گزیده‌های ترجمان در سال ۱۳۹۵؛ فلسفه

بشر ماموریت آسمانی ندارد
_{بررسی کتاب استفاده از بدن نوشتۀ جورجو آگامبن}

جورجو آگامبن فیلسوفی است که کوشیده پرسش‌های سیاسی را به محکِ فلسفه بگذارد. او در سال ۱۹۹۵ با انتشار نخستین جلد از مجموعه‌آثارش، با نام هوموساکر، به اوج شهرت رسید. اکنون پروژۀ سیاسی و فلسفی او بعد از گذشت بیست سال به پایانی دراماتیک رسیده است. لولان دلا دورانتای، استادیار دانشگاه هاروارد، اندیشه آگامبن را بررسی می‌کند.

بیرون از دانشگاه چه سرنوشتی در انتظار فلسفه است؟
_{فلسفه از زمانی که رختِ خدمت به انسانیت را از تن بیرون کرد، راه خود را نیز گم کرد}

یکی از معضلاتی که دانش‌آموختگان فلسفه با آن مواجه‌اند، کم‌بودنِ فرصت‌های شغلی است. حال آنکه فلسفه در بدو تولدش، روشِ نوین زندگی‌کردن یا ابزاری برای بهبودبخشی به زندگی بود. چه شد که فلسفه اینچنین رنگ و بوی مدرسی‌گری به خود گرفت؟

یک هایدگریِ خوب، هرگز نمی‌گوید متأسفم
_{چند پاسخ به مقالۀ گرگوری فرید دربارۀ دفترچه‌های سیاه هایدگر که جنجال بی‌پایانی به راه انداخته است}

انتشار دفترچه‌های سیاه هایدگر هنگامه‌ای در فلسفه به‌پا کرده است. علت جاروجنجال‌ها این است که خطوطی پُر رنگ از یهودستیزیِ هایدگر در آن مندرج است. بررسی گرگوری فِرِید از دفترچه‌های سیاه واکنش‌های متعددی برانگیخت که اینجا پاسخ پنج نفر از اساتید فلسفه به این یادداشت را می‌خوانید.

چرا ژان پل سارتر از مد افتاد؟
_{بررسی کتاب لحظۀ اگزیستانسیالیستی؛ ظهور سارتر به‌عنوان روشن‌فکری عمومی نوشتۀ پَتریک بِرْت}

سارتر چند دهه‌ای هست که «ازمُدافتاده» انگاشته می‌شود. اگر نام سارتر معنایی برای دانشجویِ امروزی داشته باشد، یادآورِ چیزی بیش از تصویرِ آن مرد ریزۀ چاق نیست که همیشه پیپ می‌کشید. چرا آثار او، که در زمان حیاتش جذاب بودند، پس از مرگِ او نتوانستند آن محبوبیت را حفظ کنند؟

وقتی فیلسوف‌ها هوس رمان‌نویسی می‌کنند
_{بعضی از متفکران، برای بیان اندیشه‌های خود، از تکنیک‌های تخیل در رمان بهره گرفته‌اند}

بسیاری از کتاب‌های فلسفی برای خوانندۀ معمولی متن‌هایی است با مضامین انتزاعی و واژه‌های پرطمقراق، حال‌آنکه خیلی از فیلسوفان، از تکنیک‌های تخیل بهره گرفته‌اند. بسیاری از کتاب‌ها، مثل پدیدارشناسی روح هگل، که شنیدن نام آن‌ها هم ترسناک است، در واقع رمان‌هایی فلسفی هستند.

وقتی که فلسفه راهش را گم کرد
_{آنگاه که فلاسفه درگیر بحث‌های میان خود شدند، مردمانْ دیگر به فلسفه گوش نسپردند}

در اواخر قرن نوزدهم، نهادینه‌سازی فلسفه آن را به قالب رشته‌ای علمی درآورد که فقط در دانشگاه می‌توانست به‌صورت جدی پی گرفته شود. امروزه فیلسوفان به رایانه‌هایشان زنجیر شده‌اند و فلسفه به فعالیتی فنی بدل شده که تنها با واژه‌ها کلنجار می‌رود.

پرنفوذترین فیلسوف چینی که احتمالاً چیزی دربارۀ او نشنیده‌اید
_{منگ‌زی، در مقام فیلسوفی کنفوسیوسی، جایگزینی جذاب برای تلقیِ ارسطویی از فضیلت انسانی پیش نهاده است}

برخی فلسوفان اخلاق معتقدند انسان باید همگان را به یک چشم بنگرد. اما منگ‌زی، حکیم چینی، معتقد بود مردم نمی‌توانند چنین قانون‌های دشواری را رعایت کنند، چرا که اساساً جوانه‌های رفتار اخلاقی در دلِ محبت به اعضای خانواده و خویشاوندان می‌روید.

آلن بدیو؛ برای آخرین بار
_{فیلسوف مشهور فرانسوی در شانزدهم ژانویه «آخرین سمینارِ» خود را برگزار کرد}

اندیشه‌های بدیو ترکیبی است از فلسفه، ریاضیات، تئاتر و شعر. او در تمام طول عمر خود کمونیست باقی مانده است و به‌نظرش پایان‌دادن به مالکیتِ خصوصی و دولتْ لازمۀ هر کار سیاسی‌ای است. او چندی پیش اعلام کرد که آخرین سمینارش را برگزار خواهد کرد، سمیناری دربارۀ امر مطلق.

مد چگونه فلسفه را پیش می‌‌رانَد؟
_{پیروان مدْ میلان، پاریس و جورجیو آرمانی را دارند، درحالی‌که فلاسفهْ آیوی لیگ، آکسبریج و جان سرل را دارند}

فلاسفه افراد عاقلی هستند اما، تفکراتشان از موقعیت‌های اجتماعی‌شان متأثر می‌شود. شاید برای فیلسوفان این تأثیرپذیری بیش از اندیشمندان حوزه‌های دیگر باشد، چراکه انگاره‌های عمومی در فلسفه بیشتر از این انگاره‌ها در شیمی تغییر می‌کنند. به‌این‌ترتیب، فلسفه با صنعت مد متفاوت نیست.

خشم؛ فایده‌اش چیست؟
_{بررسی کتاب خشم و بخشش؛ کینه، بلندنظری، عدالت نوشتۀ مارتا نوسبام}

وقتی فیلسوفی کتابی می‌نویسد که عنوان آن از شش لغت انتزاعی تشکیل شده است، طبیعی است که آدمْ کتابی دشوار با تحلیل‌های خشک را به ذهن بیاورد. بااین‌حال وقتی نویسندهْ مارتا نوسبام باشد می‌توانید آسوده‌خاطر باشید. آخرین اثر او به کاوش در اهمیت خشم و بخشش در عوالم سیاسی و شخصی می‌پردازد.