زبان فرقه‌ای چیست؟

سالیان سال است که از خودمان می‌پرسیم: چه چیزی باعث می‌شود مردم جذب فرقه‌ها بشوند؟ چه چیزی موجب بقای آن‌ها می‌شود؟ چه چیزی آن‌ها را وامی‌دارد که چنین وحشیانه، بهت‌آور، و گاهی هولناک رفتار کنند؟ پاسخ از اینجا شروع می‌شود: رهبران فرقه‌ها از طریق زبان، که ابزار اصلی قدرتشان است، با استفاده از فنون نظام‌مندِ ...

نسخۀ صوتی: ويتگنشتاين درنهايت يک شاعر بود

ویتگنشتاین برای نثرگزین‌گویانه‌اش، برای عباراتی که گویی مستقیماً از سرزمین غیب آمده‌اند، ستوده و نکوهیده شده است. او در کتاب «فرهنگ و ارزش» که پس از مرگش منتشر شده، می‌گوید «فلسفه واقعاً باید فقط در قالب تصنیف شاعرانه نوشته شود». اد سایمون در این مطلب ادعا می‌کند که تراکتاتوس، بیشتر از آنکه بزرگ‌ترین ...

متاورس به اندازۀ دنيايی که می‌شناسيم واقعی است

در این دورۀ تماس‌های تصویری، «من را می‌بینی؟» یکی از سؤال‌های رایج است، ولی اگر آن را از فیلسوف استرالیایی، دیوید چالمرز، بپرسید معنای عمیق‌تری پیدا می‌کند. چالمرز در جواب این سوال گفت: «فیلسوفان محافظه‌کار خواهند گفت نه، من فقط تعدادی پیکسل روی صفحه می‌بینم، نه شما را». اما دیدگاه خود او متفاوت است:...

راست راديکال چيست؟ يک مقدمه

صحنۀ سیاست در بسیاری از جوامع غربی در سال‌های اخیر تغییر کرده است. گویی چرخش بزرگی از دغدغه‌های اقتصادی به سمت دغدغه‌های هویتی و فرهنگی رخ داده است. جوانان بیش از آنکه نگران مالیات و بازتوزیع منابع باشند، به این فکر می‌کنند که ما کیستیم؟ و چه اتفاقی دارد برای هویت و ارزش‌هایمان می‌افتد؟ ینس رودگرن جامعه‌شناس ...

فيلسوفان هميشه با خشم مخالف بوده‌اند، اما شايد وقت دفاع از آن رسيده باشد

مائیشا چری، فیلسوف زن سیاه‌پوست، که متخصص مسائل مربوط به «احساس» است، در کتاب جدید خود با عنوان مسئلۀ عصبانیت: چرا خشم برای مبارزه علیه نژادپرستی ضروری است می‌گوید: از ابتدای تاریخ فلسفه در یونان باستان تا امروز، فیلسوفان بزرگ همه را به فروخوردن خشم دعوت کرده‌اند، اما شاید دلیل این توصیه آن باشد که ...

حالا که کتاب‌ها را کنار گذاشته‌ايم، آيا به فرهنگ شفاهی دوران باستان بازمی‌گرديم؟

آیا در روزگاری که دانش‌آموزان و دانشجویان بیشتر وقتشان را صرف شبکه‌های اجتماعی و دیدن میم‌ها و گیف‌ها و ویدئوها می‌کنند، درس‌دادن و دانشگاه رفتن هنوز معنایی دارد؟ استادان علوم انسانی به کتاب‌خواندن عادت دارند و از دانشجویانشان هم همین را می‌خواهند. اما شواهد فراوانی نشان می‌دهد کتاب دارد در زندگی نسل ...

