همیشه دیگران مقصرند

گاهی به این فکر می‌کنیم که مقصر مشکلاتمان یا وضع ناگوارمان کیست؛ گاهی به این نتیجه می‌رسیم که خودمان هیچ نقشی در این پیشامدهای ناخوشایند نداشتیم؛ و این طرز فکر در بعضی موارد ازقضا کاملاً درست است. اما این نوع نگاه گاهی می‌تواند به نیرویی مخرب و ویرانگر تبدیل شود که جهان را مسبب همۀ بدبختی‌هایمان می‌بیند،...

کیم کارداشیان: محبوب‌ترین منفور جهان

کیم کارداشیان هیچ هنر خاصی ندارد، نه خواننده‌ است، نه بازیگر، نه ورزشکار. او فقط «هست». یک روزنامه‌نگار درباره‌اش نوشته است کارداشیان «قابلیت محض» است. وضعیتی که آدم‌ها فکر می‌کنند اگر به آن‌جا برسند، از آن به بعد هر چه بخواهند برایشان مهیاست. چهره‌ای فراانسانی و بدنی که بیشتر نوعی نظریۀ انتزاعی به ...

رودخانۀ تن‌آسا

زندگی مبهم است. معلوم نیست چرا در دامان آن افتاده‌ایم، معلوم نیست داریم چه کار می‌کنیم، معلوم نیست آخرش چه خواهد شد. هراکلیتوس یک بار گفته بود هیچ‌کس نمی‌تواند دوبار در یک رودخانه پا بگذارد، خوش به حال هراکلیتوس، ولی واقعیت این است که ما هر روز داریم در همان رودخانه پا می‌گذاریم و تن می‌دهیم به جریان ...

نسخۀ صوتی: حتی در دوران پیروزی، خوابِ شکست‌هایمان را می‌بینیم

ریچارد روسو، نویسنده‌ای بسیار موفق است. کتاب‌هایش جایزه‌های فراوان برده‌اند و ثروت و منزلت زیادی برایش به ارمغان آورده‌اند. به تعبیر خودش، آدمی است که دارد همان کاری را انجام می‌دهد که برایش ساخته شده. پس ظاهراً نباید در زندگی‌اش احساس شکست کند. اما رؤیاهای تکرارشونده‌ای که شب‌ها او را در خود غرق می‌کنند،...

اثبات غیرعقلانی بودن آدم‌ها به نفع چه کسانی تمام می‌شود؟

اساس محاسبات اقتصادی، این است که انسان‌ها رفتاری عقلانی دارند. اما در سال‌های اخیر پژوهش‌های جدید اقتصادانان رفتاری، نشان داد سازوکار تصمیم‌گیری انسانی بسیار پیچیده‌تر از تصورات پیشین ماست. حالا به لطف کلان‌داده‌ها، کسی تردید ندارد که هنگام خرید و مصرف، احساسات مهم‌تر از عقل است. سؤال ویلیام دیویس، ...

آیا حرف‌زدن از رازهای شرم‌آور زندگی‌ فایده‌ای برایمان دارد؟

در عصر شبکه‌های اجتماعی که بسیاری از مردم غذایی که برای صبحانه خورده‌اند یا تعداد قدم‌هایی که پیاده‌روی کرده‌اند را هم به طور عمومی اعلام می‌کنند، فکر کردن دربارۀ رازداری سخت‌تر از همیشه شده است. چرا که خیلی از ما احساس می‌کنیم دانستن چیزی که نمی‌توانیم آن را با بقیه در میان بگذاریم، بی‌معنی و ناخوشایند ...

نسخۀ صوتی: «خودت باش» توصیهٔ مزخرفی است، چه دختر باشی چه پسر

حدوداً نیمی از عمرم، یک عوضیِ تمام‌عیار بودم. جوانکی با شوخی‌های نچسب و حرف‌های نیش‌دار. دلیلم این بود که «خود واقعی»ام هستم و الکی ادای آدم‌خوب‌ها را درنمی‌آورم. فکر می‌کردم کلاً مشکل از دیگران است. تا اینکه همان‌ها قانعم کردند سری به روان‌پزشک بزنم. آن‌وقت فهمیدم نسخۀ واقعیِ خودم چقدر مزخرف است: اگر ...

