تصورات کلیشه‌ای دانشجویان سفیدپوست دربارۀ سایر نژادها

ناتالی گروس، آتلانتیک — دانشجویان آسیایی‌امریکایی «روحیۀ سردی دارند؛ امّا توانمندند». «دانشجویان اهل امریکای لاتین و نیز سیاه‌پوستان برای اینکه خودشان را بالا بکشند، باید بیشتر تلاش کنند.»

می‌توان گفت این دیدگاهی است که حداقل برخی از دانشجویان سفیدپوست در کالج‌ها و دانشگاه‌های نخبگانِ کشور دارند. در پژوهش جدیدی که پژوهشگران دانشگاه بِیلر انجام داده‌اند، به این مطلب تصریح شده است. در این پژوهش از داده‌های «ان.ال.اس.اف^۱» استفاده شده است. این ارزیابی ۸۹۸ شرکت‌کننده از ۲۷ دانشگاهِ صاحب‌نام امریکایی داشته و پاسخ‌دهندگانِ آن دانشجویان آسیایی، سیاه‌پوست و امریکای لاتینی را از نظر اخلاق کاری، هوش و پشتکار ارزیابی کرده‌اند.

پژوهشگران می‌خواستند معلوم کنند آیا بین عموم دربارۀ این اقلیّت‌ها تصورات کلیشه‌ای وجود دارد. بر اساس نتایج پژوهش، حدس آن‌ها تأیید شد.

جِری پارک استادِ علوم اجتماعیِ کالج علوم و فنون بِیلر است و سرپرست پژوهشگرانِ پژوهش مذکور نیز بوده است. او دربارۀ باور به تصورات کلیشه‌ای دربارۀ اقلیّت‌ها گفته است: «اکنون ما شواهد معتبری داریم که نشان می‌دهد برخی سفیدپوستان مایل‌اند اینگونه فکر کنند.»

پارک در ایمیلی توضیح داده: «بااینکه می‌دانستیم بسیاری از مردم مقایسۀ مستقیم را از نظر اجتماعی قابل‌قبول نمی‌دانند، از پاسخ‌دهندگان خواستیم هر یک از اقلیت‌ها را جداگانه ارزیابی کنند تا نتایج دقیق‌تری به دست آید. دانشجویانی که معتقدند آسیایی‌ها توانمندترند، همان‌هایی هستند که معتقدند سیاه‌پوستان و امریکای لاتینی‌ها باید بیشتر تلاش کنند.

پارک می‌گوید «نظریات اخیر نشان می‌دهند مردم دیدگاه مشابهی دربارۀ امریکای لاتینی‌ها و افریقایی‌امریکایی‌ها دارند و نگاهشان به آسیایی‌امریکایی‌ها متفاوت است. پاسخ‌دهندگانِ نظرسنجیِ مذکور که خود از دانشجویان سفیدپوست هستند، تمایل دارند در ارزیابی‌شان از ویژگی‌هایی که نشان‌دهندۀ توانمندی افراد است، به آسیایی‌امریکایی‌ها نمرۀ بیشتری از امریکای لاتینی‌ها بدهند. وقتی ما این دریافت را همراه باورهایی دربارۀ برابرنبودن امریکای لاتینی‌ها با سفیدپوستان تحلیل می‌کنیم، به نتایجی می‌رسیم که دربارۀ باور به برابرنبودنِ افریقایی‌امریکایی‌ها نیز وجود دارد: این پاسخ‌دهندگان مایل‌اند تصدیق کنند که امریکای لاتینی‌ها به‌اندازۀ کافی تلاش نمی‌کنند تا اوضاع زندگی‌شان را بهبود دهند.»

نکتۀ شایان‌توجه این است که باوجود اینکه اکثریت قاطع پاسخ‌دهندگان تنها یک دوست آسیایی، سیاه‌پوست یا امریکای لاتینی دارند یا اصلاً چنین دوستی ندارند، همبستگی معناداری بین ترکیب رابطۀ دوستی این دانشجویان و دیدگاهشان دربارۀ یک اقلیت نژادی خاص وجود ندارد.

پارک می‌گوید: درواقع فهمی که از عملکرد برخی دانشجویان اقلیّت وجود دارد، بیشتر ناشی از نابرابری‌هایی ساختاری‌ است که همچنان ادامه دارند و به حال آن‌ها فکری نشده است و شاید کمتر به میزان تلاش آن‌ها مربوط می‌شود. «جداسازی محلّ اقامت اقلّیت‌ها و نیز مشاغل کم‌درآمدشان، باعث شده میزان مالیات قابل استفاده برای اهالی مناطق فقیرنشین کاهش یابد. در نتیجه، کیفیت آموزشِ بسیاری از دانش‌آموزان اقلیّت نیز افت کرده است.»

