سوءاستفاده از پوپر

ابطالگری پوپری، با همۀ سادگی دلپذیرش، به‌سرعت از سوی فیلسوفان در هم کوبیده شد، و آن‌ها نشان دادند که راهی قابل قبول برای درک علم نیست. آنان اشاره کردند که در هرگونه ساختار آزمایشیِ واقعی ناممکن است که عنصر فرضی واحدی را برای ردکردن جدا بکنیم. ولی طی دهه‌ها، پوپرگرایی به‌هرحال در میان خودِ دانشمندان ...

بعضی‌ها حاضرند بمیرند ولی عذرخواهی نکنند

چرا بعضی آدم‌ها، حتی وقتی معلوم است که مقصرند، عذرخواهی نمی‌کنند؟ بسیاری از ما دفاع تمام قدِ این‌گونه افراد از اشتباهاتشان را نشانۀ قدرت و اعتماد به نفس آن‌ها می‌دانیم، اما واقعیت چیز دیگری است. قبول اشتباه به برداشت ما از خودمان آسیب می‌زند، و کسانی که از عذرخواهی گریزانند آن‌قدر تصویر ناپایداری از ...

زخم ناباروری

چقدر از معنای زندگی ما را بچه‌هایمان می‌سازند؟ مجله‌های خانواده مدام تأکید می‌کنند که بچه‌دارشدن دوای همۀ دردهای روحی و جسمی است. بچه‌ها هستند که خوشحالی واقعی را برایمان به ارمغان می‌آورند و به کارهایمان هدف می‌بخشند. اما آن‌ها که به هر دلیلی نتوانسته‌اند بچه‌دار شوند چطور باید با این مسئله کنار بیایند؟...

نسخۀ صوتی: فئودور داستایفسکی: فیلسوفِ آزادی

بگویید انسان‌بودن یعنی نیکوکاری، بلافاصله انسان‌ها تمام تلاششان را می‌کنند تا به دیگران شر برسانند. بگویید انسان‌بودن یعنی آسیب‌زدن، دم‌به‌دم آدم‌ها را می‌بینید که مهربانی می‌کنند و کمک می‌رسانند. این عصیانِ درونی، این میلِ همیشگی به خلاف جهت شناکردن از نظر داستایفسکی جزئی از ذات بشر است، میلی که خیلی ...

هرگز کاری نکرده‌ام که دوستش نداشته باشم

آمارتیا سن، استاد اقتصاد و فلسفۀ هاروارد، عالی‌ترین نشان‌‌های افتخار سراسر جهان را کسب کرده و بیش از صد مدرک افتخاری از مؤسساتی در هر پنج قاره دریافت کرده است. با‌این‌حال، او در ۸۷ سالگی هیچ میل ندارد به همین افتخارات درخشان بسنده کند. و علاوه‌بر اینکه هر ترم یک درس را تدریس می‌کند هنوز هم منتقدی تند ...

هنگام تصمیم‌گیری، بیش از آنچه خیال کنید، باید مراقب نویزها باشید

چند دکتر معاینه‌تان می‌کنند و هرکدام درمانی کاملاً متفاوت با دیگری تجویز می‌کند. این تجربۀ مشترکِ تقریباً همۀ ماست. نمونه‌های مشابه دیگری هم از این‌گونه اختلاف‌نظرها وجود دارد: پژوهش‌ها نشان می‌دهند قاضی‌ها، بسته به شرایط کاری یا میزان خستگی، برای جرم‌های مشابه، مجازات‌هایی بسیار متفاوت صادر می‌کنند....

غرب نمرده است؛ تفکراتش در چين و روسيه به حيات خود ادامه می‌دهند

جان گری، استاد بازنشستۀ علوم سیاسی و یکی از پرآوازه‌ترین منتقدان کتاب در زمینۀ فلسفۀ سیاسی، می‌گوید: زوال تدریجی لیبرالیسم غربی بدین معنا نیست که حالا در دنیایی پساغربی زندگی می‌کنیم. بلکه چشمگیرترین ویژگی سیاست جهان معاصر ادامۀ سلطۀ تفکرات مدرن غربی، البته نه تفکرات لیبرال به معنای سنتی آن، بلکه ترکیبی ...

