لو اورتنزیو: پزشکی که همه‌چیز را به پای اعتیاد باخت
فلسفه باشگاه مشت‌زنی است
سابقۀ اهمال‌کاری بشر به یونان باستان می‌رسد
تحقیقی که دربارۀ حالات احساسی افراد در ساعات شبانه‌روز انجام شده بود، نشان داد ما انسان‌ها معمولاً شب‌ها قبل از خواب و صبح‌ها که تازه از خواب بیدار شده‌ایم، بیش از هر ساعت دیگری، احساس آسودگی و خوشحالی می‌کنیم. شاید دلیل این حس خوشبختی آن باشد که هر شب تصمیم می‌گیریم فردا کلی از کارهای عقب‌مانده‌مان را انجام دهیم، و صبح‌ها می‌خواهیم روز بی‌نظیری بسازیم. اما به محض آنکه از جایمان بلند می‌شویم، همۀ اهدافمان دود می‌شود و هوا می‌رود. چرا نمی‌توانیم اهمال‌کاری را کنار بگذاریم؟
سایمون کریچلی: اگر از گذشته فرار کنید، در آینده نابود می‌شوید
به نظر ارسطو، داستان «ادیپ‌شاه» بهترین تراژدیِ تاریخ است. در این نمایشنامه، دست سرنوشت ادیپ را محکوم کرده تا پدرش را بکشد و با مادر خود ازدواج کند. ادیپ این تقدیر شوم را از پیرمردی غیب‌گو می‌شنود و ازآن‌پس شبانه‌روز به فکر فرار از این لکۀ ننگ می‌افتد. اما دست‌آخر اتفاقی می‌افتد که نباید. در نگاه اول و طبق تصوری که از تراژدی داریم، به نظر می‌رسد ادیپ قهرمانی است که بازیچۀ خیمه‌شب‌بازیِ تقدیر است. اما سایمون کریچلی در کتاب جدیدش می‌گوید اتفاقاً آزادی و اختیار خود قهرمانِ داستان است که او را دچار مصیبت می‌کند.
پیاده‌روی کافی نیست؛ در شهر پرسه باید زد
شهر فقط مجموعه‌ای از بزرگراه‌های متقاطع و ساختمان‌های کوتاه و بلند نیست. گویی چیزی غیرمادی در هر شهر وجود دارد. چیزی شبیه روح. وقتی در خیابان‌هایش قدم می‌زنید، هوایش را تنفس می‌کنید، با مردمانش زندگی می‌کنید یا میراث تاریخی‌اش را می‌بینید، آن روح را می‌یابید. مصیبت‌های تاریخی، جنگ‌ها و ویرانی‌ها و جشن‌ها و ماتم‌ها بر تن این روح می‌نشیند و با آن روی مردم هم اثر می‌گذارد. اما آیا راهی برای مطالعۀ این روح وجود دارد؟
خیلی مراقبید ردپایی در اینترنت باقی نگذاريد؟ بیهوده تلاش نکنيد
شاید بین اطرافیانتان کسانی را دیده باشید که خیلی مراقب‌اند هیچ ردّی از اطلاعات شخصی خود روی اینترنت نگذارند. این افراد سمت شبکه‌های اجتماعی نمی‌روند یا، اگر بروند، محتاطانه مطلب پست می‌کنند. آنها هیچ اطلاعاتی در مورد زندگی شخصی‌شان به اشتراک نمی‌گذارند و کل اینستاگرام را هم اگر بگردید هیچ عکسی از آنها پیدا نمی‌کنید. بعضی‌ها فکر می‌کنند با این کارها از حریم خصوصی خود محافظت می‌کنند، اما اشتباه می‌کنند. فیسبوک و اینستاگرام هیچ نیازی به این کارها ندارند. آنها حتی ازطریق شمارۀ تلفن شما می‌توانند بسیاری از کارهای پنهانی یا خصوصیات اخلاقی شما را کشف کنند. این نگرانتان نمی‌کند؟
بیل گیتس از جنجالی‌ترین استارتاپ سال‌های اخیر می‌گوید
الیزابت هولمز شرکتِ «ترانوس» را وقتی فقط ۱۹ سال داشت تأسیس کرد. شرکت ترانوس وعده می‌داد با استفاده از مقدار کمی خون، به‌سرعت، تصویری کامل از وضعیت سلامتی بیمار ارائه کند. هولمز و شرکتش خیلی زود محبوب سیلیکون‌ولی شدند تا جایی که به او لقب استیو جابز حوزۀ پزشکی دادند و مدام عکسش روی جلد مجلاتی چون فوربس و فورچون چاپ می‌شد. همه چیز خوب بود و ارزش ترانوس روز به روز افزایش می‌یافت تا اینکه ناگهان همه‌چیز فروریخت. مشکل کجا بود؟ «خون کثیف» کتاب هیجان‌انگیزی است که ماجرای ظهور و سقوط ترانوس را شرح می‌دهد و بیل گیتس پیشنهاد می‌کند خواندنش را از دست ندهید.
چه کسی روی آن را دارد تا به کلِ بشریت بگوید باید چه احساسی داشته یا نداشته باشند؟ بله، فلاسفه. آنها از زمان رواقیون در حال قانون‌گذاری برای زندگی احساسی بوده‌اند. کافی است احساسی در دلتان به وجود بیاید تا سروکلۀ فیلسوفی پیدا شود و مچتان را بگیرد. یکی می‌گوید «خشمگین» نباش، دیگری «همدلی»تان را احمقانه می‌داند و بسیاری هم می‌گویند «پشیمانی» اصلاً به درد نمی‌خورد. اما این‌بار نوبت اگنس کالارد استاد دانشگاه شیکاگوست. او می‌گوید هریک از این احساسات نهایتاً نشانه‌ای از سلامتی‌اند، اما تنها یک احساس است که هیچ منفعتی ندارد: «نفرت».
پرونده: کشاورزی مدرن بزرگ‌ترین فاجعۀ تاریخ است
افلاطون دربارۀ کشاورزی آتن می‌گفت: «آنچه امروزه از زمین‌هایمان باقی مانده همچون اسکلت مردی بیمار است». اما در زمان ما، به‌یُمن کودهای صنعتی، آن زمین‌ها هرسال دوباره جان می‌گیرند. این کودهای نفتی، فقط به مزارع ایالت آیووای آمریکا، انرژی‌ای معادل چهارهزار بمب اتمی ناکازاکی می‌دهند که عمده‌اش تبدیل می‌شود به چربی دور گردن و کمر انسان‌ها. دیوید پیمنتل، کارشناس انرژی دانشگاه کرنل، می‌گوید اگر همۀ دنیا مانند آمریکایی‌ها غذا بخورند، تمام سوخت فسیلی جهان فقط در هفت سال آینده تمام می‌شود. بعد از آن باید برگردیم به زمین‌های دوران افلاطون.
