میلوا ماریچ فیزیک‌‌‌دان بود و احتمالاً بدون وجود او نظریۀ نسبیت هم وجود نمی‌داشت
میلوا ماریچ آینشتاین و شوهرش، ۱۹۱۲. برگرفته از آرشیو دانشگاه ای.تی.اچ زوریخ.
پس از مرگ آینشتاین، وکلای او از انتشار متن نامههای او به پسرانش جلوگیری کردند تا «اسطورۀ آینشتاین» باقی بماند. آن نامه‌ها را پدر برای فرزندانی نوشته بود که حاصل رابطۀ او با زنی شگفت‌انگیز بود: میلوا ماریچ، هم‌کلاسی، همکار، معشوقه و همسر اول آینشتاین. کسی که آلبرت نظریۀ نسبیت را همراه با او صورت‌بندی کرد، اما پس از شهرت رهایش کرد و گفت: «وقتی میلوا دیگر زنده نباشد، می‌‌‌توانم در آرامش بمیرم.»
آنچه در این نوبت گوش می‌کنید نسخهٔ صوتی نوشتاری است از پولین گنیو که پیش از این با عنوانِ «زندگی فراموش‌‌‌‌شدۀ همسر اول آینشتاین»، منتشر شده است. نوشتار این نسخه صوتی را در اینجا بخوانید.
۱۹ دسامبر، صدوچهل‌ویکمین سالروز تولد میلوا ماریچ آینشتاین است. اما چه کسی این دانشمند برجسته را به یاد می‌‌‌آورَد؟ همسر او، آلبرت آینشتاین، را شاید به‌عنوان بزرگ‌‌‌ترین فیزیک‌‌‌دان قرن بیستم بشناسند. بااین‌حال پرسشی دربارۀ زندگی کاری آینشتاین باقی می‌‌‌ماند: همسر اول او تا چه اندازه در نوآوری‌‌‌های علمی او نقش داشته است؟ هیچ‌کس نتوانسته است هیچ بخش خاصی از کار علمی آینشتاین را به همسرش نسبت دهد، اما نامههای آن‌ها و گواهی‌‌‌های متعددِ موجود در کتاب‌‌‌های نوشته‌‌‌شده دربارۀ همسر آینشتاین شواهد چشمگیری از چگونگی همکاری آن‌ها به دست می‌‌‌دهد: از زمان ملاقات همدیگر در سال ۱۸۹۶ تا جدایی‌شان در سال ۱۹۱۴. این شواهدْ زوجی را به تصویر می‌‌‌کشد که اشتیاق مشترک به فیزیک و موسیقی و به همدیگرْ آن‌ها را به هم پیوند داده است. داستان زندگی آن‌ها را در ادامه بشنوید.
فایل صوتی نوشتار «زندگی فراموش‌‌‌‌شدۀ همسر اول آینشتاین» را گوش کنید.
تدریس کامو در میانۀ ترس از «کار بیهوده و مأیوس‌کننده»
آیا کرونا رابطۀ ما با حیوانات را تغییر خواهد داد؟
اسکرین‌شات‌ها هم مایۀ شگفتی و هم مایۀ وحشت ما می‌شوند
