• افرادِ باهوش خوش‌حال نیستند
گفت‌وگو با راج راگوناتان نویسندۀ کتاب اگرخیلی باهوشی، چرا خوش‌حال نیستی؟
ما به‌نحو غریزی در پی معنای خوشبختی هستیم و میل داریم شکوفا شویم. می‌خواهیم تا جایی که ممکن است بهترین باشیم. ولی ما برای شادبودن به چیزی بسیار ساده‌تر نیاز داریم. ما نیاز داریم کاری بکنیم که برایمان ثمربخش و ارزشمند باشد؛ کاری که وقتی به آن می‌پردازیم، گذر زمان را احساس نکنیم و هر روز غرق در آن کار شویم. با نگریستن در کودکان، درمی‌یابیم که آن‌ها در این کار استادند. هیچ معیارِ بیرونی‌ای حواس آن‌ها را از کاری که به آن مشغول‌اند، پرت نمی‌کند. کودکان سرگرم چیزهایی می‌شوند که واقعاً بیش‌ترین لذت را برایشان فراهم می‌کند.
• آیا زندگیِ بدون کشمکش ارزش زیستن دارد؟
فرض کن همۀ هدف‌هایت در زندگی محقق شده باشند، آیا این لذت و خوشبختی بزرگی است؟
آرتور شوپنهاور می‌گوید زندگی همچون آونگی میان رنج و ملال در نوسان است. از نداشتن چیزها رنج می‌بریم و وقتی هم که به آن‌ها می‌رسیم ملول و خسته می‌شویم. جان استوارت میل، فیلسوف فایده‌باور انگلیسی، طی یک فروپاشی روانی در دوران جوانی‌اش به این ملال پی برد. آیا می‌توان نوعی از خوشبختی، شادی و لذت را در جهانی آرمانی یافت که در آن همۀ چیزهایی که می‌خواهیم برآورده شده‌اند؟
• از خودتان بپرسید: در زندگی چه رنج‌هایی را به جان می‌خرم؟
اگر به هدفی که سال‌هاست می‌خواهیدش نرسیده‌اید، شاید گرفتار یک وهم شده‌اید
«کاری پردرآمد و عالی که با شرایط روحی و روانی من هماهنگ باشد»، «یک ماشین عالی از مارک بی.ام.دبلیو مدل ۲۰۱۷، رنگ مشکلی متالیک، فول آپشن»، «یک حساب بانکی بسیار پرپول». این‌ها بخشی از آرزوهایی بود که یک سارق در دفترچۀ یادداشت‌هایش نوشته بود. واقعیت این است که خیلی از ما اگر از خودمان بپرسیم «در زندگی چه می‌خواهی؟» به همین‌جور جواب‌ها می‌رسیم. اما این فهرست‌ها کمکی به زندگی ما نمی‌کنند. باید سؤال سخت‌تری از خودمان بپرسیم.
• خوشبختی را در نیمۀ خالی لیوان بجویید
شاید مسیر درست برای رسیدن به رضایت خاطر از فهم درستِ شکست می‌گذرد
مروجان مثبت‌اندیشی مدام زیر گوشمان می‌خوانند که نیمۀ پر لیوان را ببین، همه چیز درست خواهد شد. اما همه‌چیز درست نخواهد شد. مثبت‌اندیشان امید واهی می‌دهند. زندگی سخت است و قضایا آن‌طوری که دلمان می‌خواهد پیش نمی‌رود. بااین‌حال، نباید چیز دیگری را هم فراموش کرد: حتی وقتی اوضاع بد است، آنچه واقعاً اتفاق می‌افتد بهتر از چیزی است که فکر می‌کنیم. ازدست‌دادن یک رابطه بدبختمان نمی‌کند و ازدست‌دادن شغل مساوی مردن از گرسنگی نیست.
• بد‌بختی فقرا نتیجۀ ناتوانی خودشان است؟
مروری بر تاریخِ خوشبختی و نواقص تعریفِ جدید آن
ارزش‌های اخلاقی‌ای که در زمان حاضر شالودۀ خوشبختی را تشکیل داده‌اند، چنین چیزهایی‌اند: واقعی باش، قوی باش، فعال و مفید باش. و از همه مهمتر، برای رسیدن به این هدف‌ها به دیگران تکیه نکن، زیرا سرنوشت تو فقط به دست خودت رقم می‌خورد. این رویکردی جدید است. زیرا قبلاً خوشبختی را با این چیزها تعریف نمی‌کردند. نویسندۀ این مطلب، با مروری بر تاریخِ خوشبختی، نواقص تعریفِ جدید آن را گوشزد می‌کند. کارل سدرستورم استادیار مطالعات سازمانی در دانشگاه استوکهلم است، او با همراهی آندره اسپایسر کتاب سندروم خوبی و با همراهی پیتر فلمینگ کتاب کارِ انسان مرده را منتشر کرده است.
