روزهای پایانی سال ۲۰۱۶ درحالی سپری میشود که هنوز جهان راهحلی برای بحران پناهندگان نیافته است
کلیدواژهای مشترکْ شماری از تکاندهندهترین خبرهای این سالها را به هم پیوند میدهد: پناهجویان. از ایلانِ غرقشده در ساحل مدیترانه تا عکسهای زیاد عبدالمحسن با کریستیانو رونالدو. از سال ۲۰۱۵، با افزایش روند مهاجرت از مناطق مختلف جهان به اروپا، قارۀ سبز با معضلی مواجه شد که رسانهها از آن بهعنوان بحران پناهندگان یاد میکنند. آنچه در پی میآید گزیدهای است از مطالب درباره ابعاد مختلف موضوع مهاجرت بهبهانۀ هجدهم دسامبر، روز جهانی مهاجران.
5 دقیقه
آنچه در پس ترس اروپا از مهاجران نهفته است
حساسیت مفرط به تهدید مهاجران چه چیزی دربارۀ ضعف اروپا به ما میگوید؟
اسلاوی ژیژک معتقد است ترس اروپاییها زوایای پنهانی از شخصیت اروپاییان را روشن میسازد. از نظر او سؤال اصلی این نیست که مهاجران تهدیدی برای اروپا هستند یا خیر؛ بلکه باید پرسید این حساسیت مفرط به تهدید مهاجران چه چیزی دربارۀ ضعف اروپا به ما میگوید؟
مهاجران تا کجا انسان به حساب میآیند؟
گفتوگوی گری گاتینگ با جوزف کارِنز دربارۀ مهاجرت در دنیای بستۀ کنونی
جوزف کارنز، مدافع ایدۀ «مرزهای باز» است. به باور او این که مهاجران بدون اجازه در جایی ساکن شدهاند نباید آنها را از حقوق اولیۀ محروم کند. در دنیای ما، شهروندی منزلتی موروثی است. و به دنیا آمدن در کشوری ثروتمند درست مثل به دنیا آمدن در میان اشراف قرون وسطا است.
اروپای پیر، مسلمانان جوان
با وجود رشد اقتصادی کُند، افزایش سن جمعیت و بحران مهاجرت آیا اتحادیۀ اروپا دوام خواهد آورد؟
نایل فرگوسن، استاد تاریخ دانشگاه هاروارد بر این باور است که دوران جدید مهاجرت به اروپا بر محور تناقضی اساسی آغاز شده است. اروپا در بیرون از مرزهای آن، جذاب و خواستنی به نظر میرسد؛ اما از درون، زشت و ترسناک است. هر چند مخالفت با یکپارچگی اروپا ناخوشایند است اما وحدت اروپا به لحاظ نهادی، پروژهای ناتمام است.
شاید آرنت درست میگفت
استراتژیستها میگویند حضور در جنگی که دشمنانتان میخواهند در آن شرکت کنید، اشتباه است
از نظر مایکل ایگناتیف، استاد دانشگاه کانادایی، در مبارزه با افراطیگرایی، امیددادن به مردمِ مستأصل، به معنی نیکوکاری نیست؛ بلکه نوعی آیندهنگری است. او میگوید آمریکا باید دربارۀ آورگان مسئولیتپذیری بیشتری نشان دهد و باید در مرکز هر راهبرد امریکایی و اروپایی، سیاستی برای پناهندگی وجود داشته باشد که تسلیم ترس نشود.
زیگمونت باومن: بحران پناهندگان بحران انسانیت است
گفتوگوی برد اونز با زیگمونت باومن
تا پیش از نیمۀ دوم قرن ۲۰، عمدهترین مهاجرتهای جهانی، از اروپا به سایر نقاط دنیا بود. نزدیک به ۶۰ میلیون اروپایی، به سایر مناطق جهان مهاجرت کردند. اما در دهههای اخیر، این روند بالعکس شد. حالا مردمان جنگزده، به امیدِ حداقلی از امنیت، پشت دروازههای اروپا بست نشستهاند. چیزی که به قول زیگمونت باومن اروپا را شدیداً ترسانده است.