بردن یک جایزۀ مادام‌العمر چه مزه‌ای دارد؟
شاید، به گمان همه‌مان، برنده‌شدنِ جایزه‌ای مادام‌العمر به ما احساس نوعی رستگاری بدهد؛ دغدغۀ تأمین یکی از مایحتاج زندگی از دوشمان برداشته می‌شود و می‌توانیم با سرخوشیِ هرچه‌بیشتر سراغ بقیۀ کارها برویم. اما بررسی چند مورد از این جایزه‌های همیشگی شاید نظرمان را عوض کند. خوشحالی و ذوق‌زدگی بخشی از ماجراست، اما وقتی چنین اتفاقی برایتان می‌افتد، ملال هم سراغتان می‌آید و علاوه‌برآن، باید تا پایان عمر، آدم‌هایی را تحمل کنید که شما را با آن جایزه می‌شناسند.
| « صفحه قبل | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ | صفحه بعد » |
باروری مساعدتی، فناوری‌های ژنتیک و ژنومیک، و زندگی خانوادگی
در طول قرن‌ها، جوانب زیادی از زندگی خانوادگی از حیطۀ علم و توانایی ما خارج بوده است: تعداد بچه‌ها، نازایی، جنسیت بچه‌ها، تشخیص قطعی پدر در دعواهای حقوقی، نسب‌شناسی و... اما تحولات فناورانه امروز ما را به مرزی رسانده‌اند که بتوانیم بچه‌هایمان را «طراحی» کنیم. اما چنین توانایی‌هایی بر زندگیِ اجتماعی ما چه تأثیری خواهد داشت؟ آیا مفهوم پدر و مادر، آنگونه که برای ما آشنا بوده است، در حال از بین رفتن است؟
«زنجیرۀ جهانی مراقب» تعبیری است که اولریش بک، برای توصیفِ شیوۀ درهم‌تنیدگی وظایفِ خانوادگی در جهانِ امروز به کار می‌برد. زنانی در فیلیپین، اوکراین یا لهستان، بچه‌های خود را به همسایه‌ها و مادربزرگانشان می‌سپارند تا در خانه‌های کشورهای ثروتمند، خدمتکار شوند. بدین‌ترتیب زنانِ غربی فرصت می‌یابند تا بیرون از خانه کار و پیشرفت کنند. بدونِ مادرانِ فقیری که سال تا سال فرزندانشان را نمی‌بینند، برابریِ زنان و مردان در غرب ناممکن است.
نطفۀ جامعه‌شناسی در بحبوحۀ انقلاب صنعتی بسته شد. شاید به همین دلیل بود که جامعه‌شناسان اولیه به «تولید» بسیار بیشتر از «مصرف» اهمیت می‌دادند. آنها یا به مصرف بی‌اعتنا بودند یا آن را نکوهش می‌کردند. اما هر چه جلو رفته‌ایم، مصرف اهمیت بیشتری پیدا کرده است. نسلِ جدید جامعه‌شناسان این موضوع را از جوانب گوناگون کاوش کرده‌اند، اما هنوز راه‌های نرفتۀ بسیاری باقی است. جرج ریتزر در این مقاله مروری جامع بر نظریه‌های مختلف دربارۀ مصرف ارائه کرده است.
کودکی را تصور کنید که در کشوری عقب‌مانده در آمریکای لاتین زندگی می‌کند و مسئولیتِ بزرگ‌کردن او را به مادربزرگش سپرده‌اند. مادر این کودک در ایتالیا از پیرمردی تنها مراقبت می‌کند، زیرا فرزندانِ پیرمرد در استرالیا زندگی می‌کنند. این وضعیت پیچیدگیِ مسئلۀ «مراقبت» در جهانِ نابرابر و جهانی‌شدۀ ما را نشان می‌دهد. این خانواده‌های دور از هم را چطور باید فهمید؟ برای مطالعۀ آنها چه مفاهیمی لازم است؟ و آیندۀ آنها به کدام سو می‌رود؟
سیاست‌گذاری عمومی و خانواده‌ها
پس از جنگ جهانیِ دوم، دولت‌های رفاه تلاش کردند تا با سیاست‌گذاری‌های اجتماعی به زندگی خانوادگی مردمشان کمک کنند. این سیاست‌گذاری‌ها معمولاً شامل حمایت‌های مالی به نان‌آورِ خانواده می‌شد؛ اما همزمان مشکل دیگری وجود داشت: کمبود نیروی کار. بنابراین همین دولت‌ها به‌شکلِ روزافزونی زنان را به ورود به بازار کار تشویق کردند. با افزایش اشتغال زنان، خانواده‌ها با معضل تازه‌ای رو‌به‌رو شدند: چه کسی باید از بچه‌ها مراقبت کند و به کارهای خانه برسد؟
مصرف دارد از سر و روی ما بالا می‌رود. هر دقیقه‌ای از شبانه‌روز، هر جا که باشید و هر علاقه‌ای که داشته باشید، گزینه‌هایی برای مصرف جلوی پای شماست. جامعۀ امروز تفاوت بسیاری دارد با جامعه‌ای که متفکران منتقدِ دهه‌های ۶۰ و ۷۰، آن را «جامعۀ مصرفی» نامیده بودند. ژیل لیپووتسکی، فیلسوف و جامعه‌شناس فرانسوی می‌گوید ما اکنون در عصر فرامصرفی به سر می‌بریم. عصری که سازمان‌دهی طبقاتی مصرف به‌هم‌ریخته و مصرف همگانی شده است.
مرز میان «پدر خوب» و «پدر بد» چطور تعیین می‌شود؟ به‌طور سنتی مهم‌ترین وظیفۀ پدر تأمین معاش خانواده بوده است و پدری که از عهدۀ این کار برمی‌آمد، در مجموع پدری خوب محسوب می‌شد، اما امروزه مجموعه‌ای از ویژگی‌های رفتاری و اخلاقی، انتظار شریک‌شدن در امور خانه و تربیت فرزندان، داشتن شغلی آبرومندانه و اقامت نزد خانواده نیز جزء لازمه‌های «پدر خوب» بودن شده است. این انتظارات ایفای نقش پدر را سخت‌تر از همیشه کرده است.
تحلیل حواس و رابطۀ امر فیزیکی با امر روانی
نتایج درخشان علم فیزیک در دورۀ مدرن، تنها محدود به حوزۀ فیزیک نیست، بلکه علوم دیگری را نیزدر بر می‌گیرد. اما فیزیک، با وجود پیشرفت قابل توجه، تنها بخشی از بدنۀ مشترک و بزرگ‌تر دانش است و با ابزارهای فکریِ محدودش -که برای اهداف و مقاصد محدود و خاصی ایجاد شده است- قادر به پرداختن به تمامی موضوعاتِ محوریِ مورد بحث نیست؛ وقتی به این امور می‌اندیشیم درمی‌یابیم که این گرایش در نظر ما نباید به‌کلی مناسب باشد.