• اتفاقاً پول خوشبختی هم می‌آورد
اصرار «روان‌شناسی مثبت» بر تلاش فردیْ و مثبت اندیشی رنگ‌وبویی ایدئولوژیک دارد
پولْ خوشبختی و شادمانی نمی‌آورد. این یکی از بدیهیاتی است که به‌ندرت مورد پرسش واقع شده است. علاوه‌براین، در سال‌های اخیر با پیدایش جنبش بسیار پرنفوذ «روان‌شناسی مثبت»، این ایدهْ اعتباری آکادمیک نیز یافته است. روان‌شناسی مثبتْ ادعا می‌کند شرایط اقتصادی تأثیر کمی بر شادمانی دارند. درعوض، آنچه واقعاً مهم است نگرش ماست. درهرحال، مهم نیست که به ایدۀ «پول شادمانی نمی‌آورد» چه اندازه دل‌بسته‌ایم، زیرا نتایج پژوهش‌های جدید خلاف این را نشان می‌دهند.
• خوشبختی هم حدی دارد
درمان افسردگی هم به ابزار تبلیغ و هم به میدان مبارزه برای تحریک عمقی مغز بدل شده است
چند سالی هست که پزشکان توانسته‌اند با تحریک الکتریکی مغز افراد افسرده احساس خوشبختی و آرامش در آن‌ها ایجاد کنند. اما به موازات این پیشرفت هر روز سؤالات بیشتری مطرح می‌شود. آیا این پزشکان هستند که باید میزان تحریک الکتریکی و احساس خوشبختی فرد را مشخص کنند، و یا افرادی که از هر کسی بیشتر میزان نیازشان به این‌ها را می‌دانند؟ آیا این تحریکات می‌تواند درمانی ماندگار باشد؟ و آیا احساس خوشبختی هم حدی دارد که گذر از آن می‌تواند مخرب باشد؟
• به‌جای دارودرمانی به سلول‌هایتان خوشبختی تزریق کنید
دانشمندان تاثیر احساس خوشبختی بر عملکرد سیستم ایمنی بدن را بررسی می‌کنند
«رضایت از زندگی» یکی از شاخص‌های بهداشت روانی است. بررسی تأثیر رضایت از زندگی بر عملکرد سلول‌ها و دی.اِن.اِی هم یکی از شاخه‌های تحقیقاتی روبه‌رشد است. استیون کول، استاد دانشگاه یو.سی.ال.ای، در جدیدترین پروژه‌اش به بررسی بیولوژیکی خوشبختی پرداخته است. وی از دو نوعِ متمایز خوشبختی یاد می‌کند: خوشبختی لذت‌گرایانه و خوشبختی وابسته به خوش‌روانی. او و همکارانش تأثیر این دو نوع احساسِ خوشبختی را بر عملکرد سلول‌های ایمنی بدن انسان مطالعه کرده‌اند.
• سندروم خوشبختی
بررسی کتاب سندرومِ خوشبختی نوشتۀ کارل سدرستروم و آندره سپایسر
تمایلِ بیمارگونه به سالم‌بودن، دربارۀ خوب‌بودنِ ذهنی هم صادق است. نظم اقتصادی جهان اطراف شما ممکن است از هم بپاشد و در اطرافتان هیچ آرمان‌شهر سرمایه‌داری‌ای نباشد. بااین‌وجود، شما می‌توانید سعادت شخصی و رضایت شغلی داشته باشید. با رویکرد درست، راهنمایی مناسب و تمایل برای قربانی کردن هر چیزی برای رسیدن به رؤیاهایتان، امکانات شما نامحدود است. بنابراین شکست‌ها نه متوجه سیستم، که به خاطر خود شماست. اما ناامید نباشید. اگر در ابتدا شکست خوردید، باز هم تلاش کنید.
• کدام نظام سیاسیْ «خوشبختی» بیشتری ایجاد می‌کند؟
دولت رفاه، علی‌رغم اینکه به خوشبختیِ انسانیِ بیشتری می‌انجامد، همچنان مورد حمله قرار می‌گیرد
از نظر بعضی‌ها خوشبختی چنان مبهم است که نمی‌توان به‌آسانی آن را با روش‌های علمی سنجید. اما دانشمندانِ علوم‌اجتماعی در حوزۀ درحال‌رشدِ «اقتصاد خوشبختی» مدعی‌اند زندگی رضایت‌بخش ریشه در شرایط عینی دارد و گرایش‌‌‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعیِ جوامع می‌تواند خوشبختیِ فردی را به‌دقت پیش‌بینی کند. از نظر این محققان پرسش دربارۀ میزان خوشبختی نه سؤالی فلسفی و نه موضوعِ سلیقۀ سیاسی است، بلکه سؤالی تجربی است که می‌توان با بررسیِ داده‌ها بدان پاسخ داد.
