۱۳ دی ۱۳۹۹ ساعت ۰۸:۱۸
نمی‌شود در برابر بعضی رفتارها سکوت کرد. انسانیت ما نمی‌پذیرد که از اتفاقی ناگوار و غیراخلاقی باخبر شویم، اما خشمگین نشویم. به این خشمِ برآمده از مشاهدۀ بدرفتاری‌ها خشم اخلاقی می‌گویند، خصیصه‌ای که همیشۀ تاریخ در جوامع انسانی وجود داشته است، اما ظهور شبکه‌های اجتماعی ماهیت و ابعاد این خشم را از بنیاد ...
۲۴ بهمن ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۲۴
نسخۀ صوتی: چرا فکت‌ها نظر ما را عوض نمی‌کنند؟
پژوهش‌هایی که محققانِ علومِ شناختی انجام می‌دهند روزبه‌روز محدودیت‌های عقل را بیشتر برای ما روشن می‌کند. افکار ما از انواع و اقسام پیش‌داوری‌ها رنج می‌برد و شکست‌های مکرر ما در آزمون‌های عقلی گاهی واقعاً ناامیدکننده می‌شود. اما اگر این پیش‌داوری‌ها واقعاً برای گونۀ ما فایده داشته باشند چه؟ اگر هدفِ ...
۶ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۰۰
نسخۀ صوتی: وقتی با فرزندت هستی، آن گوشی لعنتی را بگذار کنار
کودکانِ امروزی می‌توانند از چهارماهگی منظماً از وسایل دیجیتال استفاده کنند. پدر و مادرها هم طبیعتاً از این بابت نگران و ناراحت‌اند؛ حق هم دارند، اما تهدید بزرگتر، نه اعتیاد کودکان به گوشی‌های هوشمند، بلکه دلمشغولی پدر و مادرها به این وسایل است. بررسی‌ها نشان می‌دهند هر چه استفادۀ والدین از گوشی‌ها بیشتر ...
۱۸ بهمن ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۵۹
نسخۀ صوتی: چهل‌سالگی آخرین سال زندگی ماست؟
وقتی رفته‌رفته به چهل‌سالگی نزدیک می‌شویم، حسی غریب و گمگشتگی خاصی را تجربه می‌کنیم. دانته این‌طور توصیفش می‌کند: «در میانۀ سفر زندگی، خویش را در جنگلی تاریک می‌یابم». جرقۀ این دوره با درک این موضوع رخ می‌دهد که زندگی‌مان به نیمه رسیده، و مرگ صرفاً چیزی نیست که برای دیگران اتفاق می‌افتد: مرگ آرام‌آرام ...
۲۴ دی ۱۳۹۷ ساعت ۱۳:۵۶
نسخۀ صوتی؛ سایمون کریچلی: وقتی به فوتبال می‌اندیشیم به چه می‌اندیشیم
در تاریخ، رقصیدن و خوش‌گذرانی غالباً مخصوص طبقۀ مرفه جامعه بوده است. اما در عصر ما، که فوتبال محبوب‌ترین خوشگذرانیِ آدم‌ها شده، همه به‌شکلی برابر می‌توانند در زمین چمن به بدن خود کش‌وقوس بدهند، برقصند و توپ را از خط دروازه رد کنند. فوتبال آرمان انسان‌ها را در حد توان خود محقق کرده، آرمانی که می‌خواست ...
۳ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۰۷:۵۹
در ستایش جان رالز کم نگفته‌اند. او را بزرگترین فیلسوف سیاسی قرن نامیده‌اند و کتابِ خشک او را احیاگر لیبرالیسم دانسته‌اند. در اهمیت کار او همین بس که چندین نحلۀ فکری عظیم با نقد نظریات او به شهرت رسیده‌اند و عملاً میدان عمومی بحث دربارۀ عدالت را با نظر به مفاهیم و استدلال‌های او ساخته‌اند. اما اثری جدید،...