هانا آرنت این نوشتار را در ۱۹۴۳ منتشر کرد، زمانی که با یهودیانِ آلمانی، در فرانسه و آمریکا همانطوری رفتار میشد که در آلمان رفتار شده بود. آرنت از منظر یک یهودیِ آواره و پناهنده نوشته است، اما چه تفاوتی میکند اگر امروز با گسترشِ دوبارۀ بحرانِ مهاجرت، آنرا از منظر یک عراقی، سوری یا فلسطینی بخوانیم.
خانوادههای فراملی
مهاجرت چنان عمومی شده است که دیگر باید یکی از موضوعاتِ مطالعات خانواده باشد
کودکی را تصور کنید که در آمریکای لاتین زندگی میکند و مسئولیتِ بزرگکردن او را به مادربزرگش سپردهاند. مادر این کودک در ایتالیا از پیرمردی مراقبت میکند، زیرا فرزندانِ پیرمرد در استرالیا زندگی میکنند. این وضعیت پیچیدگیِ مسئلۀ «مراقبت» در جهانِ جهانیشدۀ ما را نشان میدهد. این خانوادههای دور از هم را چطور باید فهمید؟
اسلامهراسی جایگزین یهودستیزی شده است
امروزه شکل و هدف نژادپرستی عوض شده است: مهاجران مسلمان جای یهودیان نشستهاند
استعمارگری قرن ۱۹ از طریق فتوحاتش در خارج اروپا به دنبال «تمدنسازی» بود؛ ولی امروز با همان ارزشها به دنبال مبارزه با یک دشمن داخلی است. انزو تراورسو، در کتاب جدیدش از شباهتهای میان اسلامهراسیِ امروز با یهودستیزیِ قدیم پرده برمیدارد. او میگوید شاید اینبار مسلمانان مجبور باشند ستاره و هلالی زردرنگ روی لباسشان بدوزند.
اسلام چگونه اروپا را ساخت؟
اروپا را اساساً اسلام تعریف کرده است؛ اکنون نیز اسلام آن را بازتعریف میکند
اواخر دوران باستان، شمال افریقا مرکز مسیحیت بود. اما با پیشرفت اسلام در شمال افریقا مسیحیت از بین رفت. به قول ادوراد سعید، اسلام طرفِ مقابلِ اروپا را به او نشان داد و اروپا را از نظر فرهنگی تعریف کرد. این روزها مهاجرت انسانی مجدداً باعث پیوند شمال افریقا و آسیا با اروپا شده است، اسلام مجدداً دست به بازتعریف اروپا زده است.
انسانها چگونه در سراسر زمین پراکنده شدند؟
کهنژنشناسی به ما کمک میکند از رازِ بزرگِ دوران ماقبلِ تاریخ پرده برداریم
علم باستانشناسی در آستانۀ انقلابی بزرگ است. پنج سال پیش، فناوریهای جدید امکانِ بازسازی و مطالعۀ دی.ان.ای اجساد پیشاتاریخی را ممکن کردند. دادههای اندکشماری که تا امروز از این مطالعات منتشر شده، خبر از تغییر دانستههای ما دربارۀ الگوهای مهاجرت، آمیزشهای نژادی و تصوراتمان دربارۀ جهان پیشاتاریخ میدهد.
• ویژهنامه: دیوار
• پرونده کتاب: جمهوری اسلامی فرانسه
• روزگاری که اروپا عاشق اسلام بود
• تنهاترین شهر دنیا کجاست؟
• از رنجِ نوستالژی دل بکن
• آمریکاییهای پرشین
کنوانسیون نسلکشی گویا طوری طراحی شده است که فقط هولوکاست را مصداق این جنایت بداند
آمریکا بعد از یازده سپتامبر خط قرمزی را شکست که دنیا را به جای متفاوتی تبدیل کرد
چطور جامعۀ اسرائیل با جنایتهای ارتش خود در غزه و لبنان کنار میآید؟
تمجید آشکار از دیکتاتورها مشخصۀ اصلی راستگرایان آمریکاست