پژوهشی جدید برخی از مؤلفههای کلیدی برای شادتر و عادلانهتر کردنِ محل کار برای زنان را نشان میدهد.
بررسیها نشان میدهد زنان در محیطهایی که با ایشان برخوردی دوستانه میشود، رضایت شغلی بیشتری دارند. اما چه عواملی باعث میشود آنها محیط کاری خود را صمیمی تلقی کنند؟ سایت فیریگودباس با گردآوریِ مطالبی که افراد ناشناس دربارۀ شیوههای تشویقی کارفرمایان برای زنان نوشتهاند، برخی مؤلفههای موثر در شادتر و عادلانهتر کردنِ محل کار برای زنان را برشمرده است و راهکارهایی برای هماهنگکردن کار با فعالیتهای زندگی کارمندان ارائه میدهد.
اسلیت — در خبرها آمده: زنان در آن دسته از محیطهای کاری که با ایشان برخوردی صمیمی و دوستانه میشود، رضایت شغلی بیشتری را گزارش کردهاند. این چیزی است که وبسایت فیریگودباس۱ در خلال تحلیل دادههایش به آن دستیافته است. فیریگودباس وبسایتی است که مطالب افراد ناشناسی را گردآوری میکند که دربارۀ شیوههای تشویقی کارفرمایان برای زنان مینویسند.
مؤلفههایی که بهنظر میرسد با احساس بهروزی شغلی زنان همبستگی معنادارتری دارند، تقریباً به دو دسته تقسیم میشوند: زنان با سیاستهای حمایت از خانواده موافقند و علاقمندند سایر زنان را در مناصب ریاستی ببینند.
فیریگودباس در سال ۲۰۱۵ راه اندازی شد و به «گلاسدور۲ زنان» و «فریادی برای سیاستهای مرخصی زایمان» معروف شد. مجموعهدادههای این سایت به «جوانان و ثروتمندان» گرایش دارد: تقریباً ۶۵درصد پاسخدهندگان به نظرسنجیهای سایت، کمتر از ۳۵ سال دارند و ۷۳درصد درآمدی بیش از پنجاههزار دلار در سال را گزارش کردهاند. نقلقولهایی که در تازهترین گزارش سایت بر آنها تأکید شده، مربوط به کارکنان شرکتهایی مثل امریکن اکسپرس، پرودنشال و جانسوناَندجانسون بوده است. با این همه فیریگودباس با بررسی بیش از پنجهزار نقدِ بدون نام، دربارۀ بخش تقریباً وسیعی از تجربههای زنان بینش خوبی بهدست میدهد و گزارش اخیر این سایت اشتراکات قابل ملاحظهای را دربارۀ این تجربهها نشان میدهد.
یکی اینکه زنانی که معتقدند در محل کارشان با هر دو جنس برخورد عادلانهای صورت میگیرد، رضایت بسیار بیشتری از محل کارشان دارند تا زنانی که خلاف این را گزارش دادهاند. فیریگودباس از پاسخدهندگان به نظرسنجی خود میخواهد میزان رضایتمندی خود را از شغلشان با نمرات ۱ تا ۵ مشخص کنند (۵ نشاندهندۀ بیشترین رضایتمندی است). ۸۲درصد کسانی که نمرۀ ۱ دادهاند، گفتهاند در شرکتهایی کار میکنند که نابرابری جنسیتی وجود دارد؛ درحالیکه ۸۶درصد کسانی که نمرۀ ۵ دادهاند، بهخاطر اینکه کارفرمایشان به برابری جنسیتی اهتمام داشته، به او امتیاز دادهاند. درحالیکه دربارۀ اینکه زنان در پستهای ریاستی چقدر برای ارتقای سیاستهای فمنیستی تلاش میکنند، هنوز ابهاماتی بر جا است. اطلاعات فیریگودباس نشان میدهد مشاهدۀ تنوع جنسیتی در ردههای بالای مدیریتی، دستکم باعث میشود زنان دربارۀ کارفرماهایشان بهتر فکر کنند.