۲ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۱
قرارگرفتن در موقعیت‌های اضطراب‌آور فایده‌هایی هم دارد
استرس حالت روانی پیچیده‌ای است که از یک همکار مزاحم تا خیابانی پرترافیک می‌تواند به آن دامن بزند، اما واکنش ما انسان‌ها به موقعیت‌های اضطراب‌آور نیز به همان اندازه پیچیده و متنوع است. از تسلیم و فرار بگیرید تا تبدیل‌شدن به آدم‌هایی اجتماعی‌تر. اگر کمی خوشبین باشیم، حتی می‌توانیم بگوییم استرس قادر است ...
۱ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۳
آیا علم چیزی جز یک بازی کودکانه است؟
اکثراً فکر می‌کنیم اگر بچه‌هایمان بخواهند دانشمند شوند، باید ابتدا مدرسه و دانشگاه را تمام کنند و سپس، در آزمایشگاه‌های پیچیده با روش‌هایی سخت و بغرنج، نظریۀ علمی تولید کنند. اما واقعیت این است که ما بعد از سپری‌کردن سال‌های طولانی تازه می‌رسیم به جایی که همان اول بوده‌ایم: دوران کودکی. روان‌شناسان ...
۱۸ شهريور ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۰۸
فیس‌بوک بدترین جای ممکن برای فعالیت سیاسی است
طنزی تلخ در زندگی روزمرۀ مشهورترین منتقدان شبکه‌های اجتماعی وجود دارد: اکثر آن‌ها نه‌تنها ساعت‌های مدیدی از روزشان را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند، بلکه هیچ تصمیمی برای کنار گذاشتن آن‌ها نیز ندارند. چرا که به یک معنا، ترکِ شبکۀ اجتماعی در دنیای امروز، تفاوت زیادی با تبعید از جامعه ندارد. و درست به ...
۶ شهريور ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۳
چهل‌سالگی آخرین سال زندگی ماست؟
وقتی رفته‌رفته به چهل‌سالگی نزدیک می‌شویم، حسی غریب و گمگشتگی خاصی را تجربه می‌کنیم. دانته این‌طور توصیفش می‌کند: «در میانۀ سفر زندگی، خویش را در جنگلی تاریک می‌یابم». جرقۀ این دوره با درک این موضوع رخ می‌دهد که زندگی‌مان به نیمه رسیده، و مرگ صرفاً چیزی نیست که برای دیگران اتفاق می‌افتد: مرگ آرام‌آرام ...
۲۷ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۰۲
وقتی با فرزندت هستی، آن گوشی لعنتی را بگذار کنار
کودکانِ امروزی می‌توانند از چهارماهگی منظماً از وسایل دیجیتال استفاده کنند. پدر و مادرها هم طبیعتاً از این بابت نگران و ناراحت‌اند؛ حق هم دارند، اما تهدید بزرگتر، نه اعتیاد کودکان به گوشی‌های هوشمند، بلکه دلمشغولی پدر و مادرها به این وسایل است. بررسی‌ها نشان می‌دهند هر چه استفادۀ والدین از گوشی‌ها بیشتر ...
۲۳ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۲
چرا تناقض‌های اخلاقی ما را نمی‌کُشند؟
پیتر سینگر، فیلسوف مشهور، معتقد است «ارزش اخلاقی از شیوۀ حیاتِ پیچیده سرچشمه می‌گیرد». در نگاه اول همه‌چیز درست است: انسان‌ها، که حیاتشان پیچیده‌تر است، از مرغ‌ها ارزش بیشتری دارند. اما کافی است یکی از این انسان‌ها آلزایمر بگیرد و حتی نتواند نیازهای اولیه‌اش را به ما بگوید. مثل اتفاقی که برای خود سینگر ...
۲۰ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۰۰
چرا به‌جای یک مثقال زبان یک من کله تکان می‌دهیم؟
زبان بدن همان چیزی است که در تعاملات روزانه زیاد از آن استفاده می‌کنیم: از سر تکان‌دادن برای آری یا نه گفتن تا نمادهایی که با انگشتان دستمان خلق می‌کنیم. زبان مشترکی که شکاف‌های زبانی و فرهنگی ما با غریبه‌ها را پر کند و علاوه بر این وقتی نمی‌توانیم یا نمی‌خواهیم با کسی سخن بگوییم به آن پناه می‌بریم....
