۸ ارديبهشت ۱۴۰۰ ساعت ۰۷:۴۸
توییتر را روزی اجتماعی رؤیایی می‌دانستند که پر است از افرادی که به چیزهای مورد علاقۀ شما علاقه دارند. اما امروز این اجتماع بسیار کمتر از قبل رؤیایی به نظر می‌رسد. از سروکول حساب توییتر شما انواع و اقسام توییت‌هایی بالا می‌رود که آکنده از خشم و نفرت است. به‌این‌ترتیب، در‌حالی‌که شبکه‌های اجتماعی برای ...
۵ تير ۱۳۹۹ ساعت ۰۹:۴۲
نسخۀ صوتی: چرا وقتی به بچه‌هایمان فکر می‌کنیم، ترس سراسر وجودمان را می‌گیرد؟
تا ده بیست سال پیش، کاملاً عادی بود که بچه‌ای ۶-۵ ساله، تنها در صف نانوایی ایستاده باشد، یا بدون نظارت پدر و مادر، ساعت‌ها در کوچه و خیابان‌های محله بازی کند. امروز حتی نمی‌توانیم تصور کنیم که بچۀ کوچکی را بفرستیم خرید یا آزاد بگذاریم تا در محله بچرخد. دلیل‌های موجهی هم داریم: بچه‌دزدها، زورگیرها، راننده‌های ...
۱۹ فروردين ۱۳۹۹ ساعت ۰۹:۳۴
چطور سازمان‌های حقوق بشری به متحدان نئولیبرالیسم تبدیل شدند؟
برجسته‌ترین سازمان‌های حقوق بشری، مانند عفو بین‌الملل، تقریباً همزمان با پیروزیِ تاریخی نئولیبرالیسم در اواسط دهۀ ۱۹۸۰ تأسیس شدند. اما با پیگیریِ سرگذشت گفتمان حقوق بشر و ایدئولوژی نئولیبرال نشانه‌های آشکاری می‌بینیم از اینکه رابطۀ این دو از صرفِ همزمانی بسیار فراتر است. نئولیبرال‌ها مداوماً تأکید کرده‌اند ...
۱۹ بهمن ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۵۲
وقتی مرتباً می‌پرسیم «فایدۀ علم چیست؟» باید منتظر بحران حقیقت باشیم
«مردم دیگر اعتقادی به پزشکی ندارند». «کسی حرف متخصصان را باور نمی‌کند». «دروغ و تئوری‌های توطئه سرتاپای رسانه و سیاست را گرفته است». «به عصر پساحقیقت خوش آمدید». مدافعان پرشور علم این روزها چنین جمله‌هایی را فراوان به زبان می‌آورند. اما استیون شیپین، مورخ علم دانشگاه هاروارد، چندان اعتقادی به آن‌ها ...
۱۰ بهمن ۱۳۹۸ ساعت ۱۳:۳۶
نسخۀ صوتی: بیشتر کارهایی که در زندگی می‌کنیم مطابق میل اطرافیانمان است
امیال ما چطور ساخته می‌شود؟ چطور به این نتیجه می‌رسیم که گوشی فقط سامسونگ، تیم فقط بارسلونا، و نویسنده فقط چخوف؟ بله، احتمالاً برای هر کدام از این انتخاب‌ها دلایلی داریم، ولی نکتۀ دردناک این است که تقریباً تمام دلایلی که برای چنین ترجیحاتی ردیف می‌کنیم چیزی جز توجیهات من‌درآوردی نیست. اگر با شکاکیت ...
۲ بهمن ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۰۴
در جوانی سودای دست‌یافتن به چیزهای منحصر‌به‌فرد را داریم. می‌خواهیم کسی بشویم متفاوت از بقیه. آدمی خیره‌کننده که به جاهایی پا گذاشته که پیش از این کسی به آن نرسیده. اما اندک اندک تغییر می‌کنیم. یاد می‌گیریم که به چیزهایی که دور و برمان است بیشتر توجه کنیم. از اتفاقات کوچک و معمولی لذت بیشتری ببریم ...
۲۷ آذر ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۳۱
نظام آموزشی به ما می‌آموزد که چیزهای بسیاری را نیاموزیم
ما معمولاً نگاهی رمانتیک به نهاد آموزش‌وپرورش داریم. نمره‌های بالایی که در امتحان گرفته‌ایم و رتبۀ پایینی که در کنکور آورده‌ایم، از نظرمان افتخاراتی بزرگ است، حتی اگر در مسیر زندگی‌مان هیچ سودی به حالمان نرسانده باشد. در مقابل، «ترک‌تحصیل» را دروازۀ همۀ بدبختی‌ها می‌دانیم و کسی که ترک تحصیل‌کرده، در ...
