تری ایگلتون از سرشناسترین نظریهپردازان ادبی و استاد تمام ادبیات در دانشگاه لنکستر است. علیرغم اینکه شهرت او در حوزۀ ادبیات است اما دیدگاهها و تحلیلهای چپ و مارکسیستیاش در حیطۀ فرهنگ، سیاست و دیگر موضوعات مرتبط با سرمایهداری هواداران بسیاری را به خود جلب کرده است. نگاه ساختارشکنانۀ او به این موضوعات سبب شده به او لقب «جرمی کوربینِ دانشگاه» بدهند. این ویژهنامه شامل مجموعه مطالب مرتبط با این منتقد ادبی است.
3 دقیقه
• سرمایهداری از منتقد احساسات، به مروج آن بدل شده است
مرور تری ایگلتون بر کتابِ پرفروش و جنجالبرانگیز صنعت شادی نوشتۀ ویلیام دیویس
دو سال پیش «خطوط هوایی بریتانیا» پتویی به مسافران میداد که با افزایش راحتی آنها، رنگش از قرمز به آبی تغییر میکرد و به این صورت میزان رضایت مسافران برای مهمانداران مشخص میشد. گوگِل هم یک «رفیق بذلهگو» دارد که کارش این است که روحیۀ کارکنان شرکت را بالا ببرد. این روزها بازارِ شادکردن کارمندان و مشتریان داغ است. به نظر میرسد کفّۀ احساسات نسبت نحوۀ عمل یا فکر افراد سنگینتر شده است.
• انقلاب را از خودمان شروع کنیم
فلسفه برای ویتگنشتاین، به مانند روانکاوی برای فرویدیها یا نقد ایدئولوژی برای مارکسیستها، فعالیتی اسطورهزدایانه است
کمبریج در دوران حضور ویتگنشتاین در این دانشگاه، محل رفت و آمد سرشناسترین جاسوسهای دوطرفه بین بلوک شرق و غرب بود. ویتگنشتاین نیز اگرچه جاسوس نبود، اما در مواضع سیاسی شخصیتی ناجور و تحلیلناپذیر به شمار میرفت. نزدیکترین دوستانش مارکسیستهای دوآتشه بودند و خودش تا عمق وجود از چرچیل بیزار بود. باوجوداین، نگاه سیاسیاش مملو از نخوت اشرافیگری بود.
• ایگلتون خیرهکنندهترین منتقد سرمایهداری پوپولیستی است
تری ایگلتون، جرمی کوربینِ دپارتمانهای ادبیاتِ انگلیسی در دانشگاه، دربارۀ فرهنگ نوشته است
کتاب تری ایگلتون، با عنوان فرهنگ، همچون آثار دیگر او عمیق و چالشبرانگیز است. یکی از مضامینِ اصلی کتاب، هماوردیهای دیدنی او با میراثِ متفکرانی است که تعریفی از فرهنگ ارائه کردهاند. این یادداشت شرحی از این هماوردیها با ادموند برک، یوهان هردر و اسکار وایلد را ارائه میدهد.
• ابتذال خوشبینی
برشی از کتاب امیدواری بدون خوشبینی نوشتهٔ تری ایگلتون
گاهی خوشبینی ایدئولوژی دولت و عینِ وطنپرستی میشود و نگرش منفی بزهِ فکری تلقی میگردد. حتی در دورانهایی که کوچکترین امیدی نیست، توهمی جمعی از قدرت در میان ملت وجود دارد که ناخودآگاه ملی را به خود مشغول میکند. خوشبینی طوری است که به آسانی نمیشود آن را از یک بیماری روانی تمیز داد. خوشیِ اینچنینی، شکلی از یک انکار روانشناختی است. تری ایگلتون، در اثر با عنوان امیدواری بدون خوشبینی، خوشبینی را مبتذلترین احساس آدمی مینامد.
• رؤیای دانشگاههای ما محیطی بدون کتاب و کاغذ است
در عصر سرمایهداری متأخر، فرهنگ مسئلهای همگانی شده است، اما در عینحال، به شکلی بیسابقه افول کرده است
تری ایگلتون از سرشناسترین منتقدان ادبی دنیاست. او در کتاب خود که عنوانِ کوتاه و جاهطلبانهٔ فرهنگ را برایش انتخاب کرده است، از تحولاتِ این مفهوم وسیع و چند لایه در سالهای اخیر نوشته است. او میگوید فرهنگ برای زندهماندن در عصری که سرمایهداری همهجا را فتح کرده است، به امر روزمره روی آورد، اما آنقدر جلو رفت که نفرت از نخبهگرایی را به نوعی نخبهگرایی جدید تبدیل کرد. برشی از این کتاب را میخوانید.
• ساختوپاختِ پولدارها
آرمانشهر، گذشته و حال: چرا همچنان، تامس مور رادیکال است؟
نشان دادن آینده در زبان امروزی ممکن است خیانت به آن باشد. جامعۀ کامل چیست و بهترین نوع آرمانشهرگرایی کدام است؟ تری ایگلتون با نگاهی به کتاب اتوپیای توماس مور موضوع اندیشهورزیِ دربارۀ آینده را بررسی میکند و نتیجه میگیرد که جهان ما با رویاپردازانی اداره میشود که خود را واقعگرا میخوانند.
حتی وقتی فکر میکنیم آنها را میشناسیم، درواقع اشتباه میکنیم
همۀ انسانها عمیقاً با مسئلۀ جهل دست به گریبانند
هر چیزی که دائم رشد کند نهایتاً موجب نابودی خودش میشود
کتاب محدودیتگرایی اثری تفکربرانگیز برای علاقهمندان به موضوع نابرابری است