ادیان ابراهیمی پیوندی ناگسستنی با مفاهیم خانواده، نسل و تولیدمثل دارند که در هستۀ الهیات آنها قرار می‌گیرند. این ادیان عمیقاً پدرسالار هستند و لذا دگرگونی معاصر خانواده، زندگی و جایگاه زنان اثرات عمیقی بر رویه‌های رسمی دینی داشته‌اند. همچنین، تغییرات اجتماعی و تکنولوژیک شرایط مساعد را برای گونه‌های جدیدی از روابط خانوادگی، جنسی و تولیدمثلی خلق کرده‌اند که چالشی رادیکال هم برای ادیان سنتی و هم برای شکل‌های متعارف خانواده محسوب می‌شوند.
آیا تمدنی زوال‌یافته می‌تواند دوباره بازسازی شود؟
در سال‌های اخیر، بعد از چاپ کتاب مجادله‌برانگیز «برخورد تمدن‌ها» نوشتۀ هانتینگتون و ارائۀ تز گفت‌وگوی تمدن‌ها در مقابل آن، دوباره بحث از تمدن در محافل آکادمیک رایج شده است. طی قرن گذشته، بسیاری از متفکران مسلمان، احساس کرده‌اند تمدن اسلامی رو به زوال رفته است و تلاش کرده‌اند تا راهکارهایی برای احیای دوبارۀ آن ارائه دهند. آیا احیای تمدن، خواستی نوستالژیک برای بازگشت به گذشته است؟ یا آرمانی مترقی برای حفظ هویت و ارزش‌های جمعی؟
خانوادۀ کودک: چشم‌اندازی کودک‌محور
جامعه‌شناسی خانواده تا امروز همواره کودکان را ذیلِ مسائل پدر و مادرهایشان حساب کرده است. اما دیدگاه‌های نوین معتقدند کودکان بیش از آنچه ما تصور می‌کنیم از اوضاع و احوالِ خانواده‌هایی که در آن زندگی می‌کنند باخبرند. آنها مشکلات مالی یا ضیقِ وقت پدر و مادر برای مراقبت از آنها را می‌فهمند و به آنها واکنش نشان می‌دهند. راستی، تصور کودکان دربارۀ خانواده‌ای که در آن زندگی می‌کنند چیست؟ چگونه می‌توان این تصور را مطالعه کرد؟
هفت نظامِ اصلی خانواده در دنیا
آیا در پی طوفان بی‌امان جهانی‌سازی، خانواده و مسائل و مشکلات آن نیز در سراسرِ جهان شبیهِ هم شده است؟ پژوهش‌های کلان جهانی در جامعه‌شناسی خانواده این مسئله را تأیید نمی‌کنند. خانواده‌ها با سرعتِ زیاد در حال دگرگونی‌اند، اما هنوز تفاوت‌های شایان‌توجهی در نقاط مختلف دنیا وجود دارد. گوران تربورن، متخصص تاریخ خانواده، در این مقاله هفت نظامِ اصلی خانواده را در جهان از هم تمایز داده است و اصلی‌ترین خصیصه‌های آنها را برشمرده است.
| « صفحه قبل | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | صفحه بعد » |
لو اورتنزیو: پزشکی که همه‌چیز را به پای اعتیاد باخت
چرا بیماران لاعلاجی که چند روزی تا پایان عمرشان باقی نمانده، باید با دردِ بی‌امان شکنجه شوند؟ اخلاق حکم می‌کند که اگر می‌توانیم این دردِ بیهوده را تسکین دهیم، در این کار تردید نکنیم. با همین استدلال بود که از دهۀ ۱۹۸۰ تجویز داروهای مخدر ضددرد رایج شد. اما انسان‌ها در سراسر زندگی درد می‌کشند: درد دندان، شکستگی استخوان یا التهاب مفاصل هم می‌تواند به همان اندازه مهلک باشد. و ماجرا شروع شد. چرا بیماران -و حتی پزشکان- باید درد را تحمل کنند، وقتی مخدرهای دارویی در دسترس است؟
تاحالا دعوا کرده‌اید؟ آن‌قدر که زیر مشت‌ولگد کسی کشته شوید؟ لابد نه، چون زنده‌اید و دارید این متن را می‌خوانید. دعوای فلسفی چه؟ در مناظره‌ای فلسفی طوری شکست خورده‌اید که تلخیِ شکست را زیر زبانتان حس کنید؟ اگر این شکست را نچشیده‌اید، بد به حالتان. چون، در این صورت، اصلاً نمی‌دانید فلسفه چیست. سقراط می‌گفت فلسفه مشق مرگ است. اما اگر در گفت‌وگویی فلسفی آنچنان ببازید که چیزی برای گفتن نداشته باشید، آن وقت اعتراف می‌کنید که فلسفه نه مشق مرگ، که خودِ مرگ است.
پیاده‌روی کافی نیست؛ در شهر پرسه باید زد
شهر فقط مجموعه‌ای از بزرگراه‌های متقاطع و ساختمان‌های کوتاه و بلند نیست. گویی چیزی غیرمادی در هر شهر وجود دارد. چیزی شبیه روح. وقتی در خیابان‌هایش قدم می‌زنید، هوایش را تنفس می‌کنید، با مردمانش زندگی می‌کنید یا میراث تاریخی‌اش را می‌بینید، آن روح را می‌یابید. مصیبت‌های تاریخی، جنگ‌ها و ویرانی‌ها و جشن‌ها و ماتم‌ها بر تن این روح می‌نشیند و با آن روی مردم هم اثر می‌گذارد. اما آیا راهی برای مطالعۀ این روح وجود دارد؟
خیلی مراقبید ردپایی در اینترنت باقی نگذاريد؟ بیهوده تلاش نکنيد
شاید بین اطرافیانتان کسانی را دیده باشید که خیلی مراقب‌اند هیچ ردّی از اطلاعات شخصی خود روی اینترنت نگذارند. این افراد سمت شبکه‌های اجتماعی نمی‌روند یا، اگر بروند، محتاطانه مطلب پست می‌کنند. آنها هیچ اطلاعاتی در مورد زندگی شخصی‌شان به اشتراک نمی‌گذارند و کل اینستاگرام را هم اگر بگردید هیچ عکسی از آنها پیدا نمی‌کنید. بعضی‌ها فکر می‌کنند با این کارها از حریم خصوصی خود محافظت می‌کنند، اما اشتباه می‌کنند. فیسبوک و اینستاگرام هیچ نیازی به این کارها ندارند. آنها حتی ازطریق شمارۀ تلفن شما می‌توانند بسیاری از کارهای پنهانی یا خصوصیات اخلاقی شما را کشف کنند. این نگرانتان نمی‌کند؟
چه کسی روی آن را دارد تا به کلِ بشریت بگوید باید چه احساسی داشته یا نداشته باشند؟ بله، فلاسفه. آنها از زمان رواقیون در حال قانون‌گذاری برای زندگی احساسی بوده‌اند. کافی است احساسی در دلتان به وجود بیاید تا سروکلۀ فیلسوفی پیدا شود و مچتان را بگیرد. یکی می‌گوید «خشمگین» نباش، دیگری «همدلی»تان را احمقانه می‌داند و بسیاری هم می‌گویند «پشیمانی» اصلاً به درد نمی‌خورد. اما این‌بار نوبت اگنس کالارد استاد دانشگاه شیکاگوست. او می‌گوید هریک از این احساسات نهایتاً نشانه‌ای از سلامتی‌اند، اما تنها یک احساس است که هیچ منفعتی ندارد: «نفرت».