مارک در متاورس

اصطلاح متاورس که اولین بار در رمان علمی‌تخیلی اسنو کرش ابداع شد، به همگرایی واقعیت فیزیکی، افزوده و مجازی در فضای آنلاینِ اشتراکی اشاره می‌کند. به گفتۀ زاکربرگ، متاورس یک «اینترنت جسمیت‌یافته» خواهد بود که به‌نحوی غیرمتمرکز توسط بازیگران بسیاری هدایت می‌شود.متاورس سؤالات بسیاری را دربارۀ آیندۀ فضای ...

اشک‌ریختن به پای عشق: اینفلوئنسرهای کتاب در تیک‌تاک

همه فکر می‌کنند نوجوان‌ها دیگر کتاب دستشان نمی‌گیرند و نشانۀ آشکارش هم تیک‌تاک و ویدئوهای عجیب و غریبی است که در آن بارگذاری می‌کنند. اما در همین تیک‌تاک، کاربرانِ جوانی پیدا شده‌اند که اشتیاقشان به کتاب را با میلیون‌ها نفر به اشتراک می‌گذارند؛ اینفلوئنسرهای پربیننده‌ای که با اشک‌ها و احساسات خود به ...

نسخۀ صوتی: در زمان بودن

همۀ ما کسانی را می‌شناسیم که یا خیلی زیاد در گذشته زندگی می‌کنند، یا خیلی زیاد نگران آینده هستند. بیشتر افراد در پایان زندگی‌شان، بیش‌ازهمه، افسوسِ کارهایی را می‌خورند که نکرده‌اند، چون دربارهٔ پیامد آن کارها نگرانی‌های بیجایی داشته‌اند. بقیۀ افرادی هم که نسبت به آینده بی‌تفاوت‌اند یا به گذشته اهمیتی ...

سوگيری‌های کور‌کننده در پزشکی

پژوهش‌های جدید در حوزۀ نابرابری سلامت نشان می‌دهند که پزشکان و کارکنان بخش درمان با بعضی از افراد و گروه‌های اجتماعی مثل زنان، رنگین‌پوست‌ها، افراد تراجنسیتی و چاق‌ها رفتار متفاوتی در پیش می‌گیرند و همین باعث می‌شود که آن‌ها نتوانند خدمات بهداشتی و پزشکی لازم را دریافت کنند و در نتیجه سالانه هزاران ...

پيتر تيل: لئو اشتراوسی که در سيليکون‌ولی کار می‌کند

پیتر تیل از اسرار‌آمیزترین چهره‌های سیلیکون‌ولی است. هر چه زاکربرگ و ایلان ماسک، مهندسانی ابرثروتمند هستند که در دیگر موضوعات ساده‌لوح به نظر می‌آیند، پیتر تیل در سخنرانی‌هایش به کارل اشمیت، لئو اشتراوس و رنه ژیرار ارجاع می‌دهد و با استفاده از عهد عتیق دربارۀ آیندۀ جهان فلسفه‌پردازی می‌کند. مکس چفین،...

تاريخ جنون: حباب‌های اقتصادی چطور ايجاد می‌شوند؟

حباب‌های بازار سهام چیست و چرا به وجود می‌آید؟ چه اتفاقی می‌افتد که ناگهان مردم به بازارهای مالی هجوم می‌آورند و مثل دیوانه‌ها شروع به خرید می‌کنند و قیمت‌ها سر به فلک می‌کشد و بعد از چند وقت، ناگهان همه‌چیز منفجر می‌شود و هزاران نفر ورشکسته و فقرزده باقی می‌مانند؟ ادوارد چنسلر ضمن مرور دو کتاب جدید ...

