برای بسیاری از استادان دانشگاه، همایشهای دورهای در سراسر دنیا، هم فال است و هم تماشا. آنها در این همایشها از جدیدترین تحقیقات مطلع میشوند، همکاران خودشان در دیگر کشورها را میبینند، فرصتهای شغلی و علمی به دست میآورند و سیر و سیاحتی هم میکنند. اما همایشها برای دستۀ دیگری هم بسیار جذابند: مأموران امنیتی و سرویسهای رنگارنگ جاسوسی که تلاش میکنند دانشمندان تأثیرگذارِ سایر کشورها را به دام بیاندازند.
آنچه در این نوبت گوش میکنید نسخهٔ صوتی نوشتاری است از دنیل گولدن که پیش از این با عنوانِ «سیا چطور برای دانشمندان هستهای ایران تور پهن میکند؟» منتشر شده است. نوشتار این نسخۀ صوتی را در اینجا بخوانید.
سیا در برنامهای که شاید جسورانهترین و استادانهترین نفوذ به تشکیلات دانشگاهی باشد، مخفیانه میلیونها دلار صرف صحنهچینی همایشهای علمی در سراسر دنیا کرده است. هدفش وسوسۀ دانشمندان ایرانی به بیرونکشاندن آنها از وطنشان به جایی بود که بتوان به آنها دسترسی داشت، جایی که افسران اطلاعاتیاش بتوانند تکبهتک سراغشان بروند و برای پناهندگی روی آنها فشار بیاورند. به بیان دیگر، آژانس راهی یافته بود تا توسعۀ سلاحهای هستهایِ ایران را به تأخیر بیاندازد: بهرهگیری از وجهۀ بینالمللی تشکیلات دانشگاهی، و گذاشتن یک کلاه بزرگ سر نهادهایی که میزبان همایشها بودند و استادانی که در آنها شرکت و سخنرانی میکردند. روح شرکتکنندگان همایش هم خبر نداشت که بازیگر نمایشیاند که شبیهسازی واقعیت است اما از دوردستها صحنهچینی شده است. میشود بحث کرد که آیا آن مأموریت امنیت ملی میتواند گمراهسازی این دسته از استادان را توجیه کند یا خیر، اما تردیدی نیست که اکثر دانشگاهیان از اینکه نقش یک سادهلوح را در این طرح سیا بازی کردهاند برمیآشوبند.
فایل صوتی نوشتار «سیا چطور برای دانشمندان هستهای ایران تور پهن میکند؟» را گوش کنید.
لش نوعی حس جسورانه و خلاقه داشت که به او میگفت دیگر کار از کار گذشته است
تدریس کامو در میانۀ ترس از «کار بیهوده و مأیوسکننده»