بردن یک جایزۀ مادام‌العمر چه مزه‌ای دارد؟
شاید، به گمان همه‌مان، برنده‌شدنِ جایزه‌ای مادام‌العمر به ما احساس نوعی رستگاری بدهد؛ دغدغۀ تأمین یکی از مایحتاج زندگی از دوشمان برداشته می‌شود و می‌توانیم با سرخوشیِ هرچه‌بیشتر سراغ بقیۀ کارها برویم. اما بررسی چند مورد از این جایزه‌های همیشگی شاید نظرمان را عوض کند. خوشحالی و ذوق‌زدگی بخشی از ماجراست، اما وقتی چنین اتفاقی برایتان می‌افتد، ملال هم سراغتان می‌آید و علاوه‌برآن، باید تا پایان عمر، آدم‌هایی را تحمل کنید که شما را با آن جایزه می‌شناسند.
شاید تقصیر آدام اسمیت است که این‌قدر از کارکردن متنفریم
آدام اسمیت معتقد بود انسان‌ها بالفطره تنبل‌اند و از کارکردن خوششان نمی‌آید. بنابراین فقط اجبارهای زندگی است که آنها را مجبور می‌کند دست به فعالیت بزنند. ساده‌تر بگوییم: تنها انگیزه پول است. ولی تحقیقات بسیاری نشان می‌دهد آدم‌ها ترجیح می‌دهند حقوق کمتری داشته باشند، اما کاری را انجام بدهند که برایشان معنای بیشتری داشته باشد. پول مهم است، اما همه‌چیز نیست. از نظر بری شوارتز، این حقیقت ساده، می‌تواند تصور ما از دنیای مناسبات کار را تغییر دهد.
مندی لِن کاترون نویسنده و مدرس دانشگاه است و البته یک آدم کاملاً معمولی. وقتی والدین مندی بعد از بیست‌وهشت سال زندگی مشترک از هم جدا شدند و خودش هم در پایان رابطه‌ای ده ساله قرار گرفت، سوال‌های بی پاسخی به سمتش هجوم آوردند: عشق چطور تداوم می‌یابد؟ و آیا هرگز می‌توانیم عشق را به همان شیوه‌ای تجربه کنیم که در فیلم‌ها، کتاب‌ها یا اینستاگرام می‌بینیم؟ کاترون در یکی از محبوب‌ترین یادداشت‌های چند سال اخیر نیویورک تایمز هم از آشفتگی آن روزها می‌گوید و هم از راه‌کاری طلایی که برای عاشق ماندن به دست آورد.
باور به شایسته‌سالاری نه‌تنها اشتباه، بلکه زیان‌بار است
اکثر مردم فکر می‌کنند کمابیش در کشورهایی شایسته‌سالار زندگی می‌کنند. حتی آنها که معتقدند در کشورشان شایسته‌سالاری حاکم نیست، معتقدند اگر این سازوکار محقق شود، جامعه‌شان به وضعیتی ایدئال خواهد رسید. اما تحقیقات متعددی در روان‌شناسی نشان می‌دهند باور به شایسته‌سالاری خیلی سریع ممکن است به چیزی متضاد خود تبدیل شود. یعنی به جای آنکه برای همه فرصتی برابر ایجاد کند، به توجیهی در دست موفق‌ها تبدیل شود که همه‌چیز را برای خودشان بردارند. معنای این اتفاق برای جامعه‌ای شایسته‌سالار چیست؟
هر چه فقیرتر باشی، بیشتر به صفحهٔ گوشی‌ات نگاه می‌کنی
وقتی فقیر باشید، همیشه نگران وقتی هستید که نتوانید کار کنید. دوران پیری برای فقرا مشکلات دوچندانی دارد، مسائل مالی و جسمی از یک سو، و تنهایی از سویی دیگر. اما شرکت‌های سیلیکون‌ولی که نمی‌خواهند هیچ انسانی در رنج باشد، برای این مشکل فقرای کهن‌سالان هم راه‌حلی ساخته‌اند: برنامه‌هایی کامپیوتری که با آنها حرف می‌زند. ولی پیرهای پولدار همچنان با «آدم‌ها» نه «نرم‌افزارها» در ارتباطند. این آغاز دوران جدیدی است که در آن فقط پولدارها می‌توانند بیرون از تلگرام هم با آدم‌ها معاشرت کنند.
«خودت باش» توصیهٔ مزخرفی است، چه دختر باشی چه پسر
حدوداً نیمی از عمرم، یک عوضیِ تمام‌عیار بودم. جوانکی با شوخی‌های نچسب و حرف‌های نیش‌دار. دلیلم این بود که «خود واقعی»ام هستم و الکی ادای آدم‌خوب‌ها را درنمی‌آورم. فکر می‌کردم کلاً مشکل از دیگران است. تا اینکه همان‌ها قانعم کردند سری به روان‌پزشک بزنم. آن‌وقت فهمیدم نسخۀ واقعیِ خودم چقدر مزخرف است: اگر خودِ خودم باشم، دوست دارم دائم به استادم توهین کنم، تا لنگ ظهر بخوابم و تمام روز در توییتر بچرخم. واقعاً چرا نباید به تغییر این «خود» فکر کنم؟
ژیژک در برابر پیترسون: مارکسیسم در برابر سرمایه‌داری
سرمایه‌داری و مارکسیسم. جدال بی‌پایان میان این دو اردوگاه فکری هیچ‌گاه به پایان نمی‌رسد. دیشب در شهر تورونتو، اسلاوی ژیژک و جردن پیترسون، دو چهرۀ دانشگاهی بسیار جنجالی، که بیشتر به ستارۀ پاپ شبیه‌اند تا استاد دانشگاه، رو در روی هم نشستند تا از این بگویند که آیا سرمایه‌داری شیوۀ بهتری برای زندگی است یا مارکسیسم. اما آنچه رخ داد، مثل هر مناظرۀ دیگری، پیش‌بینی‌ناپذیر بود. گزارشی کوتاه از این مناظره را می‌خوانید.
| « صفحه قبل | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ | صفحه بعد » |
گفت‌وگو با کارل اوه کناسگور: آیا هر کسی می‌تواند یک «نبرد من» بنویسد؟
«نبرد من» نام کتابی است که آدولف هیتلر، در جوانی و وقتی که توی زندان بود نوشت. اما کارل اوه کناسگور، نویسندهٔ نروژی، وقتی نام رمان شش جلدی خود را «نبرد من» می‌گذاشت، به هیتلر فکر نمی‌کرد. او عمیقاً درگیر زندگی خودش بود و می‌خواست چنان سریع بنویسد که بتواند از خودش بیرون بیاید، بشود کسی دیگر، و بعد نگاه کند که چه بر خودش گذشته. اما برای این کار باید خودش و اطرافیانش را به آتش می‌کشید: نوعی هولوکاست درونی.
