فمینیسمی که به‌معنای تکیه بر دیگران است

نانسی فریزر، فمینیستی سرشناس است که دربارۀ مسالۀ عدالت می‌اندیشد. از نظر او فمینیسمِ متداولِ زمان ما، رویکردی را اتخاذ کرده است که نه برای زنان و نه برای هیچ‌کسِ دیگر عدالتی به بار نمی‌آورد. دیدگاه فمینیسمِ متداول نسبت به برابری، دیدگاهی بازارمحور است که کاملاً با منظری نئولیبرال هم‌خوانی دارد.

هابرماس، یک عمر نظریۀ انتقادی

یورگن هابرماس سال‌هاست که یکی از قله‌های شاخص نظریه‌پردازی، در شاخه‌های متنوعی از علوم انسانی به شمار می‌رود. او در این مصاحبۀ مفصل، از کارنامۀ یک عمر نقادیِ خود سخن می‌گوید و تصریح می‌کند که هنوز به تعهدش به نظریۀ اجتماعیِ انتقادی پایبند است.

آیا فلسفه خاورمیانه را نجات خواهد داد؟

کارلوس فرانکل، در مصاحبه با سایت «فایو بوکز» از تنوعِ شگفت‌آورِ زندگیِ مردم در نقاطِ مختلف دنیا سخن گفته است و نقشِ فلسفه در مناقشاتِ امروز جهان را توضیح داده است. او می‌گوید فلسفه نمی‌تواند داعش را نابود کند، اما می‌تواند فرهنگِ گفت‌وگو را به ارمغان آورد.

نابرابری چه عیبی دارد؟

الیزابت اندرسون، استاد فلسفه دانشگاه میشیگان در گفت‌وگویی با گری گاتینگ مفهوم «نابرابری‌های غیرعادلانه»‌ را پیش می‌کشد. به زعم او همیشه تبعیض نسبت به گروه‌های هویتی وجود دارد، اما مواردی هست که سلسله‌مراتب غیرعادلانه اجتماعی به اَشکال دیگری غیر از تبعیض بروز می‌کند. نباید همۀ نابرابری‌های دیگر را به ...

ناباکوف: لولیتا مشهور است نه من

شاید بعضی‌ها با نام ولادیمیر ناباکوف آشنا نباشند ولی احتمالاً خیلی‌ها فیلم لولیتا به کارگردانی لین یا کوبریک را تماشا کرده‌اند که با اقتباس از این رمان ساخته شده‌اند. ناباکوف خودش هم پیش‌بینی کرده بود که او را با لولیتا به‌یاد می‌آورند. گفت‌وگویی با ناباکوف که در سال ۱۹۶۷ در پاریس ریویو منتشر شده است....

در تغییرات آب‌وهوایی چه کاری از دستمان برمی‌آید؟

مناقشه دربارۀ پیامدهای گرم‌شدنِ زمین، به اوج خود رسیده است. از یک سو برخی از مختصصان محیط‌زیست معتقدند فاجعه‌ای مهیب در انتظارِ کرۀ زمین است، از سوی دیگر عده‌ای می‌گویند نباید دربارۀ این تغییرات اغراق کرد. گری گاتینگ دربارۀ اهمیت تغییرات آب‌وهوایی با فیلسوفی که دغدغۀ این مسئله را دارد، گفت‌وگو کرده ...

روشنگری مرده است، روحش قرین آرامش باد

میشل ولبک، مشهورترین نویسندۀ معاصر فرانسه است. آثار او همواره جنجال‌برانگیز بوده‌اند. آخرین رمان وی، تسلیم، یک روز پیش از حمله به مجلۀ شارلی‌ابدو منتشر شد و در روز حمله به این مجله چهرۀ ولبک بر روی جلد مجله قرار داشت. رمان مدت‌ها در صدر جدول فروش باقی ماند. ولبک در این گفت‌وگو از «تسلیم»، حرف می‌زند....

در عصر داعش، می‌توانیم از «جنگ مشروع» صحبت کنیم؟

نظریۀ سنتی می‌گوید جنگ مشروع باید در دفاع از وطن باشد حال آنکه اغلب جنگ‌های مدرن نامتقارن یا داخلی هستند و نیروهای نظامی یا خود را در میان غیرنظامیان پنهان می‌کنند یا تظاهر به غیرنظامی بودن می‌کنند. از همین رو، برخی از نظریه‌پردازان مدرن ممانعت شدید از حمله به غیرنظامیان را به باد پرسش گرفته‌اند.

محاسن اختلاف‌نظر سیاسی

اختلاف نظر، موجبِ حلِ بهتر مسائل می‌شود یا برعکس، مانع رسیدن به هر نوع راه‌حلی می‌گردد. خیلی‌ها، مخصوصاً کسانی که ارزش‌های دینی را در تصمیم‌گیری‌های خود دخیل می‌دانند، معتقدند بدونِ وحدت، کاری از پیش نمی‌رود. اما اختلافِ نظر هم ممکن است فایده‌های خاص خودش را داشته باشد.

نوشتن ورایِ وادی فلسفه؛ گفت‌وگو با سایمون کریچلی

گفت‌وگوی حاضر میان سایمون کریچلی و اندرو گلکس، استاد دانشگاه سوربن، عمدتاً حول «تئاتر حافظه»، یکی از آخرین آثار کریچلی می‌گردد؛ بااین‌حال، گفت‌وگو به این محدود نمی‌ماند و به سایر آثار او، ماهیت فلسفه، تفاوت میان مرگ و مردن، بحران ادبیات داستانی و اینترنت به‌مثابۀ حافظۀ خارجی انسان معاصر و موضوعاتی دیگر ...