مدل‌های ریاضیاتی به منزلۀ سلاح‌های کشتار جمعی

اگر می‌خواهید بدانید «سلاح کشتار ریاضی» یعنی چه، این سناریو را تصور کنید: یک روز صبح، شما را به اتهام قتل دستگیر می‌کنند. سوار ماشین پلیس می‌شوید، و وقتی بعد از ۱۰دقیقه به دادگاه می‌رسید، حکمِ نهایی‌ را به دستتان می‌دهند. هوش مصنوعی در این ۱۰دقیقه، با استفاده از کلان‌داده‌ها سوابق کیفری شما‌، الگوهای ...

نسخۀ صوتی: آمده‌ام تا اعتراف کنم؛ ماجرای دروغی که ویتگنشتاین را فیلسوف مهمی کرد

ویتگنشتاین شش سال از ایام جوانی‌اش را صرفِ تدریس در دبستانی روستایی کرد. یک‌بار که عصبانی شد، پسربچه‌ای را آن‌قدر کتک زد که از هوش رفت. لودویکِ گناهکار دانش‌آموز را به دفتر مدیر بُرد، پزشک را خبر کرد و زد به چاک. بعداً هم هرچه از او پرسیدند، به‌دروغ، چیزی به گردن نگرفت. این اتفاق نقطۀ پایانی بر معلمی ...

نسخۀ صوتی: آدم‌ها در لحظۀ مرگ خود چه چیزهایی می‌گویند؟

آخرین کلماتی که آدم‌ها پیش از مرگ خود می‌گویند بسیار رمزآلود و دردناک است: کلماتی که انگار دربارۀ جایی ماورای دنیاست. محتضران از آدم‌هایی می‌گویند که ما نمی‌بینیم یا داستان‌هایی روایت می‌کنند که هیچ چفت‌وبستی ندارند. گاهی می‌گویند احساس می‌کنند در فضا معلق‌اند، با آنکه محکم توی تخت‌شان دراز کشیده‌اند،...

مگذار دیوانه شوم: وقتی یک روان‌پزشک به مطالعۀ خودش می‌نشیند

وقتی ده سال از عمرت را وقف گوش‌دادن به بیماران روانی کنی، ممکن است مرز میان واقعیت و خیال یا بیماری و سلامتی را گم کنی. یک عصب‌روان‌شناس بالینی در کتابش این تجربۀ سرگشتگی را به قلم آورده است. او درمی‌یابد که وقتی می‌خواهد دربارۀ بیمارانش بنویسد، عملاً دارد دربارۀ خودش حرف می‌زند و همان‌وقت که می‌کوشد ...

حتی در دوران پیروزی، خوابِ شکست‌هایمان را می‌بینیم

ریچارد روسو، نویسنده‌ای بسیار موفق است. کتاب‌هایش جایزه‌های فراوان برده‌اند و ثروت و منزلت زیادی برایش به ارمغان آورده‌اند. به تعبیر خودش، آدمی است که دارد همان کاری را انجام می‌دهد که برایش ساخته شده. پس ظاهراً نباید در زندگی‌اش احساس شکست کند. اما رؤیاهای تکرارشونده‌ای که شب‌ها او را در خود غرق می‌کنند،...

نسخۀ صوتی: دل را بزن به دریا؛ هنر تصمیم‌گیری‌های دشوار

جست‌وجوهای طولانی برای خرید یک لپ‌تاپ،‌ اما تصمیمی عشقی برای ازدواج؛ بالا و پایین‌کردن متفکرانۀ هزینه‌های سفر،‌ اما انتخاب بی‌پروا و یک‌شبۀ رشتۀ‌ دانشگاه. یکی از پارادکس‌های عجیب زندگی این است که برای تصمیم‌های ناچیز بیش‌ازحد حساب‌وکتاب می‌کنیم، ولی برای انتخاب‌های سرنوشت‌سازِ زندگی نه. دل را می‌زنیم ...