۱۲ آبان ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۵۸
چرا وقتی به بچه‌هایمان فکر می‌کنیم، ترس سراسر وجودمان را می‌گیرد؟
تا ده بیست سال پیش، کاملاً عادی بود که بچه‌ای ۶-۵ ساله، تنها در صف نانوایی ایستاده باشد، یا بدون نظارت پدر و مادر، ساعت‌ها در کوچه و خیابان‌های محله بازی کند. امروز حتی نمی‌توانیم تصور کنیم که بچۀ کوچکی را بفرستیم خرید یا آزاد بگذاریم تا در محله بچرخد. دلیل‌های موجهی هم داریم: بچه‌دزدها، زورگیرها، راننده‌های ...
۳۰ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۵۱
آیا به دیگران ربطی ندارد که ما چه باوری داریم؟
به دیگران ربطی ندارد که ما چه غذایی دوست داریم. اگر کسی از پیتزا بدش می‌آید، مشکلی نیست؛ می‌تواند از ساندویچ خودش لذت ببرد و ما را با غذای دلخواهمان تنها بگذارد. به همین ترتیب، گویا باورهایمان هم، مثل غذاها، جزو حریم شخصی ما محسوب می‌شوند و دیگران نباید جرئت دخالت در آن‌ها را به خود بدهند. اما این ایده ...
۲۹ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۱۳:۵۷
نسخۀ صوتی: اگر به‌دنبال شادی هستید، جست‌وجوی خوشبختی را کنار بگذارید
صدایی در گوش ما شبانه‌روز زمزمه می‌کند که «خانه‌ای بخر، کاری بکن کارستان، زندگی‌ات را بساز، به‌دنبال خوشبختی باش». و تقریباً همه‌مان گوش‌به‌فرمانِ این صداییم. اما پس از چند سال به دره‌ای عمیق پرتاب می‌شویم: کارنامۀ موفقیت‌هایمان را که بالاوپایین می‌کنیم تنها چیزی که به چشم می‌خورد پوچی است. یا تا پایان ...
۱۴ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۳۶
حکومت هیچکس: کتابی دربارۀ آنارشیسم
نوام چامسکی که از جوانی آنارشیست دوآتشه‌ای بود، همواره هر نوع سلسله‌مراتبی را نفی می‌کرد. چه سلسله‌مراتب در ساختار سیاسی، چه در علم یا دیگر جاها. اما وقتی برای دوره‌ای از تدریس به اروپا رفت، دانشجویانش استفادۀ جالبی از عقایدش کردند: آن‌ها به حرف‌هایش گوش نمی‌دادند چون از نظرشان سخنرانی کردن شکلی از ...
۴ شهريور ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۲۷
هیتلر با اروپا همان کاری را کرد که بقیۀ اروپایی‌ها با مستعمره‌هایشان می‌کردند
آیا سرکوب فقط بر سرکوب‌شدگان اثر می‌گذارد؟ احتمالاً نه. همانطور که سرکوب‌شده در فرایند ظلم و ستمی که به او می‌شود تغییر می‌کند، سرکوبگر هم با تمرین تحقیر و طرد، شخصیت تازه‌ای پیدا می‌کند. تاریخ امپریالیسم بهترین شاهد این ماجراست: روش‌هایی که دولت‌های استعمارگر برای کنترل و ادامۀ سلطۀ خود بر کشورهای ...
۲۰ مرداد ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۱۱
بیشتر کارهایی که در زندگی می‌کنیم مطابق میل اطرافیانمان است
امیال ما چطور ساخته می‌شود؟ چطور به این نتیجه می‌رسیم که گوشی فقط سامسونگ، تیم فقط بارسلونا، و نویسنده فقط چخوف؟ بله، احتمالاً برای هر کدام از این انتخاب‌ها دلایلی داریم، ولی نکتۀ دردناک این است که تقریباً تمام دلایلی که برای چنین ترجیحاتی ردیف می‌کنیم چیزی جز توجیهات من‌درآوردی نیست. اگر با شکاکیت ...
۷ مرداد ۱۳۹۸ ساعت ۱۸:۳۰
نسخۀ صوتی: ویرجینیا ولف؟ اسنوب! همینگوی؟ ضدزن! داستایفسکی؟ یهودی‌ستیز!
