جیمز تمپرتون، وایرد — اینترنت از راز متنفر است، از این هم بیشتر، راز را خوار میشمارد. فوریه سال پیش، من و شریک زندگیام تصمیم گرفتیم تا وجود فرزند بهدنیانیامدهمان را از نگاهِ خیره و تشنۀ اطلاعاتِ اقتصاد آنلاین پنهان نگه داریم. دلیلمان ساده بود: نخست، خواستیم فرزندمان هر زمان که مناسب و حاضر بود هویت آنلاین خود را بسازد و دوم اینکه نخواستیم فضای اینترنتیمان آکنده از تبلیغات پمپهای شیردهی و کالسکه بچه شود و در نهایت، مهمترین دلیل اینکه میخواستیم حداقل در ظاهر، بر چیزی که حسی عمیقاً شخصی داشت کنترل داشته باشیم.
در مورد اول، اوضاع عالی است. در مورد دوم، شکستی چشمگیر خوردیم. خواهید پرسید آرزوی خیرهسرانۀ ما برای حداقلی از کنترل چه شد؟ ناگفته پیداست، اینترنت نمیخواهد کنترل دست شما باشد. (بله، متوجه طنز قضیه هستم که دربارۀ کودکی مقاله مینویسم که در تلاشم وجودش را از چشم اینترنت پنهان کنم.)
برای من و شریک زندگیام این روند آزاردهنده بود. برای سایرین، کاملاً ناراحتکننده. کمی بیش از ده سال پیش، فروشگاههای زنجیرهای تارگت کوپنهای تخفیفی برای مشتریانی فرستاد که بر اساس عادات خریدشان ظن آن میرفت در مراحل اولیۀ بارداری باشند. مشکل کجاست؟ خوب یکی از این مشتریان نوجوانی بود که هنوز به والدینش دربارۀ این عضو جدید خانواده چیزی نگفته بود. سرنخی شد برای یک پدر بسیار عصبانی!
این مورد مثالی بسیار بدنام از سوءاستفاده از اطلاعات است. ولی آن مورد استثنا نبود. در دسامبر سال ۲۰۱۸، گیلیان براکل، یکی از سردبیران واشنگتن پست، نامهای سرگشاده به شرکتهای فناوری نوشت و ملتمسانه خواست تا دیگر تبلیغات محصولات مربوط به نوزاد و لباسهای حاملگی را به او نشان ندهند. فرزند او مرده به دنیا آمده بود ولی الگوریتمها که آنقدر هوشمند بودند تا دریابند او باردار بوده، طوری طراحی نشده بودند تا دریابند خطایی رخ داده است. چنانکه براکل نیز میگوید، تابهحال این شرکتها از کسی اجازه نگرفتهاند تا تبلیغات مربوط به حاملگی و مادری را فعال سازند، بااینحال، برای غیرفعالکردن آن نیز اختیار بسیار کمی به ما دادهاند. به محض اینکه شخصیترین جزئیات زندگیمان به دست دلالان اطلاعات میافتد، با مصونیتی که دارند، اطلاعاتمان را میفروشند
ناگفته پیداست که هزینۀ پنهانکاری از اینترنت بسیار بالاست. بچهدار شدن تنشزاست. هراسهای شبانه که آخرین باری که لگد بچه را حس کردیم کی بود؟ خوب بگذار تور را باز کنم تا در قسمت توصیههای وبسایت اناچاس۱ دربارهاش بخوانم. ثبتنام در کلاسهایی دربارۀ مقابله با آسب روحی زایمان؟ صبر کن تا یک ایمیل جدید در سروری شخصی باز کنم تا گوگل نتواند در اینباکس ایمیلم دنبال کلیدواژهها بگردد. اعضای خوشحال خانواده در مسنجرِ فیسبوک چیزی در این مورد پرسیدهاند؟ ازشان بخواه بلافاصله تمام آن پیامها را پاک کنند و برنامۀ سیگنال را دانلود کنند.
اینکه باید بهکارگیری اینترنت را دوباره یاد بگیریم یک چیز است و مطرود اجتماعی شدن چیز دیگر. بااینهمه، وقتی بچه به دنیا آمد مشکل جدیدی پیش خواهد آمد. چطور میتوان جلوی بقیه را گرفت تا عکسی را که از نوزادتان گرفتهاند در گوگل فوتوز ذخیره نکنند تا به دست الگوریتمهای یادگیری ماشینی گوگل نیوفتد؟ این بچۀ من است. چرا گوگل اجازه دارد پنجههای الگوریتمی خودش را روی چهرۀ زیبای این نوزاد بکشد و اطلاعات حاصل را برای شخصیسازی بهتر
پینوشتها:
• این مطلب را جیمز تمپرتون نوشته است و در تاریخ ۱۲ مارس ۲۰۱۹ با عنوان «I tried to keep my unborn child secret from Facebook and Google» در وبسایت وایرد منتشر شده است. وبسایت ترجمان آن را در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۹۸ با عنوان «نمیخواستم اینترنت بفهمد بچهای در راه داریم، نتوانستم» و ترجمۀ بابک طهماسبی منتشر کرده است.
•• جیمز تمپرتون (James Temperton) روزنامهنگار بریتانیایی و سردبیر بخش دیجیتال وبسایت وایرد است. تکنولوژی و فرهنگ دیجیتال علایق اصلی اوست.
[۱] وبسایت رسمی سازمان خدمات بهداشتی بریتانیا [مترجم].