تکنولوژی چگونه تصور انسان از خودش را تغییر داد؟
سال‌هاست که پیتر گالیسون همزمان مشغول فلسفه و فیلم و فیزیک است و به تکنولوژی نیز فکر می‌کند. گالیسون می‌گوید تا وقتی چیزی را در فیلم نبینم، نمی‌توانم درباره‌اش فلسفه‌ورزی کنم. پس وقتی دربارۀ تاریخ تکنولوژی حرف می‌زند، نباید توقع داشته باشیم کلمات عجیب‌وغریب فلسفی از او بشنویم. او به‌دنبال اتفاقات جزئی و ملموسی است که در ابتدای قرن بیستم رخ داد و تکلیف انسان را با تکنولوژی و خودش معلوم کرد: از مأموران سانسور روسی گرفته، تا ضدهوایی ارتش انگلستان.
خودخواهیِ بشر از کدام نقطۀ تاریخ شروع شد؟
به جهان اطراف نگاه کنید. رقابت در این جهان موج می‌زند، رقابت برای مقام بالاتر، لذایذ بیشتر، و سودهای خیره‌کننده. اگر می‌خواهی پیشرفت کنی، نباید به فکر دیگران باشی، فقط خودت را ببین که در مرکز عالمی. اما دیوید ووتن معتقد است انسان‌ها همیشه این‌قدر بی‌رحم و خودخواه نبوده‌اند. تاریخ خودخواهی حدوداً از قرن هجدهم و با تفسیری خاص از طبیعت انسان شروع می‌شود: با نظریۀ سیاسی نیکولو ماکیاوللی، ایدۀ اقتصادی آدام اسمیت، و نگاه اخلاقی تامس هابز.
دانشگاه‌ها چگونه نابرابری را در جامعه تشدید می‌کنند؟
دانشگاه‌های دولتی از کسی پول نمی‌گیرند و، به همین دلیل، مخصوص طبقۀ خاصی در جامعه نیستند. اما میشل لامو، جامعه‌شناس دانشگاه هاروارد، می‌گوید ورود به این دانشگاه‌ها و ادامۀ تحصیل در آنها طوری سازمان‌دهی شده که تنها گروه خاصی از جامعه می‌توانند آن را تجربه کنند. آزمون ورودی، نظام نمره‌دهی، زندگی در خوابگاه، شرکت در جلسات دانشگاهی، همه و همه، به تبعیض و نابرابری دامن می‌زنند. لامو، طی این گفت‌وگو، پنج کتاب کلیدی را دربارۀ نابرابری آموزشی بررسی کرده است.
چرا ازدواج‌ها موفق می‌شوند یا شکست می‌خورند؟
تا چند دهه پیش، ازدواج عملی ضروری برای بقا بود. مخصوصاً برای زنان، تأمین اولیه‌ترین نیازها، مثل سرپناه و غذا، خارج از چارچوب‌های ازدواج فوق‌العاده دشوار بود. ولی این روزها ازدواج غیرضروری‌تر از همیشه است، بااین‌حال، نمی‌توان گفت که غیرضروری‌بودن، آسان‌ترش هم کرده است. ازدواج موفق، هنوز هم کمیاب است، اما اگر موفق شوید، باید واقعاً به خودتان تبریک بگویید. چرا که احتمالاً دارید یکی از بهترین ازدواج‌های تاریخ بشر را تجربه می‌کنید.
چطور شبکه‌های اجتماعی به جنگ‌افزار تبدیل شدند؟
بسیاری از پروژه‌هایی که ابتدا به منظور اهدافی نظامی راه‌اندازی شده بودند، بعدها برای کسب درآمد نیز به کار گرفته شدند، از پودر پنیر بگیرید تا جی.پی.اس. اما شبکه‌های اجتماعی گویا مسیر برعکس را طی کرده‌اند. پلتفرم‌هایی که از اساس برای کسب سود طراحی شده بودند، حالا به بخشی جدایی‌ناپذیر از هر اقدام سیاسی و نظامی تبدیل شده‌اند. وضعیتی که به تعبیر نویسندگان کتابی جدید باعث شده است کل جهان به میدان نبردی دائمی تبدیل شود.
هاروکی موراکامی: برای رسیدن به روشنایی، باید از تاریکی گذر کنید
هاروکی موراکامی هفتادساله است. هر روز، چهار صبح بیدار می‌شود، پنج‌شش ساعت می‌نویسد و سپس نُه کیلومتر می‌دود. تنها یکی از رمان‌هایش، در اولین سال انتشار، ۳.۵ میلیون نسخه فروش رفته. خودش خبر ندارد چرا این‌همه مردم دوستش دارند، اما می‌داند محبوبیتش بی‌ربط به عجیب‌بودن اتفاقات قصه‌هایش نیست: ماهی‌هایی که از آسمان می‌بارند و گربه‌هایی که در خیابان گم می‌شوند. می‌گوید «در رمان‌نوشتن نباید خیلی چون‌وچرا کرد، من به تاریکیِ ناخودآگاهم می‌روم و با دست پُر از آنجا برمی‌گردم. نتیجه‌اش می‌شود رمان‌هایی که نوشته‌ام».
گفت‌وگو با فرانسیس فوکویاما: بعد از «پایان تاریخ» چه خواهد آمد؟
فوکویاما را هر جا پیدا می‌کنند فوراً از او می‌پرسند «آیا انتخاب ترامپ هیچ تغییری در باور او به نظریۀ ’پایان تاریخ‘ ایجاد نکرده؟». او هم بی‌حوصله و خسته می‌گوید: نه، نکرده. فوکویاما گرچه از ترامپ عصبانی است، اما بحران این روزهای جهان غربی را چیز دیگری می‌داند: آدم‌ها در دوران جدید دچار بحران هویت‌اند. او در کتاب جدیدش می‌پرسد: «لیبرال‌دموکراسی شاید بتواند صلح و رونق به ارمغان بیاورد، اما اگر صلح و رونق بی‌هویتی را درمان نکند، چه؟»
گفت‌وگو با اقتصاددانی که معتقد است آموزش عمومی کلاً بی‌فایده است
از وقتی یادمان می‌آید، در حال تحصیل بوده‌ایم. دوازده سال از دبستان تا دبیرستان و بعد هم دانشگاه. مداوماً به ما گفته‌اند که اگر درس نخوانی، به جایی نخواهی رسید. اما زندگی واقعی، به خیلی‌هایمان نشان داده است که تحصیلات ربط چندانی ندارد به جایگاهی که در جامعه خواهیم داشت. آیا همین یک نکته، کافی نیست که در فایدۀ آن همه درس‌خواندن شک کنیم؟ اقتصاد می‌گوید کافی است، اما فلسفه مخالف است.