مؤلفۀ دیگری که با آن میتوان میزان رضایت شغلی را پیشبینی کرد، «خانوادهدوستی» و «فرهنگ برقرارکردن تعادل میان کار و زندگی» است. در گزارش سایت نقلقولی آمده از زنی که در بخش خدمات نیروی انسانی «ایدیپی» مشغول کار است: «من سیزده سال است که در ایدیپی کار میکنم و دو فرزند دارم… ایدیپی این امکان را برای من فراهم کرده که زندگی خانوادهام را تأمین کنم و هرگز دربارۀ فرزندانم کمبودی حس نکنم…. به همین خاطر من حاضرم برای ایدیپی هر کاری بکنم» نظر این فرد تقریباً بازگوکنندۀ نتایج تحقیق است: ۸۳درصد افرادی که نمرۀ ۵ دادهاند و از شغلشان راضی هستند، گفتهاند کارفرماهایشان برای «خانوادهدوستی» اهمیت قائلاند؛ در مقابل فقط ۳۰درصد ناراضیانی که نمرۀ ۱ دادهاند چنین عقیدهای دربارۀ کارفرماهایشان دارند.
مزیّت مرخصی زایمان یکی از شاخصهای بسیار مناسب و مستقلی است که نشان میدهد زنان در چه مراکزی به کارشان علاقهمندند. یک نمودار جالبتوجه نشان میدهد که تقریباً نصف کسانی که در نظرسنجی فیریگودباس نمرۀ ۱ دادهاند، فقط ۶ هفته مرخصی گرفتهاند؛ درحالیکه بیش از ۶۰درصد کسانی که نمرۀ ۵ دادهاند، ۱۲ هفته یا بیشتر مرخصی گرفتهاند.
قطعاً سردرآوردن از مؤلفههایی که در رضایت شغلی زنان نقش دارند، مشابه سیاستهایی نیست که در پیِ محیطکاری منصفانه و امکان موفقیت زنان هستند. در بخش آپشات۳ نیویورکتایمز هم گزارشهایی بسیار عالی دربارۀ این موضوع منتشر شده و بهترین توصیههای متخصصان دربارۀ نحوۀ ازبینبردن شکاف جنسیتی دستمزد جمعآوری شده است. همچنین این روزنامه پژوهش نگرانکننده و جدیدی را بررسی کرده است که اظهار میکند زنان بهخاطر کارِ گروهیای که با مردان انجام میدهند، امتیاز نمیگیرند. اما با تمام اینها برای پروژههای فمینیستی و نیز کارفرمایانی که تلاش میکنند از استعداد زنان بهره ببرند، هنوز مفید است که تلاش کنند بفهمند دقیقاً چه چیزی باعث میشود زنان احساس کنند در کار خود درحال رشدکردن هستند. برخی مؤلفههایی که در بررسی فیریگودباس برجسته شده است، میتواند برای شادتر و عادلانهتر کردنِ محل کار برای زنان کلیدی باشد مثل سیاستهایی که از هماهنگکردن کار با فعالیتهای زندگی حمایت میکنند.
پینوشتها:
* نورا کاپلان بریکر (Nora Caplan-Bricker) یکی از نویسندگان همکار سایت اسلیت است.
[۱] Fairygodboss
[۲] Glass door: نام وبسایتی امریکایی که در آن، کارکنان فعلی و سابق شرکتها بهطور ناشناس محل کارشان را بررسی و نقد میکنند.
[۳] The Upshot: بخش مخصوصی که نیویورکتایمز در آن دادهرهنمونهای خود را منتشر میکند.
راستافراطی: جستوجویی تباه در جهانی ویرانشده
فرقهها از تنهایی بیرونمان میآورند و تنهاترمان میکنند
تاریخ مطالعات فقر و نابرابری در قرن گذشته با تلاشهای این اقتصاددان بریتانیایی درهمآمیخته است
کالاهایی که در فروشگاه چیده میشود ممکن است محصول کار کودکان یا بیگاری کارگران باشد