وجدان گزينشی: آيا نظریۀ رالز دربارۀ عدالت واقعاً منصفانه بود؟

نظام فلسفی بسیار انتزاعی و پیچیدۀ رالز نه در حکم فرار او از تأثیرات دنیای واقعی، بلکه واکنشی مستقیم به تجربیات دلخراش شخصی و سیاسی او بود، همان تجربه‌هایی که بخش بزرگی از سه دهۀ اول زندگی‌اش را ساخته بودند. رالز سعی می‌کرد چیزی پیدا کند که جای خدا را بگیرد، خدایی که هم او و هم دشمنانش را در میدان نبرد ...

چطور فلسفه در آزمون همه‌گیری شکست خورد، یا: کی آگامبن به الکس جونز تبدیل شد؟

در طول همه‌گیری، وقتی جامعه نومیدانه نیازمند این بود که تصویر معناداری از کل ماجرا پیدا کند، فلسفه نتوانست کاری بکند، گاهی به‌سبب حرف‌های از سر نادانی یا بی‌ربط، گاهی با فریبکاری‌های فکری. ماجرای درس‌آموزِ فیلسوف ایتالیایی، جورجو آگامبن، تا حدی به ما می‌گوید که چرا.

دو چهرۀ خودکشی

برخی از پژوهشگران برای خودکشی تبیین‌هایی زیست‌شناختی می‌آورند. از نظر آن‌ها، خودکشی نوعی انطباق‌پذیری تکاملی است و بیشترین شیوع را در میان افرادی دارد که امیدی ندارند بتوانند مولد و مفید باشند و احساس می‌کنند سربار خانواده‌شان شده‌اند. این افراد دست به خودکشی می‌زنند تا مسئولیت مراقبت و نگهداری از ایشان ...

نسخۀ صوتی: برای بچه‌ها به‌جای تبلت بیلچه بخرید

«یادگیری شخصی» شیوه‌ای از آموزش است که این روزها بین طرفداران تکنولوژی محبوبیت زیادی دارد. آن‌ها می‌گویند برای بچه‌ها رایانه‌ای شخصی تهیه کنید و رهایشان کنید در اینترنت تا هر چه خودشان می‌‌خواهند و هر طور که خودشان دوست دارند بیاموزند. اما پشت این شیوۀ آموزش خطای فلسفی بزرگی نهفته است: اینکه همه‌چیز ...

میان شیاطین و فرشته‌ها: چطور آیرونی به گناهی نابخشودنی تبدیل شد؟

سیاست‌مداران امروزی در سخنرانی‌هایشان معمولاً از عناصر دو سبک ادبی استفاده می‌کنند: سبک گوتیک که در آن، دنیا پر از شیاطین و دسیسه‌ها و خیانت‌هاست، و روایت احساساتی که در آن همه‌چیز فدای عشق و محبت و دوستی می‌شود. روایت اول را برای رقبایشان و روایت دوم را برای خودشان به کار می‌برند. اما این دو روایت،...

سوءاستفاده از پوپر

ابطالگری پوپری، با همۀ سادگی دلپذیرش، به‌سرعت از سوی فیلسوفان در هم کوبیده شد، و آن‌ها نشان دادند که راهی قابل قبول برای درک علم نیست. آنان اشاره کردند که در هرگونه ساختار آزمایشیِ واقعی ناممکن است که عنصر فرضی واحدی را برای ردکردن جدا بکنیم. ولی طی دهه‌ها، پوپرگرایی به‌هرحال در میان خودِ دانشمندان ...

نسخۀ صوتی: در زمان بودن

همۀ ما کسانی را می‌شناسیم که یا خیلی زیاد در گذشته زندگی می‌کنند، یا خیلی زیاد نگران آینده هستند. بیشتر افراد در پایان زندگی‌شان، بیش‌ازهمه، افسوسِ کارهایی را می‌خورند که نکرده‌اند، چون دربارهٔ پیامد آن کارها نگرانی‌های بیجایی داشته‌اند. بقیۀ افرادی هم که نسبت به آینده بی‌تفاوت‌اند یا به گذشته اهمیتی ...