گفت‌وگو با اسلاوی ژیژک: به من احترام نگذارید، کتاب‌هایم را بخوانید
اگر بگویید «ماست سفید است» ژیژک یک کتاب پانصد صفحه‌ایِ غیرقابل‌فهم می‌نویسد تا با حرفتان مخالفت کند. اما از آن طرف هم، اگر ژیژک بگوید «ماست سفید است» مطبوعات پر می‌شود از مخالفتِ چپ‌ها و راست‌ها، محافظه‌کارها و لیبرال‌ها و تقریباً همه و همه. ژیژک جنجالی‌ترین فیلسوف زندۀ دنیاست و با این‌حال ادعا می‌کند هیچ‌چیز نمی‌گوید جز چیزهای خیلی معمولی. در این گفت‌وگو او دربارۀ کتاب‌ها، ایده‌ها و زندگی‌اش حرف می‌زند.
به خدای فلسفه اعتقاد ندارم، اما دلم برایش تنگ می‌شود
افلاطون باور داشت آنکه فلسفه می‌ورزد به خدا شبیه می‌شود. ارسطو نیز در پایان کتاب اخلاقش هدف آدمی را در «خدمت به خدا و تعمق در او» تعریف می‌کرد و اسپینوزا آن هدف را «عشق عقلانی به خدا» می‌دانست. از سوی دیگر، کانت نیز عقل را نقد می‌کرد تا جایی برای ایمان باز کند و هگل دین و فلسفه را کاملاً در یک خط سیر می‌دید. این‌ها بزرگ‌ترین متفکران تاریخ‌اند، پس چرا فیلسوفان بی‌دین‌ترین و سکولارترین انسان‌ها معرفی می‌شوند؟
سوتلانا آلکسیِویچ: فقط عشق می‌تواند ما را که آغشتۀ نفرتیم نجات دهد
کتاب‌های سوتلانا آلکسیویچ نوشته‌هایی عجیب و تکان‌دهنده‌اند. خودش آنها را رمان می‌داند، اما رمان‌هایی که در واقع از هزاران صدای واقعی، از سال‌ها مصاحبه با دیگران ساخته شده‌اند، رمان‌هایی که نویسنده در آنها شبیهِ کسی است که سوار قطاری شده است و دارد از پنجره به دنیای بیرون می‌نگرد. آلکسیویچ در این مصاحبه از درک پیچیدۀ خود از واقعیت می‌گوید و از پروژه‌های جدیدی که دارد روی آنها کار می‌کند: کتاب‌هایی دربارۀ عشق و مرگ.
| « صفحه قبل | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ | صفحه بعد » |
سابقۀ اهمال‌کاری بشر به یونان باستان می‌رسد
تحقیقی که دربارۀ حالات احساسی افراد در ساعات شبانه‌روز انجام شده بود، نشان داد ما انسان‌ها معمولاً شب‌ها قبل از خواب و صبح‌ها که تازه از خواب بیدار شده‌ایم، بیش از هر ساعت دیگری، احساس آسودگی و خوشحالی می‌کنیم. شاید دلیل این حس خوشبختی آن باشد که هر شب تصمیم می‌گیریم فردا کلی از کارهای عقب‌مانده‌مان را انجام دهیم، و صبح‌ها می‌خواهیم روز بی‌نظیری بسازیم. اما به محض آنکه از جایمان بلند می‌شویم، همۀ اهدافمان دود می‌شود و هوا می‌رود. چرا نمی‌توانیم اهمال‌کاری را کنار بگذاریم؟
سایمون کریچلی: اگر از گذشته فرار کنید، در آینده نابود می‌شوید
به نظر ارسطو، داستان «ادیپ‌شاه» بهترین تراژدیِ تاریخ است. در این نمایشنامه، دست سرنوشت ادیپ را محکوم کرده تا پدرش را بکشد و با مادر خود ازدواج کند. ادیپ این تقدیر شوم را از پیرمردی غیب‌گو می‌شنود و ازآن‌پس شبانه‌روز به فکر فرار از این لکۀ ننگ می‌افتد. اما دست‌آخر اتفاقی می‌افتد که نباید. در نگاه اول و طبق تصوری که از تراژدی داریم، به نظر می‌رسد ادیپ قهرمانی است که بازیچۀ خیمه‌شب‌بازیِ تقدیر است. اما سایمون کریچلی در کتاب جدیدش می‌گوید اتفاقاً آزادی و اختیار خود قهرمانِ داستان است که او را دچار مصیبت می‌کند.
بیل گیتس از جنجالی‌ترین استارتاپ سال‌های اخیر می‌گوید
الیزابت هولمز شرکتِ «ترانوس» را وقتی فقط ۱۹ سال داشت تأسیس کرد. شرکت ترانوس وعده می‌داد با استفاده از مقدار کمی خون، به‌سرعت، تصویری کامل از وضعیت سلامتی بیمار ارائه کند. هولمز و شرکتش خیلی زود محبوب سیلیکون‌ولی شدند تا جایی که به او لقب استیو جابز حوزۀ پزشکی دادند و مدام عکسش روی جلد مجلاتی چون فوربس و فورچون چاپ می‌شد. همه چیز خوب بود و ارزش ترانوس روز به روز افزایش می‌یافت تا اینکه ناگهان همه‌چیز فروریخت. مشکل کجا بود؟ «خون کثیف» کتاب هیجان‌انگیزی است که ماجرای ظهور و سقوط ترانوس را شرح می‌دهد و بیل گیتس پیشنهاد می‌کند خواندنش را از دست ندهید.
کیرکگور به‌خاطر فلسفه‌اش از نامزد خود جدا شد
ویتگنشتاین زمانی گفته بود «کیرکگور با اختلاف عمیق‌ترین متفکر قرن نوزدهم است. او قدیس بود». عمیق‌بودن وظیفۀ فیلسوف است، اما «قدیس»بودن چطور؟ منظور ویتگنشتاین بی‌ربط به ماجرای عاشقی کیرکگور نیست: چهار سال پس از آن لحظه‌ای که سورنِ جوان فهمید عاشق رگینه اولسن شده است، تصمیم گرفت از او جدا شود، گرچه همچنان دلبستۀ عشقِ او بود. کلر کارلایل در کتاب جدیدش توضیح می‌دهد قربانی‌کردن عشق رگینه چگونه سرمشق دین‌داری و فلسفۀ کیرکگور شده بود.