نژادپرستی ذاتی نیست

کلمۀ نژاد ابتدا برای اصلاح ویژگی‌های حیوانات یا حتی گیاهان به کار می‌رفت. اما اروپاییان، با گسترش استعمار، آرام‌آرام رنگین‌پوستان را هم نژادبندی کردند. فرانسیسکو بتنکورت معتقد است آنچه اول می‌آید رفتار تبعیض‌آمیز است و سپس نوبت به نظریۀ نژادها می‌رسد. اگر فقط تعصب داشته باشید، نژادپرست نیستید. نژادپرستی ...

شهرِکشتار؛ صبرا و شتیلا

در سپتامبر ۱۹۸۲ بیش از ۲۰۰۰ فلسطینی با حملۀ نیروهای میلیشیای مسیحی و با همدستی ارتش اسرائیل در کمپ‌های صبرا و شتیلا کشته شدند. کشتاری که آن را یکی از فجیع‌ترین قتل‌عام‌های تاریخ می‌دانند. متن حاضر گفت‌وگویی است میان نوام چامسکی، آوی شلایم، تاریخدان و استاد دانشگاهِ آکسفورد و رشید خالدی، استاد مطالعاتِ ...

کتاب‌های پیشنهادی نوئل کرول برای فلسفۀ هنر

نوئل کرول، فیلسوف هنر، در این مصاحبه از پنج کتابی که در کارش الهام‌بخش بوده‌اند، سخن گفته است. کرول منتقدی فعال و شاعری تازه‌کار بود که به قول خودش «ناخواسته» وارد فلسفۀ هنر شد. او معتقد است فلسفۀ هنر اساساً برای پاسخ‌گویی به مسئله‌ای مدرن پدید آمده: فهم هنر در مقامِ نظامی یک‌پارچه.

اگر نمی‌خواهی اخراج شوی، باید بخندی

ویلیام دیویس نویسندۀ کتابی است به نام صنعت شادی. او می‌گوید رئیس‌ها و کارفرما‌ها بیشتر از هر وقت دیگری در تاریخ، دغدغۀ شادی و سرحالی کارمندانشان را دارند. اما نه به خاطر انسانیت، بلکه صرفاً برای سودِ بیشتر: لبخند بزن و ۱۶ ساعت در روز کار کن.

دین و تاریخ خشونت

برخی می‌گویند کسی فکر نمی‌کند که دین، مسبب همۀ جنگ‌ها بوده است اما پس از آن تلاششان را صرف این می‌کنند که همۀ تقصیرها را به گردن دین بیاندازند. به‌نظر آرمسترانگ اگرچه دین نیز در فرایند خشونت مشارکت داشته است اما اگر سایر عوامل را در نظر نگیریم، درک درستی از موقعیتمان نخواهیم داشت.

۵ اثر مهم و کلاسیک در فلسفۀ سیاسی

جاناتان ولف، استاد فلسفۀ یونیورسیتی کالج لندن، پنج کتاب تاثیرگذاری را معرفی می‌کند که فلسفۀ سیاسی را شکل داده‌اند. ولف زمینه‌هایی را می‌کاود که بر کار آن‌ها تأثیر گذاشته و معتقد است فیلسوفانی که دربارۀ تاریخ خودشان و آنچه آن‌ها را به دیدگاه‌های فعلیشان رسانده سخن بگویند به ندرت یافت می‌شوند.

اُلیویه روآ: لاییسیته ضد دین نیست

پروفسور الیویه روآ، از سیر مفهوم لاییسیته در فرانسه می‌گوید و هویت ملی را به عنوان مفهومی سیاسی‌شده به چالش می‌کشد. به‌نظر او لاییسیته امروزه ضد دین است و لاییسیته مصالحه که آزادی دینی را مُجاز می‌شمارد، نیست. روآ به بازگشت به مفهومی از سکولاریسم فرامی‌خواند که اظهار آزادانه دین در عرصه عمومی را مُجاز ...

فلسفه‌ورزی دربارهٔ تکنولوژی: چرا به خودمان زحمت دهیم؟

کارل میچام، استاد کالج ماینزِ کلرادو، در مصاحبه با سایت اثیکس از تفاوت نگاه مهندسی و علوم انسانی به تکنولوژی سخن می‌گوید. در حالی که رویکرد مهندسی عموماً تکنولوژی را هستۀ انسان‌بودن می‌داند و مشکلی با گسترش آن ندارد، فلاسفۀ علوم انسانی نوعی مشروعیت کامل برای آن در نظر می‌گیرند ولی می‌گویند «همه چیز ...

دانشجویان، اینترنت را رها کنید

ادعای مارک باوئرلین، استاد دانشگاه ایموری، مبنی بر ورشکستگی اخلاقی اساتید دانشگاه با واکنش تند همکارانش مواجه شد. باوئرلین در مصاحبه با اریک کافمن به این واکنش‌ها پاسخ می‌دهد و با نگاهی انتقادی ساختار دانشگاهی را بررسی می‌کند.

داعش مدرن‌شدگی منحرف است

آنچه که می‌خوانید، بخشی از گفت‌وگوی اسلاوومیر سیراکوفسکی و اسلاوی ژیژک دربارۀ این موضوعات است: بنیادگرایی اسلامی و ربط آن به فقدان چپ سکولار در کشورهای اسلامی، آیندۀ اروپا، آیندۀ سرمایه داری، توماس پیکتی، اتوپیای چپ و مسألۀ اوکراین.