پاتریشیا گاندارا، معاون پروژۀ «حقوق مدنی» در دانشگاه یو.سی.‌ال.‌اِی است. او می‌گوید: «بین تمام گروه‌های اقلیّت، آسیایی‌ها کمتر از سایرین در مدارسْ جداسازی شده‌اند و امریکای لاتینی‌ها بیش از همه.»

او در ایمیلی گفته: «بله، آن‌ها بسیار متفاوت عمل می‌کنند؛ اما آنجا کلاس است و نه مسابقه! این تصورات کلیشه‌ای عینیت پیدا کرده‌اند و حتّی دانشجویان هم گرفتار این کلیشه‌های ذهنی‌اند. به همین دلیل بسیاری از امریکای لاتینی‌ها و افریقای‌امریکایی‌ها از رقابت‌کردن با آن‌ها می‌ترسند. اینجاست که متوجه خطر کلیشه‌ها می‌شویم. درنتیجه این کلیشه‌ها مدام بازتولید می‌شوند.»

پارک یادآور می‌شود که بسیاری از «آسیایی‌امریکایی‌های مقیمِ امریکا به‌خاطر مهارت‌ها و تحصیلات تخصّصی‌شان در مشاغل گوناگون استخدام می‌شوند و این منجر به شکل‌گیریِ چنین نوعی از «سرمایۀ انسانی» می‌شود که فعالیت‌های علمی را در کودکان ترویج می‌کنند… بر اساس کلیشه‌ها تصور می‌شود که این موفقیت نتیجۀ هوش ذاتی یا توانمندی این گروه از اقلیت‌ها است؛ درحالی‌که درواقع این موفقیت‌ها حاصلِ مهاجرتِ گزینشی افراد و خانواده‌های بسیار باهوش از کشورهای مختلف آسیایی است.»

پارک می‌گوید: برای مقابله با این کلیشه‌ها بهتر است امریکایی‌ها ابتدا بپذیرند که این عقاید بر تفکر، رفتار و محتوای درسیِ آن‌ها دربارۀ حقایق تاریخی و معاصرِ مربوط به اقلیت‌های امریکایی تأثیر گذاشته است.

گاندارا معتقد است مدارسی که تبعیض نژادی را لغو کرده‌اند و فرصت‌های مشابه تحصیلی در اختیار کودکان فقیر گذاشته‌اند نیز می‌توانند وضع موجود را تغییر دهند. «متأسفانه ما نمی‌توانیم به‌سادگی جای خالی سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی را در خانه‌های این کودکان پر کنیم؛ اما می‌توانیم آنچه از دستمان برمی‌آید، بکنیم تا این کودکان امکانات برابری از نظر مشاوره، حمایت و موقعیت‌های مناسبِ خارج از مدرسه داشته باشند و به‌این‌ترتیب بتوانیم گام‌های مهم‌تری برداریم.»

اویان پون استاد دانشگاه لویالای شیکاگو می‌گوید: «دربارۀ تحصیلات تکمیلی هم کارهایی هست که باید انجام دهیم. این استاد دانشگاه تحقیقاتش را روی نابرابری‌های نژادی در تحصیلات تکمیلی و دانشجویان آسیایی‌امریکایی متمرکز کرده است.

پون کلیشۀ «سرد، ولی توانمند» را که حتی خارج از دانشگاه و دربارۀ نیروی کار هم رایج است، حاصلِ کم‌بودنِ تعاملات بین‌نژادی می‌داند. به همین دلیل می‌گوید: «تعاملات فزاینده بین دانشجویانی که وضعیت زندگی متفاوتی دارند، کلیدی است برای کمک به دانشجویان تا بتوانند دربارۀ کلیشه‌های موجود منتقدانه فکر کنند. این دانشجویان درآینده‌ای نه‌چندان دور پیشگامان بخش‌های مختلف جامعه می‌شوند.»

این پژوهش در فصل‌نامۀ سوشال سایکالوجی^۲ منتشر شده و بر نظرات دانشجویان سفیدپوست تمرکز دارد؛ چراکه پژوهشگرانِ آن معتقدند «مسلماً بسیاری از این پاسخ‌دهندگان، جزء اقشار ممتاز هستند و احتمالاً در آینده تأثیرات مهمی بر بسیاری از گروه‌های جامعۀ امریکا خواهند گذاشت».

پی‌نوشت‌ها:
• این مطلب را ناتالی گروس نوشته است و در تاریخ ۲۵ ژانویه ۲۰۱۶ با عنوان «Do White College Students Believe Stereotypes About Minorities» در وب‌سایت آتلانتیک منتشر شده است. وب‌سایت ترجمان در تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۹۵ این مطلب را با عنوان «تصورات کلیشه‌ای دانشجویان سفیدپوست دربارۀ سایر نژادها» و با ترجمۀ سوده هرمزان منتشر کرده است.
•• ناتالی گروس (Natalie Gross) خبرنگار میلیتری تایمز است و اخبار مربوط به حوزۀ کار و آموزش را پوشش می‌دهد.
[۱] National Longitudinal Survey of Freshmen
[۲] Social Psychology Quarterly