ديگر حرف‌زدن دربارۀ «اختلاف نسل‌ها» بس است

مبنای تجربی‌ای برای اثبات این ادعا وجود ندارد که تفاوت‌های درون هر نسل کمتر از تفاوت‌های مابین چند نسل باشد. و با اینکه می‌دانیم که این مرزهای زمانی ممکن است هم‌پوشانی داشته باشند، باز هم تصور می‌کنیم که خطی آشکار باید تفاوت‌های‌ نسلی را از هم متمایز کند. مفهوم «نسل‌ها» صرفاً راهی نو برای تقسیم‌بندی ...

نسخۀ صوتی: بيماری‌های همه‌گير و امپراتوری‌ها

اوایل سال ۲۰۲۰ پس از آنکه ویروس کرونا سر و کله‌اش از چین پیدا شد و به‌سرعت جهان رادرنوردید، سال جدید که آرام شروع شده بود به‌یک‌باره پرهیاهو شد. مثل این بود که جهان دوباره با مرگ سیاه روبه‌رو شده باشد و نظریات قدیمی دربارۀ نقش بیماری‌ها در فروپاشی امپراتوری‌ها، دوباره احیاشد. جان راپلی، پژوهشگر اقتصاد ...

اگر روی یک کتاب خطی چندصدساله عطسه کنید، چه می‌شود؟

اسناد و مدارکی که از گذشته‌های دور به جا مانده‌اند، هاله‌ای اسرارآمیز از آن سال‌های سپری‌شده را با خود دارند. اگر گذرتان به آرشیوی غنی یا مجموعه‌ای از کتاب‌های تاریخی خورده باشد، حتماً این احساس قدرتمندِ را هنگام ورق زدن آن‌ها تجربه کرده‌اید. اما انواع و اقسام خطرها نیز در کمین این اسنادند، از رطوبت ...

اسم‌ها به ما چه می‌گويند؟

در جهانی که معمولاً با ویژگی‌هایی چون تغییر و تجربه‌های گذرا تعریف می‌شود، اسم‌ها یک استثنا محسوب می‌شوند. آن‌ها موجودات سرسختی‌اند که جلوی حرکت بی‌رحمانۀ زمان قد علم می‌کنند. سنمان بالا می‌رود، عنوان شغلی و حتی تابعیتمان عوض می‌شود، اما اسممان همواره با ما باقی می‌ماند. ویکتوریا پرینسویل، نویسنده‌ای ...

نسخۀ صوتی: سوگ چيزی شبيه دويدن است

می‌گویند سوگ شبیه اقیانوس است، موج‌موج به سراغت می‌آید. یا شبیه رودخانه است، گاهی اوج می‌گیرد و گاه فرو می‌نشیند. اما شاید به «دویدن» هم بی‌شباهت نباشد، دویدنی نه در گریز از سوگ که همراهِ آن. این دوِ طولانی مسابقه نیست. هیچ‌کس در آن برنده نمی‌شود. هیچ خط پایان درستی ندارد، اصلاً هیچ‌ پایانی ندارد، اما ...

حقايقی دربارۀ گذشته‌های دور بشريت

اکتشافات باستان‌شناسی باورهای دیرینۀ دانشمندان را دربارۀ شیوۀ سازماندهی جوامع اولیه برهم زده است تا جایی که امروزه افراد صاحب‌نظر می‌گویند جامعۀ انسانی هیچ شکل «اصلی و اولیه» نداشته و تلاش برای ترسیم چنین جامعه‌ای چیزی جز افسانه‌پردازی نخواهد بود. دیوید گریبر، انسان‌شناس فقید آمریکایی که در سال ۲۰۲۰ ...

ستارۀ صبح حس آشنایی را برمی‌انگيزد:اتفاقی وحشتناک در انتظار جهان است

کارل اوه کناسگور در این سال‌ها با رمان عظیم شش‌جلدی خود، نبرد من، در جهان شناخته‌شده است. حالا او فرمِ زندگی‌نامه‌ای نبرد من را کنار گذاشته و رمان جدیدی منتشر کرده است که به همان اندازه قدرتمند و خیال‌انگیز است. ستارۀ صبح نخستین اثر از دورۀ تازۀ رمان‌های کناسگور است. ستارۀ صبح چند شب از شب‌های آگوست ...