ويتگنشتاين درنهايت يک شاعر بود

ویتگنشتاین برای نثرگزین‌گویانه‌اش، برای عباراتی که گویی مستقیماً از سرزمین غیب آمده‌اند، ستوده و نکوهیده شده است. او در کتاب «فرهنگ و ارزش» که پس از مرگش منتشر شده، می‌گوید «فلسفه واقعاً باید فقط در قالب تصنیف شاعرانه نوشته شود». اد سایمون در این مطلب ادعا می‌کند که تراکتاتوس، بیشتر از آنکه بزرگ‌ترین ...

در زمان بودن

همۀ ما کسانی را می‌شناسیم که یا خیلی زیاد در گذشته زندگی می‌کنند، یا خیلی زیاد نگران آینده هستند. بیشتر افراد در پایان زندگی‌شان، بیش‌ازهمه، افسوسِ کارهایی را می‌خورند که نکرده‌اند، چون دربارهٔ پیامد آن کارها نگرانی‌های بیجایی داشته‌اند. بقیۀ افرادی هم که نسبت به آینده بی‌تفاوت‌اند یا به گذشته اهمیتی ...

شما یک شبکه‌اید

تعریف شما از خودتان چیست؟ کدام خصوصیت ظاهری، روحی یا اجتماعی‌تان معرف «خود» شماست؟ آیا برداشت غالب دیگران از شما این خود را می‌سازد، یا برداشت خودتان؟ آیا شما اساساً قابل تقلیل به یک بدن، یک ذهن، یا یک نقش اجتماعی هستید؟ کتلین والِس، در نظریۀ جدیدش، به این پیچیدگی می‌پردازد و ادعا می‌کند که «خود»ی که ...

چشم باز کن! در خیابان، هزاران ابرانسانِ معمولی خواهی دید

با همۀ پیشرفت و تنوعی که در جهان به وجود آمده، یک چیز به‌طرز عجیبی یکسان، تکراری و ملال‌انگیز شده است: شخصیت انسان‌ها. افراد جوامع امروزی در میان جمعیت گم‌اند. آن‌ها غالباً یا در پی نفع شخصی‌اند و یا در برکۀ امیال خود دست‌وپا می‌زنند. به قول نیچه، آدم‌های این زمانه «خوشی‌های کوچک روزانه‌ای دارند و خوشی‌های ...

نسخۀ صوتی: آیا به دیگران ربطی ندارد که ما چه باوری داریم؟

به دیگران ربطی ندارد که ما چه غذایی دوست داریم. اگر کسی از پیتزا بدش می‌آید، مشکلی نیست؛ می‌تواند از ساندویچ خودش لذت ببرد و ما را با غذای دلخواهمان تنها بگذارد. به همین ترتیب، گویا باورهایمان هم، مثل غذاها، جزو حریم شخصی ما محسوب می‌شوند و دیگران نباید جرئت دخالت در آن‌ها را به خود بدهند. اما این ایده ...

چه کسی سزاوار بخشیده‌شدن است؟

آیا کسی که در زندگی‌اش مرتکب خطایی می‌شود دیگر هیچ‌وقت می‌تواند به آدمی معمولی در جامعه تبدیل شود؟ در بیشتر موارد، چنین بازگشتی ناممکن است. آن خطا برچسبی روی شخصیت فرد می‌چسباند که هیچ‌چیز نمی‌تواند آن را پاک کند. اما به نظر می‌رسد جامعه بعضی‌ها را راحت‌تر از بقیه می‌بخشد و فرصت دوباره‌ای به آن‌ها می‌دهد....

روی فقرا امتحانش کنید

ریشه‌کن‌شدن ویروس آبله شاید «بزرگ‌ترین داستان موفقیت در تاریخ پزشکی باشد»، اما این موفقیت ساده و بی‌هزینه به دست نیامده است. سال ۱۷۹۶ بود که ادوارد جنر روش مؤثری برای واکسیناسیون آبله ابداع کرد، اما این ویروس تا سال ۱۹۷۷ همچنان قربانی می‌گرفت و در این مدت بیش از نیم میلیارد نفر را به کام مرگ کشاند. ...