وقتی رمانی قدیمی را دستمان می‌گیریم، ممکن است خیلی زود از سطح نازل عقاید اخلاقی نویسنده برآشفته شویم. نگاه‌های او را متعصبانه یا نادرست بدانیم و احساس کنیم کتابی که نوشته است ارزش خواندن ندارد. اما نکته اینجاست که اگر ما با معیارهای اخلاقی امروز خودمان سراغ نویسندگان قدیمی برویم، نه‌تنها برجستگی آثار ...
۵ مرداد ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۲۹
برای تغییرکردن باید شخصیتتان را تغییر دهید، نه رفتار روزمره‌تان را
احتمال دارد وقتی غرق مشکلات هرروزه‌ات هستی گذرت به قفسۀ پرُتنوع کتاب‌های «خودیاری» بیفتد. شروع به خواندن می‌کنی؛ تازه می‌فهمی چقدر در بند عادت‌های ریز و درشتی بوده‌ای که مانع اصلیِ تغییر و کامیابی تو بوده‌اند. کتاب‌های خودیاری می‌گویند عادت‌ها را باید عوض کرد، کار سختی نیست، ده‌بیست دستورالعمل طلایی ...
۳۱ تير ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۱۸
آیا بعد از هابرماس دیگر کسی مردم را به گفت‌وگو دعوت خواهد کرد؟
یورگن هابرماس، فیلسوف شهیر آلمانی و رئیس سابق مکتب فرانکفورت، دهه‌هاست که چهره‌ای مرکزی در جهان فکر است. یکی از الهام‌بخش‌ترین ایده‌های هابرماس، «شرایط آرمانی گفتار» بوده است. طبق این ایده، اگر با تعلیق نیروهای قدرت و سرکوب، در نوعی شرایطِ برابری ایدئال، به گفت‌وگو دربارۀ مسائل جامعه بنشینیم، به بهترین ...
۱۹ خرداد ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۰۰
اگر در خانواده‌ای فقیر به دنیا بیایید، احتمالاً هیچ‌وقت رئیس نخواهید شد
هیچ آدمی دوست ندارد باور کند موفقیت‌هایش را از پدر و مادرش به ارث برده است: هر فرد موفقی نان فکر و بازوی خودش را می‌خورد و اگر شما فقیر و بیچاره‌اید، لابد شایستگی‌اش را نداشته‌اید. لاریسن و فریدمن، در کتاب جدیدشان، دقیقاً دنبال رسواکردن همین عقیده‌اند. آن‌ها می‌گویند کافی است در خانواده‌ای ثروتمند متولد ...
۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۱۰:۱۲
اگر به‌دنبال شادی هستید، جست‌وجوی خوشبختی را کنار بگذارید
صدایی در گوش ما شبانه‌روز زمزمه می‌کند که «خانه‌ای بخر، کاری بکن کارستان، زندگی‌ات را بساز، به‌دنبال خوشبختی باش». و تقریباً همه‌مان گوش‌به‌فرمانِ این صداییم. اما پس از چند سال به دره‌ای عمیق پرتاب می‌شویم: کارنامۀ موفقیت‌هایمان را که بالاوپایین می‌کنیم تنها چیزی که به چشم می‌خورد پوچی است. یا تا پایان ...
۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۱۵:۵۳
نسخۀ صوتی: زندگی که به نیمه می‌رسد، پوچی زنگ خانه را می‌زند
هرگاه به هدفی می‌رسیم، مثلاً فارغ‌التحصیل می‌شویم یا خانه‌ای که دوست داریم را می‌خریم، آن هدف ناپدید می‌شود. به خودمان می‌گوییم «خب حالا چی؟» و مجبوریم پروژۀ جدیدی را کلید بزنیم تا زندگی‌مان دوباره معنادار شود. در میان‌سالی، این آونگِ رفت‌وآمد میان اهداف پراکنده آنچنان روح و روان ما را فرسوده می‌کند ...
۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۴۰
کیرکگور به‌خاطر فلسفه‌اش از نامزد خود جدا شد
ویتگنشتاین زمانی گفته بود «کیرکگور با اختلاف عمیق‌ترین متفکر قرن نوزدهم است. او قدیس بود». عمیق‌بودن وظیفۀ فیلسوف است، اما «قدیس»بودن چطور؟ منظور ویتگنشتاین بی‌ربط به ماجرای عاشقی کیرکگور نیست: چهار سال پس از آن لحظه‌ای که سورنِ جوان فهمید عاشق رگینه اولسن شده است، تصمیم گرفت از او جدا شود، گرچه همچنان ...