وقتی یک استاد فلسفه پدر می‌شود

یک نویسنده گفته است تولد بچه مثل انفجار یک بمب در زندگی است. روالی که همیشه در خانه حاکم بوده، ناگهان دود می‌شود و قواعد تازه‌ای شکل می‌گیرد. ساعت‌های طولانی بی‌خوابی و نگرانی دربارۀ سلامت، تغذیه و تربیت نوزاد پدر و مادر را به آدم‌هایی تبدیل می‌کند که قبل از بچه‌دار شدن، برای خودشان هم باورنکردنی به ...

نسخۀ صوتی: بگذارید دوباره حوصلۀ بچه‌هایتان سر برود

اگر دور و برتان بچه‌ای باشد، با این معضل به خوبی آشنایید: پیش شما می‌آیند و می‌گویند که حوصله‌شان سر رفته و نمی‌دانند چکار کنند. اگر سرتان خلوت باشد شاید مشغول بازی‌کردن با آن‌ها شوید و اگر نتوانید با آن‌ها وقت بگذرانید احتمالاً برایشان انیمیشنی می‌گذارید یا راه دیگری پیدا می‌کنید تا سرگرم شوند. اما ...

استخوان شکسته و قلب شکسته برای مغز فرقی نمی‌کند

فرقی نمی‌کند بی‌محلی و طردشدن از طرف دوست و آشنا باشد یا یک غریبه‌. حتی خیلی فرقی نمی‌کند این رفتار دلیل جدی و مهمی دارد یا به‌خاطر اتفاقی پیش‌پاافتاده باشد. تنها چیزی که واقعاً اهمیت دارد این است که وقتی کسی را نادیده می‌گیرند، حسابی «دردش» می‌گیرد. اما آیا تاحالا فکر کرده‌اید که این درد دقیقاً چطور ...

تغییرات اقلیمی فاجعه است؟ نه برای میلیاردرها

در فیلم‌های آخرالزمانی، همیشه وقتی همه‌چیز در حال نابودی است، گروهی از رهبران قهرمان دست به کار می‌شوند و زمین را نجات می‌دهند. اما آنچه در واقعیت جریان دارد انگار برعکس است: میلیاردرها دارند، در امن‌ترین نقاط، پناهگاه‌های زیرزمینی می‌سازند، و نقشه‌های فرار تهیه می‌کنند تا اگر فاجعه‌ای رخ داد، خودشان ...

نسخۀ صوتی: الیف شافاک از فایدۀ رمان در عصر خشم و وحشت می‌گوید

الیف شافاک در فرانسه به دنیا آمد و، پس از طلاق والدینش، همراه مادر به خانۀ‌ مادربزرگش در ترکیه بازگشت. تجربۀ خیابان‌های شلوغ فرانسه و همزمان کوچه‌های آرام و متدین ترکیه در آن سال‌ها آشوبی در الیف به پا کرد. او گرچه از دل غربت به وطن خود بازگشته بود، اما همچنان احساس می‌کرد بی‌خانمان است. تا اینکه در ...

لو اورتنزیو: پزشکی که همه‌چیز را به پای اعتیاد باخت

چرا بیماران لاعلاجی که چند روزی تا پایان عمرشان باقی نمانده، باید با دردِ بی‌امان شکنجه شوند؟ اخلاق حکم می‌کند که اگر می‌توانیم این دردِ بیهوده را تسکین دهیم، در این کار تردید نکنیم. با همین استدلال بود که از دهۀ ۱۹۸۰ تجویز داروهای مخدر ضددرد رایج شد. اما انسان‌ها در سراسر زندگی درد می‌کشند: درد دندان،...

پیاده‌روی کافی نیست؛ در شهر پرسه باید زد

شهر فقط مجموعه‌ای از بزرگراه‌های متقاطع و ساختمان‌های کوتاه و بلند نیست. گویی چیزی غیرمادی در هر شهر وجود دارد. چیزی شبیه روح. وقتی در خیابان‌هایش قدم می‌زنید، هوایش را تنفس می‌کنید، با مردمانش زندگی می‌کنید یا میراث تاریخی‌اش را می‌بینید، آن روح را می‌یابید. مصیبت‌های تاریخی، جنگ‌ها و ویرانی‌ها و جشن‌ها ...