نائومی کلاین نویسنده، فعال اجتماعی و مستندساز آمریکایی است که بیش از هرچیز برای نقدهایش دربارۀ جهانیشدن شرکتی، بحران زیستمحیطی و نئولیبرالیسم شناخته میشود. کتاب دکترین شوکِ او دربارۀ طوفان کاترینا جنجالی عظیم در رسانهها به پا کرد و تحسین فراوان منتقدان را در پی داشت. اما حالا سیاستهای زیستمحیطی ترامپ ییش از پیش این روزنامهنگار تحلیلی را به تکاپو انداخته است.
3 دقیقه
• قدرت چطور از فاجعه سود میبرد؟
برشی از کتاب تازۀ نائومی کلاین که به دولت دونالد ترامپ اختصاص دارد
مشهورترین کتاب نائومی کلاین، دکترین شوک، روزنامهنگاری تحقیقیِ بینظیری است دربارۀ طوفان کاترینا. یکی از بازیگران اصلی آن طوفان، مایکل پنس، به لطفِ انتصابات عجیب و غریبِ ترامپ، امروز برای جهان نامی آشناست. پنس از بزرگترین رهبران چیزی است که کلاین «سرمایهداری فاجعهمدار» مینامد. سرمایهداریای که حالا نه مناطقِ حاشیهای بحرانزده، که گویی کل جهان را تهدید میکند.
• بگذار غرق شوند
سخنرانی نائومی کلاین در همایش ادوارد سعید در لندن، دربارۀ بحران زیستمحیطی و جنگ بر سر نفت، آب و خاک
توجه به تغییرات آبوهوایی، دیگر به هیچروی مسئلهای برای عاشقان گل و گیاه نیست، بلکه امری است کاملاً ژئوپلیتیک. جنگهای اخیر خاورمیانه، بحران آوارگان و خیزشِ امواج نفرتانگیز تروریسم، در سراسر جهان، رویِ دیگر سکۀ خشکسالیها، جداسازیهای اقلیمی و دخالتهای زیستمحیطی است. اما نکته این است که بدونِ درکی از فرایندِ امپریالیسم و استعمار نمیتوان جهانِ امروز را فهمید. شاید وقتی داریم غرق میشویم، ادوارد سعید دست ما را بگیرد.
• نائومی کلاین: «ترامپ احمق است، اما نباید مهارتش در حماقت را دستکم گرفت»
آمریکا رئیسجمهوری دارد که تجسد بسیاری از چیزهایی است که نائومی کلاین سالهاست دربارهشان مینویسد
نائومی کلاین نسلِ سوم خانوادهای معترض است. پدربزرگ و مادربزرگ او کمونیستهایی شورشی بودند و پدر و مادرش در گیرودار جنگ ویتنام، آمریکا را رها کرده و به کانادا مهاجرت کردند. او به یاد میآورد که والدینش از بچگی او را در راهپیماییهایی اعتراضی دنبال خود میکشیدهاند. اما نائومی برخلاف آنها خودش را در آرایش و مصرفگرایی غرق میکرد. آنچه او را به سیاست کشاند، چیزی بود که تا به امروز دربارهاش میاندیشد: یک بحران.
• سرمایهداری علیه آب و هوا
بررسی الیزابت کولبرت بر کتاب سرمایهداری در برابر آبوهوا: همه چیز تغییر میکند
روند اقتصاد جهانی با تغییراتی که در سبک زندگی انسان ایجاد کرده است، سبب بحران در محیط زیست شده است. برخی برای حل این بحران تغییرات سیاستی هوشمندانه را پیشنهاد میکنند. نائومی کلاین معتقد است اگرچه تغییرات آب و هوایی خطری بالفعل تلقی میشود اما فرصتی است برای اصلاح سبک زندگی.
• سفرنامهٔ نائومی کلاین به واتیکان
بخشنامهٔ محیطزیستی پاپ؛ فقط یک نامه یا چرخشی رادیکال از کاتولیسیسم سنتی
کلاین در این سفرنامه از دعوت غیرمنتظرهاش به واتیکان بعنوان یک یهودی فمینیست سکولار میگوید. از چرخشهای رادیکال واتیکان: به چالش کشیدن انسانمحوری، جایگزین شدن زمین مادر با خدای پدر، واژگونی قرنها سنت تفسیری که آشکارا با طبیعت دشمنی میکرد، جدی شدن تلقیهای سوسیالیستی از آموزههای مسیح و تغییر جغرافیای قدرتِ کلیسا.
• «نه» کافی نیست
هانا الیسپیترسون کتاب جدید کلاین را بررسی میکند
نویسندۀ محبوب کانادایی، نائومی کلاین، که پس از نوشتن کتابهای بینشان و دکترین شوک با استقبال فراوانی مواجه شد، با بیشترین سرعت ممکن، کتابی مینویسد به نام نه کافی نیست. کلاین برای نوشتن هر کتابش حداقل پنج سال وقت میگذارد، اما این روزها احساس کرده است که باید هرچه زودتر کتابی بنویسد و ترامپ را در بستر ایدههایی قرار دهد که در دو دهۀ اخیر به تحقیق دربارۀ آنها پرداخته است.
اعتیاد معمولاً از چند عامل زیربنایی و نهفته ریشه میگیرد
نقدهای استیگلیتز به نئولیبرالیسم در کتاب جدیدش، خوب اما بیفایده است
حافظۀ جمعی فقط بخشهایی از گذشته را بازنمایی میکند
جوزف استیگلیتز در مصاحبه با استیون لویت از نگاه خاص خود به اقتصاد میگوید