وضع دنیا نه بدتر شده نه بهتر، نه همان است که بود
«بهترین روزگار و بدترین ایام بود. دوران عقل و زمان جهل بود. روزگار اعتقاد و عصر بی‌باوری بود. موسم نور و ایام ظلمت بود. بهار امید بود و زمستان ناامیدی. همه چیز در پیش روی گسترده بود و چیزی در پیش روی نبود، همه به سوی بهشت می‌شتافتیم و همه در جهت عکس ره می‌سپردیم». چارلز دیکنز با این جملات اوضاع سال‌های آخر قرن هجدهم را توصیف کرد؛ و این توصیف بی شباهت به آنچه امروز پیش رویمان می‌بینیم نیست:عده‌ای مطمئن از چشم‌انداز روشن پیشرفت‌ها هستند و عده‌ای فجایع ویرانگر و زوال نهایی را هشدار می‌دهند. بالاخره در نهایت اوضاع بهتر می‌شود یا بدتر؟
ویرجینیا وولف می‌گوید کتاب‌خوان معمولی «با منتقد و پژوهشگر فرق دارد. او برای لذت خود می‌خواند، نه برای کسب معرفت یا تصحیح نظرات دیگران. فراتر از همهٔ این‌ها، با این غریزه پیش می‌رود که با خُرده‌پاره‌هایی که سر راهش قرار می‌گیرند، کلیّتی خلق کند». آنه فدیمن، روزنامه‌نگار و نویسنده، در کتاب «اعترافات یک کتاب‌خوان معمولی» همین مسیر را در پیش گرفته و یادداشت‌هایش دربارهٔ کتاب‌ها را با زندگی‌اش پیوند داده است. او با هزاران خُرده‌پارهٔ تلنبار در طبقات کتابخانه‌اش تصویری دوست‌داشتنی از زندگی با کتاب و آدم‌های کتاب‌باز ترسیم می‌کند.
مرگ با تشریفات پزشکی: آنچه پزشکی دربارهٔ مردن نمی‌داند
روزهای واپسین عمرِ سالمندان و بیماران لاعلاج اغلب در آسایشگاه‌ها و بخش مراقبت‌های ویژهٔ بیمارستان‌ها می‌گذرد. پزشکان در این اوضاع درمان‌هایی را پیش می‌برند که مغزهایمان را گیج و منگ می‌کنند و شیرهٔ بدن‌هایمان را می‌کشند تا مگر شانس نصفه‌ونیمه‌ای برای زنده‌ماندن به ما بدهند؛ و در آخر افسوس می‌خوریم که همان اتفاقی افتاد که نباید. پزشکی مدرن به چیزی جز درمان فکر نمی‌کند، اما مرگ درمان ندارد. آتول گاواندی، جراح و نویسندهٔ آمریکایی، در پی این است تا ریشهٔ ناتوانی پزشکی مدرن در مواجهه با مرگ را بیابد و راه‌هایی را به بیماران و پزشکان پیشنهاد دهد که چگونه نگاهی تازه به وظیفهٔ پزشکی داشته باشند و روزهای واپسین را بگذرانند.
هیچ‌کس نمی‌تواند یک معتاد را درمان کند
به آدم بی‌اشتها می‌شود گفت «غذا بخور»؟ یک معتاد به مخدر یا الکل را می‌توان قانع کرد که مصرف نکند؟ لوری گوتلیب می‌گوید فکر این کار را از سرتان بیرون کنید. فرایند درمان بیمار اصلاً این‌طور نیست که به او بگوییم «خواستن توانستن است» و او هم بگوید «پس بزن بریم». بیماران در ابتدا اصلاً نمی‌دانند مشکلی دارند. پس برای درمان، اول باید بدانیم اساساً آدم‌ها چگونه تغییر می‌کنند. گوتلیب، با استفاده از ماجرای اعتیاد یکی از بیمارانش، مراحل این تغییر را توضیح داده است.
حرف‌های فیلسوف فرانسوی را بشنو، ولی به آنها عمل نکن
یکی از مهم‌ترین دوران‌هایی که دیدرو از سر گذراند، ایام مشورت‌دادن به ملکۀ روسیه بود. به‌رغم توصیه‌های گاه‌وبی‌گاه دیدرو، و محبت کاترین کبیر به او، هیچ‌کدام از آن مشورت‌ها عملی نمی‌شد. کاترین به او نوشت: «نتیجۀ اصول والای شما کتاب‌هایی خوب است و اقداماتی بد». در چشم ملکه، خیالات روشنفکرانۀ او به‌هیچ‌وجه با واقعیت نمی‌ساخت و نتایج شومی به بار می‌آورد، مثل عصر وحشت که پس از انقلاب فرانسه رخ داد. اگر حق با ملکۀ روس باشد، پس چرا امروز باید به دیدرو اهمیت بدهیم؟
زندگی روزمرۀ ما دارد در صابون غرق می‌شود. آداب و رسوم بهداشتی از ما می‌خواهند مدام خودمان را بشوییم و از هر چیزی که شاید آلوده باشد بگریزیم. مت ریکتل، گزارشگر برندۀ جایزۀ پولیتزر، در کتاب جدید خود، می‌پرسد آیا این حد از تمیزی بیش از آنکه نتیجۀ علم باشد، حاصل تبلیغات کمپانی‌های شوینده نیست؟ این سؤال وقتی جدی‌تر می‌شود که بدانیم در دهه‌های اخیر آلرژی‌ها و بیماری‌های خودایمنی که احتمالاً به تمیزیِ افراطی ربط دارند، سر به فلک کشیده‌اند.
وقتی می‌خواهید تصمیم بزرگی بگیرید، به عواقبش فکر نکنید
وقتی داروین می‌خواست ازدواج کند، تصویر خیال‌انگیزی در ذهن داشت: «همسری خوب و مهربان که روی مبل نشسته، آتشی که روشن است، و شاید موسیقی و کتابی هم در کار باشد». به همین اندازه کارتونی و غیرواقعی. اما می‌شود پرسید: مگر چه کار دیگری از دستش برمی‌آمد؟ مگر ما آدم‌ها پیش از اینکه کارهای بزرگ را واقعاً تجربه کنیم، چقدر می‌توانیم هزینه‌فایده‌شان را سبک‌سنگین کنیم؟ و حتی بیشتر از آن: چه می‌دانیم در آینده چه چیزی می‌تواند اوضاع را بهتر کند؟
الگوریتم‌های پیچیده‌تر، انسان‌های ساده‌لوح‌تر؟
در دهه‌های اولیۀ قرن بیستم، یکی از بهترین راه‌ها برای تبدیل شدن به خبرنگاری مشهور، کاری بود که به آن «کثافت‌کاوی» می‌گفتند: تعقیب شرکت‌های بزرگ نفتی و معدنی و افشای تخلفات، فسادها و ظلم‌های آنها. دنیای سیلیکون‌ولی نیز کثافت‌کاوان خودش را دارد. منتقدانی که نشان داده‌اند چطور دنیای جدید آنلاین جمع وسیعی از مشاغل فرهنگی را به خاک و خون کشیده است. اما ادوارد تنر، معتقد است بسیاری از استدلال‌های این منتقدان ایراد واحدی دارد: نزدیک‌بینی تاریخی.
| « صفحه قبل | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ | صفحه بعد » |
ژیژک در برابر پیترسون: مارکسیسم در برابر سرمایه‌داری
سرمایه‌داری و مارکسیسم. جدال بی‌پایان میان این دو اردوگاه فکری هیچ‌گاه به پایان نمی‌رسد. دیشب در شهر تورونتو، اسلاوی ژیژک و جردن پیترسون، دو چهرۀ دانشگاهی بسیار جنجالی، که بیشتر به ستارۀ پاپ شبیه‌اند تا استاد دانشگاه، رو در روی هم نشستند تا از این بگویند که آیا سرمایه‌داری شیوۀ بهتری برای زندگی است یا مارکسیسم. اما آنچه رخ داد، مثل هر مناظرۀ دیگری، پیش‌بینی‌ناپذیر بود. گزارشی کوتاه از این مناظره را می‌خوانید.
