
![]() | ۱ | ۲ | ![]() |
هاجون چنگ و چامسکی از افسانههای جهانیسازی میگویند
جهانیسازی، اگر به معنای روابط گستردۀ اقتصادی بین کشورهای دنیا باشد، چیز جدیدی نیست. اما از این نکته نباید در جهتِ تطهیر سبک امروزی جهانیسازی در دنیا سوءاستفاده کرد. جهانیسازی قدیمی است، همانطور که استثمار و ستمگری و نابرابری قدیمی است. بنابراین نباید در برابر جریانهایی که جهانیسازی را گریزناپذیر ...
گفتوگو با جان بلامی فاستر و کوین اندرسون: نئولیبرالیسم در بحران
امسال ۱۵۰سال از انتشار جلد اول «سرمایه» میگذرد، اما این کتاب هنوز دربارۀ وضعیتی که امروز گرفتار آن شدهایم حرفهایی برای گفتن دارد. در این مصاحبه دو تن از بهترین محققان مارکس و شاهکار او، «سرمایه»، از میراث بهجاماندۀ او برای مبارزه علیه تبعیض نژادی و جنسیتی حرف میزنند و شیوۀ اندیشیدن او به بحران ...
انسان چیست؟ اندکی انسانیت، به اضافۀ هزار چیز دیگر
جای انسان در جهان کجاست؟ چه چیزی خط تمایز ما انسانها با دیگر حیوانات است؟ اینها از جمله سوالاتِ بنیادینی است که جنبش نظریِ پساانسانگرایی از ما پرسد. این جنبش بزرگ میانرشتهای میگوید هر نقدی بر نژادپرستی، زنستیزی یا دیگر تقسیمبندیهای تبعیضآمیز در دنیای انسانی، ریشه در دوگانهسازی اصلیِ «انسان ...
آیا اعتراضات خیابانی هنوز تأثیرگذار است؟
در سال ۲۰۰۳، حدود پانزدهمیلیون نفر در سراسر جهان علیه حملۀ نظامی آمریکا به عراق تظاهرات کردند. اما جورج بوش، بیاعتنا به این اعتراضات، به عراق حمله کرد. این رویداد نشانهای بود از اینکه حضور خیابانی مردم دارد معنای خود را عوض میکند. اعتراضاتِ امروز در فرانسه، بریتانیا یا آمریکا بیش از آنکه حاکمان ...
وقتی قانونْ دیگر معادل عدالت نیست
وقتی گروههای مسلط دستهای از مردم را «پست» میشمارند، تلاش میکنند که ثابت کنند این مردم نمیتوانند معقول و منطقی فکر کنند. بدینطریق فرادستان با گرفتن قوۀ فکر از فرودستان، موقعیتِ سرکوب را نهادینه میکنند. گایاتری اسپیواک، متفکر پرآوازۀ هندی، میگوید این شیوهای از خشونتِ فکری است که باید با آن مبارزه ...
انتشارِ وسیع تصاویری از قربانیان خشونت چه فایدهای دارد؟ آیلان، کودک سوری را به یاد بیاورید که جسد بیجان او در ساحل دریا هزاران بار در رسانهها بازنشر شد... یا عمران پنجساله را که، آکنده از خاک و خون، روی صندلی نشسته بود. آیا این نحوه از بازنماییِ خشونت به کاهش خشونت میانجامد؟ برد اوانز میگوید قضیه ...
کاکاسیاه نمیتواند فیلسوف باشد
جورج یانسی، فیلسوف سیاهپوست امریکایی، اواخر سال گذشته مقالهای در نیویورکتایمز نوشت به نام «امریکای سفید عزیز». انتشار این مقاله، نقطۀ عطفی در زندگی او بود. صدها پیام، ایمیل و حتی نامۀ پُستیِ مملو از نفرت برایش فرستادند. نامههایی که میگفتند باید مثلِ داعش سرت را ببرند، یا باید مثل حیوان تو را به ...
زیگمونت باومن: بحران پناهندگان بحران انسانیت است
تا پیش از نیمۀ دوم قرن بیستم، عمدهترین مهاجرتهای جهانی، از اروپا به سایر نقاط دنیا بود. نزدیک به ۶۰ میلیون اروپایی، به آمریکا و آسیا و آفریقا مهاجرت کردند. اما در دهههای اخیر، جهت این سیل عکس شده است. حالا مردمان کشورهای جنگزده، به امیدِ حداقلی از امنیت و حقوق انسانی، پشت دروازههای اروپا بست نشستهاند....
اولیویه روآ: جهادیها به حیات علاقهای ندارند، به آرمانشهر نیز
اولیویه روآ، متخصص برجستۀ اسلام سیاسی، برخلاف بسیاری از تحلیلگران، ظهور داعش و دیگر گروههای افراطیِ شبیه آن را مسئلهای دینی نمیداند. او معتقد است آنچه شاهد آنیم، «نه رادیکالشدنِ اسلام، بلکه اسلامیشدنِ رادیکالیسم است». روآ در این مصاحبه خط تحلیلِ نسلیاش از جهادیها را ادامه میدهد و با ارائۀ جزئیاتی ...
آموزش و پرورش باید تخریبکننده باشد
وضع دانشگاه بد است. این را همه میدانند، اما کمتر کسی میتواند مانند هنری ژیرو، استاد برجستۀ تعلیم و تربیت، تبعات آن را نشان دهد. ژیرو میگوید دهها سال است که دانشگاهها مهمترین نهاد انتقادگر در جوامع بودهاند، اما تجاریسازی بیمحابای آنها، اصلیترین فایدۀ آنها، یعنی توان انتقاد و اعتراض را از ...
