خانواده رقم زدهاند و آشوبِ جهانیِ عشق را آفریدهاند.
در ادامه، به دنبالِ واکاویِ موضوعی هستیم که اهمیتی فزاینده دارد، اما جامعهشناسیِ خانواده بهندرت به آن پرداخته است: عشقِ بافاصله (بک و بکگرنشایم، ۲۰۱۴). برای معرفیِ این موضوع، چند مجموعه از ویژگیها را ارائه میکنیم و ایدههایی ابتدایی در جهتِ بنای چارچوبی نظری پیشنهاد میدهیم. با این ایده آغاز میکنیم که در حوزۀ عشق و خانواده، دگردیسیِ عظیمی در حالِ وقوع است. عشّاق روز به روز اشتراکِ کمتری در سرزمین یا خاستگاهشان دارند. عشق جهانشهری شده است. آشوبِ ملیِ عشق بر پایۀ نگاهی دوقطبی به دنیا (با ما یا با آنها؛ اینجا یا آنجا) بود، اما گویا امروزه این مفهومِ دوقطبی رو به زوال است و به تدریج از افقِ عشق و عاشقی ناپدید میشود. مشخصههایی که روزگاری مرزهایی قطعی محسوب میشدند، خواه رنگ پوست، ملیّت، تعلق مذهبی یا فاصلۀ جغرافیایی، در حال از دستدادنِ قدرت خود هستند. و برای تعدادِ روزافزونی از مردم، گذر از این مرزها جذابیت ویژهای یافته است. مردان و زنان به افقهای جدید، به جاذبۀ رمانتیکِ «دیگریِ» جهانی کشش پیدا کردهاند. در زندگیِ روزمرۀ بسیاری از خانوادهها در نقاطِ مختلف، شکافهای عمیقِ دورانهای گذشته که گمان میشد خدشهناپذیرند، اکنون تفاوتهایی تلقی میشوند که میتوان حلوفصلشان کرد.
متن کامل این مقاله به همراه دیگر مقالات این حوزه در قالب کتاب آشوب جهانی عشق توسط انتشارات ترجمان علوم انسانی منتشر خواهد شد.
چرا مشخص نیست که نویسنده این مطلب کیست؟
(1028)نام نویسنده و مترجم در قسمت شناسنامه مطلب در قسمت بالایی مطلب ذکر شده است. همچنین مشخصات کامل مقاله در انتهای آن درج شده است.
پوری یا
۱۳۹۶-۰۸-۱۶ ۲۳:۳۰:۴۰
در ادامه ی سوال این دوستمون باید بگم
بنده هم ردی از نویسنده ، مترجم و قسمت شناسنامه متن در ابتدای اون ندیدم، همونطور که فرمودید، اما متوجه شدم ایراد از نسخه نسخه رسپانسیو سایت هست که من روی تبلت میخوندم این قسمت تمایش داده نمی شود، و با دیدن نسخه دسکتاپ سایت این قسمت اضافه شد، اگه رفع بشه بسیار عالی خواهد بود. با سپاس (2675)
عشق، برتر از سیاست و ... ست مگر آنکه خلافش ثابت شود. ازدواجهای سفارشی و خانواده های مصلحتی و وابسته به رانت قدرت نیز هیچ تضمینی برای خوشبختی نمیآرد. (1046)
zahra
۱۳۹۵-۰۷-۲۳ ۱۲:۰۲:۴۷
با سلام و تشکر از مقاله جالب
ایا امکان دسترسی به متن مقاله انگلیسی وجود دارد؟ (1069)
بهتر نیست اسم و مشخصات نویسنده و مترجم و منبع تیتر وار در ابتدای مطلب ذکر شود؟ (1612)
محمدرضا
۱۳۹۵-۱۱-۱۶ ۰۸:۵۰:۲۲
عزیزم یخورده دقت کن همه چیزایی که خواستی نوشته شده! (1614)
در نسخه موبایل برخی اطلاعات دیده نمیشن، فکر کنم از امکان نمایش نسخه ی وب میتونین در موبایلتون استفاده کنین (1706)
محمد امیر دادگر
۱۳۹۶-۰۶-۲۷ ۲۲:۳۶:۳۱
در جهان امروز همه چیز بخصوص عشق وابسته ی اقتصاد و سرمایه و یا به تعبیر دیگر امکانات لازم باهم بودن گردیده است. از آنجا که روابط انسانی فراتر از خیلی مرزها رفته ولی اقتصاد یا امکانات لازمه برای عشق ورزی مرز جدیدی برای عاشق شدن و عاشقی ایجاد نموده است. پول، خانه، ماشین و ....در عشق های امروزی اصل است هر چند که گاها بعضی به ظاهر و زیبایی اندامی و بدنی نیز فکر می نمایند. (2425)
انتظار داشتم مطلب مفصلتری درقالب مقاله بخونم
(5420)متن کامل مقاله پیش از این در سایت ترجمان منتشر شده بود. پس از انتشار این مقاله در کتاب آشوب جهانی عشق متن کامل حذف و تنها مختصری از آن بهصورت رایگان در دسترس خوانندگان قرار دارد. برای مطالعه متن کامل میتوانید به کتاب آشوب جهانی عشق مراجعه کنید.
هم این مقاله و هم مقاله "خانواده های فراملی" بدون اینکه به اصل مطلب بپردازد تمام شدند. و هیچ رفرنسی که ما را به مطلب کامل هدایت کند در انتهای این دو مقاله گذاشته نشده بود.
بنا بر این چندان رغبتی برای خواندن سایر مطالب هم باقی نمی ماند.
(6179)متن کامل مقاله پیش از این در سایت ترجمان منتشر شده بود. پس از انتشار این مقاله در کتاب آشوب جهانی عشق متن کامل حذف و تنها مختصری از آن بهصورت رایگان در دسترس خوانندگان قرار دارد. برای مطالعه متن کامل میتوانید به کتاب آشوب جهانی عشق مراجعه کنید.