«خودت باش» توصیهٔ مزخرفی است، چه دختر باشی چه پسر
حدوداً نیمی از عمرم، یک عوضیِ تمام‌عیار بودم. جوانکی با شوخی‌های نچسب و حرف‌های نیش‌دار. دلیلم این بود که «خود واقعی»ام هستم و الکی ادای آدم‌خوب‌ها را درنمی‌آورم. فکر می‌کردم کلاً مشکل از دیگران است. تا اینکه همان‌ها قانعم کردند سری به روان‌پزشک بزنم. آن‌وقت فهمیدم نسخۀ واقعیِ خودم چقدر مزخرف است: اگر خودِ خودم باشم، دوست دارم دائم به استادم توهین کنم، تا لنگ ظهر بخوابم و تمام روز در توییتر بچرخم. واقعاً چرا نباید به تغییر این «خود» فکر کنم؟
زاکربرگ و هراری دربارۀ آیندۀ انسان خردمند بحث می‌کنند
مارک زاکربرگ، رئیس جوانِ فیسبوک، ابتدای هر سال تصمیم می‌گیرد به یک «چالش شخصی» عمل کند. مثلاً چالش‌های قبلی او این بود که زبان ماندارین یاد بگیرد، هر روز به‌اندازهٔ یک مایل بدود، به تک‌تک ایالت‌های آمریکا سر بزند، و، در یک سال، ۲۵ جلد کتاب بخواند. چالش امسال زاکربرگ گفت‌وگو با متفکران است. او هر ماه یک چهرهٔ تاثیرگذار را به دفترش دعوت می‌کند تا دربارهٔ «آیندهٔ تکنولوژی» گفت‌وگو بکنند. چند روز پیش سومین جلسهٔ این گفت‌وگوها با حضور یوول نوآ هراری برگزار شد. هراری چهرهٔ سرشناس این روزهاست که به‌واسطهٔ کتاب پرفروشِ «انسان خردمند» به شهرتی جهانی رسیده است. گزارش کوتاهی از این گفت‌وگو را می‌خوانید.
مندی لِن کاترون نویسنده و مدرس دانشگاه است و البته یک آدم کاملاً معمولی. وقتی والدین مندی بعد از بیست‌وهشت سال زندگی مشترک از هم جدا شدند و خودش هم در پایان رابطه‌ای ده ساله قرار گرفت، سوال‌های بی پاسخی به سمتش هجوم آوردند: عشق چطور تداوم می‌یابد؟ و آیا هرگز می‌توانیم عشق را به همان شیوه‌ای تجربه کنیم که در فیلم‌ها، کتاب‌ها یا اینستاگرام می‌بینیم؟ کاترون در یکی از محبوب‌ترین یادداشت‌های چند سال اخیر نیویورک تایمز هم از آشفتگی آن روزها می‌گوید و هم از راه‌کاری طلایی که برای عاشق ماندن به دست آورد.
بلندپروازی زندگی‌تان را جهنم می‌کند
فرزندتان به بهترین مدرسهٔ ممکن نمی‌رود؟ خودتان بهترین ماشین را سوار نمی‌شوید؟ خانه‌تان در بهترین جای ممکن نیست؟ اگر آری، پس احتمالاً زندگی برایتان جهنم است. اما آفرام آلپرت می‌گوید این ربطی به مدرسه و ماشین و خانه ندارد، بلکه از یک امید خیالی آب می‌خورد، امید به اینکه باید بهترین چیزها را برای زندگی فراهم کنیم. کافی است به چیزهایی قانع شویم که فقط «به‌اندازهٔ کافی» خوب و مناسب‌اند. آن وقت چشم باز می‌کنیم و لذتی فراتر از تصورمان را تجربه خواهیم کرد.
هیچ‌کس نمی‌تواند یک معتاد را درمان کند
به آدم بی‌اشتها می‌شود گفت «غذا بخور»؟ یک معتاد به مخدر یا الکل را می‌توان قانع کرد که مصرف نکند؟ لوری گوتلیب می‌گوید فکر این کار را از سرتان بیرون کنید. فرایند درمان بیمار اصلاً این‌طور نیست که به او بگوییم «خواستن توانستن است» و او هم بگوید «پس بزن بریم». بیماران در ابتدا اصلاً نمی‌دانند مشکلی دارند. پس برای درمان، اول باید بدانیم اساساً آدم‌ها چگونه تغییر می‌کنند. گوتلیب، با استفاده از ماجرای اعتیاد یکی از بیمارانش، مراحل این تغییر را توضیح داده است.
هر چه فقیرتر باشی، بیشتر به صفحهٔ گوشی‌ات نگاه می‌کنی
وقتی فقیر باشید، همیشه نگران وقتی هستید که نتوانید کار کنید. دوران پیری برای فقرا مشکلات دوچندانی دارد، مسائل مالی و جسمی از یک سو، و تنهایی از سویی دیگر. اما شرکت‌های سیلیکون‌ولی که نمی‌خواهند هیچ انسانی در رنج باشد، برای این مشکل فقرای کهن‌سالان هم راه‌حلی ساخته‌اند: برنامه‌هایی کامپیوتری که با آنها حرف می‌زند. ولی پیرهای پولدار همچنان با «آدم‌ها» نه «نرم‌افزارها» در ارتباطند. این آغاز دوران جدیدی است که در آن فقط پولدارها می‌توانند بیرون از تلگرام هم با آدم‌ها معاشرت کنند.
خیلی مراقبید ردپایی در اینترنت باقی نگذاريد؟ بیهوده تلاش نکنيد
شاید بین اطرافیانتان کسانی را دیده باشید که خیلی مراقب‌اند هیچ ردّی از اطلاعات شخصی خود روی اینترنت نگذارند. این افراد سمت شبکه‌های اجتماعی نمی‌روند یا، اگر بروند، محتاطانه مطلب پست می‌کنند. آنها هیچ اطلاعاتی در مورد زندگی شخصی‌شان به اشتراک نمی‌گذارند و کل اینستاگرام را هم اگر بگردید هیچ عکسی از آنها پیدا نمی‌کنید. بعضی‌ها فکر می‌کنند با این کارها از حریم خصوصی خود محافظت می‌کنند، اما اشتباه می‌کنند. فیسبوک و اینستاگرام هیچ نیازی به این کارها ندارند. آنها حتی ازطریق شمارۀ تلفن شما می‌توانند بسیاری از کارهای پنهانی یا خصوصیات اخلاقی شما را کشف کنند. این نگرانتان نمی‌کند؟