فوتبال و تراژدی؛ راهی به جهانِ بیخشونت
استاد فلسفۀ دانشگاه نیواِسکول، سایمون کریچلی، در گفتوگو با برد اونز، از مفهوم خشونت میگوید. از نظر او خشونت برای قربانیانش مفهومی انتزاعی نیست؛ بلکه واقعیتی زنده است که تاریخی انضمامی دارد. بنابراین اگر میخواهیم خشونت را بهطور عینی درک کنیم، باید آن را چرخهای از عمل و عکسالعمل بدانیم. کریچلی معتقد ...
همۀ نامزدهای امسال جایزۀ اسکار سفیدپوستاند. این اتفاق خشمِ انبوهی از هنرمندان سیاهپوست را برانگیخته است. آنان اسکار را به «نژادپرستی» متهم میکنند. استیو مککوئین، تنها کارگردانِ سیاهپوستی که موفق به بردن جایزۀ اسکار شده است، در این مصاحبه، دربارۀ فرایندهای حاکم بر دنیای فیلمسازی حرف میزند؛ اما معتقد ...
آمیتاو گوش، نویسندهای پستمدرن و اهل بنگالِ هند است. از او دو رمان «قصر شیشهای» و «امواج گرسنه» به فارسی ترجمه شده است. اگرچه اغلب آثار گوش را در ژانر ادبیات داستانی طبقهبندی میکنند اما او در بیشتر آثارش نگاهی انسانشناسانه، فلسفی و تاریخی به زندگی دارد. دیوید پالومبو لئو بهبهانۀ انتشار جلد سوم ...
حامیان مدارس تکجنسیتی معتقدند که دختران و پسران از شیوههای آموزشی متفاوتی سود میبرند. مخالفان ادعا میکنند که آموزش تکجنسیتی به نقشهای جنسیتی سنتی تداوم میبخشد و به جنسیتگرایی نهادی مشروعیت میبخشد. این اختلافات همچنان نتوانسته است از محبوبیت الگوی آموزش تکجنسیتی بکاهد. تعداد مدارس تکجنسیتی ...
آیا جرمی کوربین میتواند حزب کارگر را نجات بدهد؟
لئو پنیچ، همکارِ اد میلیبند و از چهرههای شاخصِ حزب کارگر انگلستان، در گفتوگوی خود با مجلۀ ژاکوبن، از دعواهای درون حزبی، اصلاحات گامبهگام و اتفاقاتِ متعددی که باعث شده است فردِ رادیکالی مثلِ جرمی کوربین به رهبری حزب کارگر برسد سخن گفته است. چیزی که خودِ پنیچ نیز تصور نمیکرده است ممکن باشد.
اگر با سرعتِ بینهایت زندگی کنیم، نخواهیم مُرد
از قرن هجدهم شاهدِ شتاب روزافزونی در جنبههای گوناگون اجتماعی هستیم. در آن دوران مردم با خوشبینی فکر میکردند اگر سریعتر زندگی کنند، در واقع بیشتر و بهتر زندگی خواهند کرد. اما امروزه شتاب ضرورتی اجتماعی است. اگر جامعۀ شما، در بخشهای گوناگون خود شتاب نداشته باشد، سقوط خواهید کرد. مثلِ یونان.
شکست اخلاقی دانشمندان علوم رایانه
دانشمندان علوم رایانه و متخصصان رمزنگاری موقعیت و اعتبار ویژهای در بین دانشگاهیان دارند. فیلیپ روگاوِی، استاد علوم رایانه دانشگاه کالیفرنیا است و در خلق برخی ابزارهای تکنولوژیک نقش داشته است. او معتقد است این حوزه با فراهمکردن امکان ساخت تجهیزات عظیم شنود، از اعتماد عمومی سوءاستفاده کرده است. روگاوی ...
آیا فرزندتان را برای پیروزی تربیت میکنید؟
گویا بچهها هم در دنیای امروز به اندازۀ بزرگترهایشان سرشلوغی دارند. صبح تا عصر مدرسه و پس از آن، مجموعۀ بیپایانی از فعالیتهای کمکآموزشی، هنری، ورزشی و... هیلاری لِوی فریدمن، جامعهشناسِ آمریکایی، با تحقیقی تجربی مسئلۀ «فرهنگ رقابتی» را بین کودکان بررسی کرده است. او در این مصاحبه از رئوس یافتههایش ...
آنارشیسم و لیبرتاریانیسم دو اصطلاحیاند که نوام چامسکی زیاد بهکار میبرد. او در مصاحبه با ژاکوبن از تعاریف مختلف این دو اصطلاح میگوید؛ و اینکه چرا طبقهبندی مفاهیم برای آموزش مهم است؟ نیاز به دموکراسی رسانهای، رابطۀ پول و انتخابات و تجاریشدن دانشگاه دیگر موضاعات این گفتگو هستند.
یورگن هابرماس سالهاست که یکی از قلههای شاخص نظریهپردازی، در شاخههای متنوعی از علوم انسانی به شمار میرود. او در این مصاحبۀ مفصل، از کارنامۀ یک عمر نقادیِ خود سخن میگوید و تصریح میکند که هنوز به تعهدش به نظریۀ اجتماعیِ انتقادی پایبند است.
![]() | ۱ | ۲ | ![]() |