۴ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۵۷
نسخۀ صوتی: قدرتْ مغز صاحبش را می‌خورد
برای رسیدن به قدرت ذکاوت لازم است. باید موقعیت‌شناس باشی و ذهن دیگران را بخوانی و واکنش‌های بجا و مناسب نشان بدهی. اما اگر چنین است، پس چرا دنیا مملو است از قدرتمندانی که انگار بویی از عقل و منطق به مشام آن‌ها نخورده است؟ مجموعه‌ای از تحقیقات نشان می‌دهد صاحب قدرت بودن، تأثیرات عمیقی بر ذهن ما و کارکردهایش ...
۲۴ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۳۵
چند سالی هست که پزشکان توانسته‌اند با تحریک الکتریکی مغز افراد افسرده احساس خوشبختی و آرامش در آن‌ها ایجاد کنند. اما به موازات این پیشرفت هر روز سؤالات بیشتری مطرح می‌شود. آیا این پزشکان هستند که باید میزان تحریک الکتریکی و احساس خوشبختی فرد را مشخص کنند، و یا افرادی که از هر کسی بیشتر میزان نیازشان ...
۲۱ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۰۰
هر جامعه‌ای مداوماً با تاریخ خود در حال رفت و برگشت است. اوضاع امروز را با گذشته مقایسه می‌کند، قیمت‌ها را و آدم‌ها را. این دید تاریخی هویت ما را می‌سازد و از خیلی جهات، آینده‌مان را. اما این رابطۀ گذشته و آینده، در برهه‌هایی مداوماً به این نتیجه منتهی می‌شود که چقدر گذشته‌ها بهتر بود از امروز. این ...
۲۰ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۰۰
زندگی و مرگ از دل بی‌نظمی سرچشمه می‌گیرد؟
وقتی یخی را توی لیوان آب می‌اندازید، یخ کم‌کم ذوب می‌شود و آب رفته رفته سرد، تا یک‌جایی که بالاخره دمایشان با هم برابر می‌شود. بالاتر، وقتی بخاری را خاموش می‌کنید، دمای اتاقتان تغییر می‌کند تا با دمای محیط برابر شود. و این قصه ادامه دارد تا لحظه‌ای که همه‌چیز در کیهان دارای دمای برابری می‌شود: روزی ...
۱۳ تير ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۳۵
آزمایش‌های خیالیِ ما چه ربطی به واقعیت دارند؟
دانشمندان وقتی می‌خواهند نظریه‌ای را ثابت کنند، اول آن را در ذهن خود مجسم می‌کنند. اغلب اوقات هم، تجسمشان با واقعیت جور درمی‌آید. مثلاً آینشتاین، قبل از ارائۀ نظریۀ نسبیت، خودش را در حال سقوط از یک بلندی تصور کرد و فهمید که انسان‌ها در حال سقوط وزنشان را احساس نمی‌کنند. واقعاً اگر این تخیل‌ها واقعیت ...
۱۳ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۷:۵۶
به رایگان دماغتان را عمل کنید و در راه علم جان بدهید
برخلاف اکثر کشورهای جهان، جراحی زیبایی در برزیل رایگان است و یارانۀ دولتی چشمگیری به آن تعلق می‌گیرد. این مسئله را باید در پرتوی اهمیتِ عجیب‌وغریب زیبایی در زندگی اجتماعی برزیلی فهمید. اگر زشت باشید، نه می‌توانید همسر درست و حسابی‌ای پیدا کنید، نه در مدارج اجتماعی و فرهنگی بالا بروید. اما مثل هرجای ...
۱۱ تير ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۵۴
با توماس کوهن، سرنوشت علم به کجا ختم می‌شود؟
اولین بار که توماس کوهن، یکی از جنجالی‌ترین متفکران قرن بیستم، رفت تا کرسی فلسفۀ علم دانشگاه را مال خود کند، با تحقیر به او گفتند دانشکدۀ فلسفه جای داستان‌سرایی‌های او نیست. آن زمان، هیچ‌کس باور نمی‌کرد این کسی که شبیه روزنامه‌نگارانِ عامه‌پسند می‌نویسد روزی بتواند نظریۀ کسانی همچون پوپر و کارنپ را ...
